ཞང་སྟོན་བསྟན་པ་རྒྱ་མཚོ། (༡༨༢༥-༡༨༩༧)
ཁོ་བོ་ཡབ་རྗེ་བླ་མ་དམ་པའི་སྲས། །གཞུང་ལུགས་མང་དུ་ཐོས་པས་བཤད་པ་ཚ། །མི་རིགས་སྣ་ཚོགས་འགྲོགས་པས་གོམས་པ་ཆེ། །དེ་ཕྱིར་སྙིང་གི་བུ་ལ་འདི་ལྟར་བཤད། །ཀུན་དང་མཐུན་པ་རྩ་བ་ཡིན་མོད་ཀྱང་། །མཐོང་ཚད་ལད་མོ་བྱས་ན་ཀླད་མེད་ཡིན། །སྐད་རིགས་ཐམས་ཅད་ཤེས་ན་བཟང་མོད་ཀྱང་། །རང་གི་ཕ་སྐད་བརྗེད་ན་ངོ་ཚ་ཡིན། །ཆ་ལུགས་ཀུན་དང་བསྟུན་ན་བཟང་མོད་ཀྱང་། །སྟོན་པའི་བཅས་པར་འགལ་ན་སྙིང་རུལ་ཡིན། །གཞན་དོན་རེམ་པ་ཡ་རབས་ཡིན་མོད་ཀྱང་། །རང་སྡུག་རང་གིས་ཉོས་ན་སྡུག་གྱོང་ཡིན། །གཞན་ལ་ཁྱད་གསོད་མེད་ན་བཟང་མོད་ཀྱང་། །བཟང་ངན་གང་བྱས་ཁྱད་མེད་གླེན་པ་ཡིན། །ནོར་ལ་ཆགས་ཞེན་མེད་ན་བཟང་མོད་ཀྱང་། །གཅིག་བཟུང་གཉིས་ཤོར་བྱས་ན་སྟོང་ཟད་ཡིན། །སྤྱི་དོན་རལ་ཆོད་མེད་ན་བཟང་མོད་ཀྱང་། །ཧ་ཅང་སེམས་ཆུང་བྱས་ན་སྐྱག་ཤོར་ཡིན། །རང་ལ་བསགས་པའི་ནོར་རྫས་མང་ན་ཡང་། །མང་བོའི་གསེབ་ཏུ་བསྟན་ན་འགོང་འདྲེ་ཡིན། །ཀུན་ལས་ཁྱད་འཕགས་ཚད་མར་འཁུར་ན་ཡང་། །ང་རྒྱལ་ཆེ་ན་རང་གཞན་ཕུང་བྱེད་ཡིན། །རང་ཉིད་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཡིན་ན་ཡང་། །ཁྱད་གསོད་མང་ན་དགྲ་བོའི་གཡབ་མོ་ཡིན། །འོག་མ་བྱམས་པས་བསྐྱངས་ན་བཟང་མོད་ཀྱང་། །འཁོར་ངན་བསྐྱངས་ན་ཁ་མཆུའི་སྣ་འདྲེན་ཡིན། །གཞན་གྱི་ཚོགས་དཔོན་བཀུར་བར་འོས་མོད་ཀྱང་། །ཆེ་ཆུང་ཁྱད་མེད་ལུགས་སྲོལ་ཉམས་བྱེད་ཡིན། །རང་དང་མཉམ་ལ་བཀུར་སྟི་བྱེད་དགོས་ཀྱང་། །ཧ་ཅང་མཛེས་མཛེས་མང་ན་སྤྲེའུ་ཡིན། །དམ་ཆོས་ཀུན་ལ་བཤད་ན་ལེགས་མོད་ཀྱང་། །ཧ་ཅང་མང་ན་སྤྲང་བོའི་མ་ཎི་ཡིན། །ཁ་ཚོད་བལྟ་ལ་ལྷག་པར་བཤད་དགོས་ཀྱང་། །ཧ་ཅང་བཤད་ན་རང་མགོ་གཅོག་བྱེད་ཡིན། །ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ལ་མི་བལྟ་གལ་ཆེ་ཡང་། །གསེར་ལ་རིན་ཐང་མེད་ན་ས་རྡོ་ཡིན། །མན་ངག་ཟབ་མོ་གསང་བར་འོས་མོད་ཀྱང་། །ཧ་ཅང་གསང་ན་གདམས་ངག་ཁོང་རུལ་ཡིན། །དེ་ཡང་རགས་པ་སྤྱི་ཡི་རྣམ་གཞག་ཡིན། །སྙིང་གཏམ་ལགས་པས་ད་དུང་གསན་མཛོད་དང་། །མངོན་ཤེས་མེད་ཕྱིར་གྲོགས་དང་འགྲོགས་པ་དཀའ། །གཅིག་ལ་ཡིད་མི་ཆེས་ན་འདྲེ་དང་འདྲ། །ཀུན་ལ་བློ་གཏད་བྱས་ན་རང་ཉིད་ཕུང་། །འགྲོགས་ལུགས་དགྲ་ལ་ཚོལ་དང་ཟབ་པ་ཡིན། །གཅེས་པའི་བུ་དང་སྙིང་གི་གྲོགས་ལ་ཡང་། །སྙིང་གཏམ་སྔོན་དུ་མ་བཤད་རེ་ཞིག་གསོང་། །ཧ་ཅང་དགའ་བའི་དུས་དང་ཁྲོས་པའི་དུས། །སེམས་ལ་གང་ཡོད་ཁ་ལ་འཆོར་ཉེན་ཡོད། །དེ་ཕྱིར་དྲན་ཤེས་སྔོན་དུ་བསྟེན་བྱས་ནས། །ཁ་འདོན་གྲེ་བར་བསྐྱིལ་དང་བཙུན་པ་ཡིན། །སྐྱོན་མཚང་ངན་པ་ཁ་ནས་གསང་ན་ཡང་། །འོང་ལོ་རྗེས་ནས་བུད་ན་ངོ་རེ་ཚ། །དེ་ཕྱིར་ལུས་ངག་བྱ་བྱེད་ཀུན་གྱི་སྟེང་། །མཚང་ངན་ཕྱི་ལ་མི་འཆོར་མཁས་པ་ཡིན། །རང་དཔེ་གཞན་ལ་སྦྱར་ན་ཤིན་ཏུ་འཕྲོད། །གཞན་དཔེ་རང་ལ་སྦྱར་ན་ལྷག་པར་འཕྲོད། །དེ་ཕྱིར་དཔྱད་ནས་བསམ་བློ་གཏོང་བ་གཅེས། །གཞན་སྐྱོན་ལྐོག་ནས་གླེང་བ་མི་ངན་ཡིན། །ཤེས་བཞིན་དྲང་པོར་མི་བཤད་བསམ་ངན་ཡིན། །འོན་ཀྱང་སྐྱོན་མཚང་བཤད་ན་ཤེས་མཁན་དཀོན། །དེ་ཕྱིར་གཞན་སྐྱོན་གློད་ནས་བཞག་ན་བདེ། །བློ་གཏད་མི་ལ་གང་ཡག་བཤད་མི་དགོས། །གང་ཞིམ་གང་བཟང་དེ་ལ་སྟེར་མི་དགོས། །གལ་ལ་ཐུག་དུས་སྐྱིད་སྡུག་ཅི་བྱུང་ཡང་། །བསླུ་མེད་སྙིང་ནས་བསྐྱངས་ན་ངོ་མཚར་ཆེ། །སྙིང་གཏམ་ལགས་པས་ད་དུང་གསན་མཛོད་དང་། །མི་རིགས་མི་གཅིག་མོག་མོག་རྟ་སྤུ་འདྲ། བསམ་པ་མི་གཅིག་བལ་བོའི་རས་ཁྲ་འདྲ། །དེ་ཕྱིར་སྔོན་དུ་ཁ་ཚོད་མ་བླངས་པར། །འཕྲད་མ་ཐག་ཏུ་སྙིང་གཏམ་འཆད་པ་མཚང་། །ཆང་འཐུང་གླུ་ལེན་ཤོ་དང་མིག་མངས་རྩེ། །གོ་ཚད་མཐོང་ཚད་ཀུན་གྱི་ལད་མོ་བྱེད། །སྣང་བར་གང་དྲན་སྨྱོན་པ་ལྟ་བུ་ཡི། །བག་མེད་མི་ལ་བྱ་བྱེད་འཆོལ་བ་མཚང་། །ཁྱི་ལ་ཤ་རློན་བཅོལ་བ་ལྟ་བུ་ཡི། །ཤ་མི་ཚ་ལ་ཕུག་ནོར་བཅོལ་བ་མཚང་། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བླ་མར་འཕྱ་བ་ཡི། །དད་པ་མེད་པ་སློབ་མར་བསྟེན་པ་མཚང་། །ནོར་དང་གདམས་ངག་བརྗེ་བའི་ཉོ་ཚོང་མཁན། །སྙིང་རྗེ་མེད་པ་བླ་མར་བསྟེན་པ་མཚང་། །ཅི་ཙམ་འབད་ཀྱང་ཕན་ངོ་མི་ཤེས་པའི། །ཁྲེལ་གཞུང་མེད་པ་གྲོགས་པོར་བསྟེན་པ་མཚང་། །ནོར་དང་ལུག་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་པ་བཞིན། །མི་ཉན་པ་ལ་ཁ་ཏ་བྱེད་པ་མཚང་། །སྔ་ཕྱི་གང་ཡང་འདང་རྒྱག་མེད་པ་ཡི། །མི་ཤེས་པ་ལ་གྲོས་ཕུགས་འདྲི་བ་མཚང་། །མཚང་དུ་ཤེས་ཀྱང་ད་དུང་མི་འདོར་ན། །རང་ཉིད་སྨྱོན་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །སྙིང་གཏམ་ལགས་པས་ད་དུང་གསན་མཛོད་དང་། །ཞག་གསུམ་ལོན་ན་ཨ་ཕ་བསད་ཀྱང་བརྗེད། །ནོར་རྫས་བསྟན་ནས་ཨ་མའི་སྐེ་ཡང་ལེན། གལ་ལ་ཐུག་ན་བླ་མའི་དབུ་ཡང་སྐོར། །འདོད་པ་ཡོད་ན་རང་གི་བུ་ཡང་བཙོང་། །དུས་ངན་མི་ངན་སྤྲིན་བར་ཉི་མ་འདྲ། །ཉེ་རིང་ཡོངས་ལ་ལོ་གཅིག་མ་བརྟེན་པར། །བྱ་བྱེད་འཆོལ་ན་མྱུར་དུ་ནོངས་པར་འགྱུར། །རང་ལ་བརྟེན་པའི་སྐྱོན་མཚང་ངན་པ་དེ། །གཏམ་ངན་རླུང་གིས་ཁྱེར་ན་ཟིན་དུས་མེད། །བརྒྱ་སྡེ་ཁ་ལོག་སྟོང་སྡེ་ངོ་ལོག་ཀྱང་། །ཐུགས་ཁྲེལ་མེད་གཅེར་བུར་བུད་ན་ཞབས་འདྲེན་ཟེར། །ཧ་ཅང་མཐོལ་བཤགས་མང་ན་རང་རྒྱུས་འཆོར་། །དག་ཚང་ཐབས་ཀྱིས་ཤེས་ན་མཁས་པ་ཡིན། །རྣམ་རྟོག་ཅན་ལ་འདྲེ་དགུ་འཁོར་བས་ན། དོགས་པ་རང་གིས་བསུས་ན་བདུད་རིགས་དགའ། །ཕུང་བྱེད་གྲོགས་སུ་བསྒྱུར་པའི་ཐབས་ཤེས་ན། །དགའ་རབ་དབང་ཕྱུག་གིས་ཀྱང་ཐུབ་པ་དཀའ། །ཁྱི་རྒན་རུས་པ་སྐམ་པོ་སྲུང་བ་བཞིན། །ཟས་ལ་ཞེན་པ་མ་ཆེ་མི་ལ་བྱིན། །ཡི་དྭགས་ཉམ་ཐག་གཏེར་ཁ་སྲུང་བ་བཞིན། །ནོར་ལ་སེར་སྣ་མ་ཆེ་ཆོས་ལ་ཐོངས། །དབྱར་དུས་སྤྲིན་བར་ཉི་མ་ཇི་བཞིན་དུ། །བཞིན་ལ་འགྱུར་ལྡོག་མ་མང་འཛུམ་གྱིས་བསུས། །རི་རྩེའི་དར་ལྕོག་རླུང་གིས་བསྐྱོད་པ་བཞིན། །དགྲ་ཟུན་གཤག་རལ་མ་མང་སྤྱི་སྙོམས་བསྟེན། །ད་ལོ་བཟང་ཡང་སང་ཕོད་ངན་པ་ཡོད། །འཁོར་ལ་བསྟོད་ར་མ་སྔ་བློ་ཁོག་ལྟོས། །ངན་པ་ཡིན་ཀྱང་བཟང་པོར་འགྱུར་བ་སྲིད། །མྱུར་དུ་སྨད་ར་མ་བྱེད་ཐབས་ཀྱིས་སྐྱོངས། །ཁས་བླངས་སྒྲུབ་པར་མ་ནུས་ངོ་ཚ་ཉོ། །སུ་ལ་ཁས་ལེན་མ་བྱེད་ལག་ལེན་སྐྱོངས། །སེམས་སྡུག་ལྷག་པར་བསྐྱེད་ལ་དགོས་པ་མེད། །གང་ལ་ཉེས་ཁ་མ་འདིངས་བྲོད་ཁ་བསྐྱེད། །སྙིང་གཏམ་ལགས་པས་ད་དུང་གསན་མཛོད་དང་། །ཁ་ངན་ཁ་ལ་ཟོར་བ་ཐོགས་པ་དེ། །དགྲ་བོའི་དམག་སྣ་འདྲེན་པའི་གཡབ་མོ་ཡིན། །དུག་གི་ཁ་རླངས་སྤྲོ་བའི་དུག་སྦྲུལ་འདྲ། །དེ་ཕྱིར་ཁ་ལ་ཚོད་ཅིག་ཡོད་པར་མཛོད། །གང་དྲན་ལག་ཏུ་ལེན་པའི་བྱ་མང་དེ། །ཕུང་འགྱོད་སྣ་དགུ་འདྲེན་པའི་ཕོ་ཉ་ཡིན། །ལུས་སེམས་གཉིས་ཀ་འབྲད་པའི་སེག་བརྡར་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་བྱེད་རྒྱུ་མ་མང་ལྷོད་ལ་སྡོད། སེམས་ལ་དྲན་རྒྱུ་མང་བའི་བློ་མང་དེ། །འདུན་མ་གཅིག་ལ་མི་ཞོག་དཀྲུག་ཤིང་ཡིན། །ཉིན་པར་སེམས་འཁྲུག་མཚན་མོར་གཉིད་མི་འོང་། །དེ་ཕྱིར་བློ་སྣ་མང་པོ་རྦད་ཀྱིས་ཆོད། །ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མི་བཟོད་གཤིས་ངན་དེ། །ཚེ་འདིར་ལུས་སེམས་གཉིས་ཀའི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན། །ཕྱི་མའི་དགེ་རྩ་འཇོམས་པའི་ཕྱགས་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཁོག་ཡངས་རང་བཞིན་བཟང་པོ་མཛོད། །ནང་གི་རང་སེམས་དགྲ་རུ་མ་ལྡང་ན། །ཕྱི་ཡི་འདྲེ་གདོན་སུས་ཀྱང་ཐུབ་པར་དཀའ། །དོན་མེད་དོགས་པ་ཟ་བ་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །རྣམ་རྟོག་སྡུག་འདྲེའི་ཕུང་ཁྲོལ་ལགས་པས་སྤོངས། །ཡོན་ཏན་རང་བཞིན་བཟང་པོའི་ཙན་དན་ཤིང་། །འཁོར་ངན་སྦྲུལ་གྱིས་དཀྲིས་ན་འཁོར་མཁན་མེད། །མེ་ཏོག་བཟང་པོ་ཚེར་མས་གཡོགས་འདྲ་བའི། འཁོར་ངན་གཏམ་གྱི་གཞི་མ་ལགས་པས་སྤོངས། །ཟླ་བ་དཀར་ཡང་རི་བོང་གཟུགས་ཀྱིས་སྦགས། །མེ་ཏོག་ལེགས་ཀྱང་དྲི་ངན་འཐུལ་བས་སྦགས། །མཛོ་སྦྲེལ་གཡང་ལ་ལྷུང་བ་ལྟ་བུ་ཡི། །གྲོགས་ངན་འགྱོད་པའི་རྩ་བ་ལགས་པས་སྤོངས། །ངས་ཐུབ་ངས་ཤེས་གླ་མེད་གཡོག་པོ་ཡིན། །མི་ཆོས་རྐང་བའི་ཐི་གུ་ལགས་པས་སྤོངས། །སྙིང་གཏམ་ལགས་པས་ད་དུང་གསན་མཛོད་དང་། །ཆགས་སྡང་ཆེ་ན་རྩྭ་སྐྱ་མེ་ཤོར་འདྲ། །དུས་ངན་སྙིགས་མའི་ནག་ཕྱོགས་རླུང་གིས་བསྐྱོད། །ཆོས་པ་ཡོངས་ཀྱི་སྒབ་འདྲེར་ཆགས་སྡང་གནོད། །གང་དུ་ཕྱིན་ཀྱང་ཆགས་སྡང་ཆུང་བར་མཛོད། །དམན་སར་བསྡད་ན་མཐོ་སར་བསླེབ་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་བགྱིས་ཀྱང་དམན་ཆ་བླང་བར་འཚལ། །དེང་དུས་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་རྣམས་གསར་འགྲོག་ཆེ། །ཟླ་འགའ་ལོ་འགའ་ལོན་ནས་གཟབ་པར་འཚལ། སྒུར་སྒུར་ཞུམ་ཞུམ་བྱེད་ཚད་ཆོས་པ་མིན། །ཆོས་མིན་ཆོས་པར་རྫུ་ལ་གཟབ་པར་འཚལ། །གང་འཇམ་གང་ལེགས་བཤད་ཚད་བསམ་དཀར་མིན། །ཁ་འཇམ་ཁོང་རྩུབ་ཕྱོགས་ལ་གཟབ་པར་འཚལ། །སྐྱོན་མཚང་བྲུས་ནས་བཤད་པ་བསམ་དཀར་རྟགས། །རང་གི་ཁོང་ཁྲོའི་ཕྱོགས་ལ་གཟབ་པར་འཚལ། །ངས་ཐུབ་ངས་ཤེས་ཟེར་བ་བློ་གཏད་མེད། །བསླུ་བྲིད་མགོ་སྐོར་ཕྱོགས་ལ་གཟབ་པར་འཚལ། །འདིར་བྱོན་འདིར་བཞུགས་ཟེར་བ་བཀུར་སྟི་མིན། །རང་མཉམ་གྲལ་མཉམ་ཕྱོགས་ལ་གཟབ་པར་འཚལ། །གང་བཟང་གང་ཆེ་སྟེར་བ་ཕན་སེམས་མིན། །ཁ་ལན་སྐྱིན་པའི་ཕྱོགས་ལ་གཟབ་པར་འཚལ། །མཐོ་ལ་ཁྱད་གསོད་མ་བྱེད་བྱམས་པས་སྐྱོངས། །མཉམ་ལ་གྲལ་རྩོད་མ་བྱེད་མཉམ་པར་འགྲོགས། །འཕྲལ་དུ་མིག་གིས་མཐོང་རྒྱུ་མ་བྱུང་རུང་། །དཀར་པོ་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་འདི་བཟང་། །ནག་ཕྱོགས་དམུ་རྒོད་མགོ་འཕང་མཐོ་ན་ཡང་། །ལས་འབྲས་མི་བསླུ་ནམ་ཕུགས་རྒུད་དེ་འོང་། །ལག་པས་བདེ་བ་ཅན་ལ་འཕེན་མཁན་མེད། །རྐང་བས་བཟུང་ནས་དམྱལ་བར་འཕེན་མཁན་མེད། །རང་གི་སྐྱིད་སྡུག་རང་གི་ལག་ན་ཡོད། །རང་གིས་རང་ཉིད་མི་བསླུ་ཤིན་ཏུ་གཅེས། །མཐོ་སར་བཞག་ཀྱང་འོག་ཏུ་ལྷུང་ཉེན་ཡོད། །དམའ་སར་བསྡད་ཀྱང་གོང་དུ་འཆོར་བར་ཡོད། །སྐྱིད་པོ་ཚོད་མ་ཐིག་ན་ཐ་མ་སྡུག །འོ་ཟངས་ཁ་ལེབ་བརྒྱབ་ན་འཕོ་འདོད་ཡིན། །རྒུད་ཀྱང་རང་ཉིད་བཟང་ན་སྐྱིད་དེ་འོང་། །ཟླ་བ་མར་ངོའི་རྗེས་ན་ཡར་ངོ་ཡོད། །བསླབ་བྱ་བཤད་ན་སུས་ཀྱང་ཤེས་མོད་ཀྱང་། །དགོས་དོན་ལག་ལེན་བྱེད་པ་ཉིན་སྐར་ཙམ། །གཞན་ལ་མགོ་སྐོར་ཐུབ་པ་གཡོ་སྒྱུ་ཡིན། །ཀུན་ལ་སྐྲག་རྒྱུ་མེད་པ་དཔའ་བོ་ཡིན། །བཤད་ན་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཁ་གསལ་ཡིན། །རྒྱུན་དུ་རང་དོན་འབད་པ་མཁོ་ཉག་ཡིན། །དེ་དག་རྣམས་ལ་མཁས་པ་ཟེར་བ་མིན། །གཞན་ལ་གཡོ་སྒྱུས་མགོ་སྐོར་ཐུབ་ན་ཡང་། །ཉིན་གཅིག་ལེ་ལན་རང་ལ་འཁོར་ནས་ཡོང་། །སྐྲག་རྒྱུ་མེད་པ་དཔའ་བོ་ལོས་ཡིན་ཀྱང་། །ཚམ་ཚོམ་མེད་པ་ཕྱེ་ལེབ་མེ་ལྕེབ་འདྲ། །གཞན་དོན་དཔྱད་ན་གསལ་པོ་ཡིན་ན་ཡང་། །མར་མེ་རང་རྩར་གསལ་བ་ཤིན་ཏུ་དཀའ། །རང་དོན་འཕྱུག་པ་མེད་ན་མཁས་པ་ཡིན། ཕན་པར་སྨྲ་བ་བླ་མ་ཡིན་ཡང་དཀོན། །དེ་ལ་ཉན་པ་བུ་ཚ་ཡིན་ཡང་དཀོན། །བསླབ་བྱ་ཞུ་བ་མང་ཡང་སློབ་པ་དཀོན། །དམ་ཆོས་བཤད་པ་མང་ཡང་སྒྲུབ་པ་དཀོན། །ཚིག་གི་བཟང་ངན་ཙམ་གྱིས་ཕན་ཐོགས་མེད། །ཡུན་དུ་དཔྱད་ན་ཤིན་ཏུ་ཕན་པར་ཡོད། །ཆུང་ངུའི་དུས་ན་ཚུལ་བཞིན་བསྟེན་པའི་བུ། །ཕ་རྒན་སྙིང་གི་གཏམ་འདི་སེམས་ལ་ཆོངས། །ཕྱིན་ཆད་འདི་འདྲ་རྣ་བས་ཚོར་རྒྱུ་མེད། །ཡོད་རུང་སྙིང་གཏམ་ཡིན་མིན་ཤེས་པ་དཀའ། །ཆ་རྒྱུས་ཡོད་མེད་གང་དུ་བསྡད་ཀྱང་རུང་། །གཏམ་འདི་སྙིང་ལ་ཆོངས་ཤིག་ཕ་ཡི་བུ། །