གཏམ་རྒྱུད་གཅེས་བསྡུས།

གླེང་གཞི།

༄༅། །སྤྱི་ནོར་ྋགོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་རང་རིགས་ན་གཞོན་ཚོའི་ཤེས་ཡོན་གོང་འཕེལ་གཏོང་ཕྱོགས་སྐོར་ལ་ཟབ་བརླིང་དོན་སྙིང་ཅན་གྱི་བཀའ་སློབ་རིམ་པར་ཕེབས་པའི་དགོངས་དོན་བཞིན། རང་ཅག་གི་སྐད་ཡིག་ནི། ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཚང་མར་བེད་སྤྱོད་ཡོད་པའི་འཛམ་གླིང་གི་རིག་གཞུང་སྙིང་གྲས་ཤིག་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ལྟ་ནའང་སྐད་ཡིག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་མི་འགྲིག་པར། དུས་རབས་ཀྱི་འཕེལ་འགྲོས་དང་བསྟུན་ནས། ཚན་རིག་ཕྱོགས་སུ་སྐད་ཡིག་འདིའི་གོམ་ཁ་ཇེ་མགྱོགས་སུ་གཏོང་རྒྱུ་ནི། རང་རིགས་ན་གཞོན་ཚོའི་ཕྲག་ཏུ་བབས་པའི་འོས་འགན་རླབས་པོ་ཆེ་ཞིག་ཡིན།
དེར་བརྟེན། ན་གཞོན་རྣམས་མི་རིགས་རང་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་སྔ་རབས་མཁས་པས་མཛད་པའི་གསུང་རྩོམ་སོགས་ཀྱི་ཚིག་སྦྱོར་ལ་གོམས་འདྲིས་ཡོང་ཆེད། ད་ལན་ང་ཚོས་པཎ་ཆེན་བསོད་ནམས་གྲགས་པས་(༡༤༧༨-༡༥༥༤)མཛད་པའི་དགེ་ལྡན་ལེགས་བཤད་དང༌། དེའི་འགྲེལ་བ་དབྱངས་ཅན་དགའ་བའི་བློ་གྲོས་ཀྱིས་བརྩམས་པ་དེ་དང༌། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་སྐྱེ་བོ་གསོ་ཐིག་གི་འགྲེལ་བ་བློ་གྲོས་སྦས་པས་(༡༥༨༠-)རྣམ་བཤད་ནོར་བུའི་རྒྱན་སོགས་ལེགས་བཤད་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་ཁག་ཅིག་བདམས་བསྒྲིགས་ཀྱིས་དཔར་བསྐྲུན་བྱས་པ་ཡིན། སྐབས་འདིར་གསལ་བཤད་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་ནི། སྔ་རབས་མཁས་པས་མཛད་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ཡོད་ཚད་ཕྲུ་གུའི་ཤེས་ཚད་དང་བསྟུན་ནས་སླ་བཅོས་བྱེད་ཐབས་བྲལ་བ་དང༌། ཕྲུ་གུ་འི་ཤེས་ཚད་ལ་བསྟུན་དྲགས་ན། ལྡོག་ཕྱོགས་ནས་སྐྱོན་ཡང་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དཔེར་ན། བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་སོགས་གོ་དོན་ཟབ་པའི་རིགས་ལྟ་ཞོག ཐ་ན་སྔ་རབས་མཁས་པས་མཛད་པའི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དང༌། རྣམ་ཐར་རྩོམ་རིག་སོགས་ལའང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་མི་འདོད་པ་དང༌། གལ་སྲིད་འདོད་ཀྱང་ཚིག་སྦྱོར་རྙིང་པར་གོམས་འདྲིས་མེད་པ་དང༌། གོ་རྟོགས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ངེས་ལ་བརྟེན། འདིར་སྒྲུང་གཏམ་གྱི་ཚིག་སྦྱོར་བཟོ་བཅོས་མ་བྱས་པར་ཤིང་པར་ཇི་བཞིན་རང་སོར་འཇོག་ཐབས་བྱས་ཡོད་ཀྱང༌། བརྡ་རྙིང་སོགས་གོ་དཀའ་བའི་རིགས་ལ་མཆན་འགྲེལ་འོས་འཚམས་རེ་བཀོད་ཡོད་པ་བཅས། ཤེས་རིག་རྩོམ་སྒྲིག་སྡེ་ཚན་ནས་རབ་བྱུང་བཅུ་བདུན་པའི་རབ་གནས་མེ་གླང་ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་༡༥ བཟང་པོ་སྟེ། ཕྱི་ལོ་༡༩༩༧ ལོའི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༢ ཉིན།

 དཀར་ཆག

བོང་བུ་གཟིག་ལྤགས་ཅན།
པགས་བྱེའུ་སྤུ་མེད།
སྤྲེའུ་དང་བྲམ་ཟེ།
བློན་པོ་རིག་པ་ཅན།
ཕུག་རོན་གྱིས་ཆུང་མ་བསད་པ།
ཁྱེའུ་གཙུག་ཕུད་ཅན།
བུ་མོས་རྒྱལ་ངན་བསྒྲལ་པ།
ཆུ་སྐྱར་དང་སྦལ་པ།
ཕ་རྒན་དུ་བས་བསད་པ།
ཝ་སྐྱེས་མགོ་བོ་བཀས་པ།
འུག་པའི་བློན་པོ་གསེར་མིག་ཅན།
བླུན་པོས་ཙན་དན་བཙོངས་པ།
སློབ་དཔོན་བྱི་ལ།
ལོ་ངམ་རྟ་རྫས་རྒྱལ་པོ་བཀྲོངས་པ།
ང་རྒྱལ་ཆེ་བའི་མཁའ་ལྡིང༌།
སེང་གེས་གླང་ཆེན་ཁུར་པ།
ཁྱེའུ་དང་མི་ཁྲེལ་མེད།
ཚོང་དཔོན་སིང་ག་ལ།
སྤྲེའུ་དང་གྲོགས་པོ་ཀ་ལན་ཏ་ཀ།
ནེ་ཙོའི་རྫུན་ཚིག
རུས་སྦལ་དང་སྤྲེའུ།
སྲེག་པས་ཝ་སྐྱེས་བསད་པ།
གྲོགས་པོ་བཞི།
སྐྱུ་རུ་ར་གསུམ།
ཁྲོན་པའི་སྦལ་པ།

གློག་ཀླད་དུ་འཇུག་སྒྲིག་པ། བསོད་ནམས་གཡུ་སྒྲོན།

མདུན་ཤོག

གཏམ་རྒྱུད་གཅེས་བསྡུས། སྡེ་ཚན་དང་པོ།

བོང་བུ་གཟིག་པགས་ཅན།

ཧ་ཅང་གཡོ་སྒྱུ་མང་དྲགས་ན། །རེ་ཞིག་འགྲུབ་ཀྱང་ཐ་མར་བརླག །
གཟིག་ལྤགས་བཀབ་པའི་བོང་བུ་ཡིས། །ལོ་ཐོག་ཟོས་མཐར་གཞན་གྱིས་བསད།

ཁྱིམ་བདག་གཡོ་ཅན་གཅིག་ལ་བོང་བུ་གཅིག་ཡོད་པ་གྲོ་གོང་གསོས་ཤིང་ཟ་བ་ལ།1 དེར་རེ་ཞིག་གཟིག་གི་པགས་པ་རྙེད་དེ། བོང་བུ་ཟས་འཚོལ་བ་ལ་པགས་པ་དེ་བཀབ་ཅིང་བཏང་བས། སྐྱེ་བུ་ཐམས་ཅད་ཞིང་ལ་གཟིག་ཞུགས་ཞེས་སྨྲས་པ་ན། ཧ་ཅང་ཞིང་ལ་གནོད་ཆེས་ནས་མཐར་ཐམས་ཅད་འདུས་ཏེ་གཟིག་བསད་པ་ལས། སྐྱེ་བོ་གཡོ་ཅན་དེའི་བོང་བུའོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. ཤིང་པར་དུ་“གྲོ་གོང་བོས་ཤིང་ཟ་བ་ལ་”ཞེས་འདུག་པ་འབྲེལ་མི་ཆགས་པས། སྐབས་འདིར་བྲིས་མ་ལྟར་གསོས་ཞེས་པ་བཅོས་པ་ཡིན།

དཀར་ཆག

པགས་བྱེའུ་སྤུ་མེད།

ནང་ན་ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་ཡང༌། །ཆ་ལུགས་ངན་ན་ཀུན་གྱིས་བརྙས། །
པགས་བྱེའུ་1མཁས་ཀྱང་སྤུ་མེད་པས། །འདབ་ཆགས་ཀུན་གྱིས་སྤང་ཞེས་གྲགས། །

བྱ་རྣམས་རྒྱལ་པོ་འཚོལ་བར་རྩོམ་པའི་ཚེ། གང་ཞིག་ཉི་མ་ཤར་བ་སྔོན་དུ་མཐོང་བ་དེས་རྒྱལ་པོ་བྱེད་ཟེར་ནས། དེ་དང་ཕུག་རོན་གཉིས་ཀྱིས་མཐོང་བ་མཚུངས་ཀྱང༌། དེས་ཕུག་རོན་ཕྱེ་འགམ་2དུ་བཅུག་སྟེ། མགོ་བསྐོར་བས་ཉི་མ་མཐོང་བའི་རྒྱལ་ཁ་ཕ་ཝང་གིས་ཐོབ་ཀྱང༌། བྱའི་རྒྱལ་པོ་མ་སྟེར། ཡང་ནམ་འཕང་ཆོད་པ་གང་མཐོ་པ་ལ་བསྐོ་བར་བྱས་པ། ཕ་ཝང་གིས་བྱ་རྒོད་ཀྱི་སྤུ་གསེབ་ཏུ་ཞུགས་ཏེ། མཐར་བྱ་ཐམས་ཅད་ཆད་ནས་ལོག་པ་དང༌། བྱ་རྒོད་ན་རེ། དགུང་ལ་ཡང་རེག་ཟེར་ནས། འདབ་རྒྱང་འཕངས་པ་དང༌། ད་གདོད་དེ་སྤུ་གསེབ་ནས་ཐོན་ནས། དེ་བས་ཀྱང་དགུང་ལ་རེག་རེག་ཟེར་ནས་སོང་བ་ལས། ཡང་བྱ་ཐམས་ཅད་ན་རེ། སྤུ་མེད་པ་ལ་རྭ་ཡོད་པ། མདོག་མི་སྡུག་པ་འདིས་ཅི་རུང་3ཞེས་ཟེར་ཏེ། རྒྱལ་པོ་ཕར་ཞོག བྱ་ཕལ་བའི་གྲལ་དུ་ཡང་མ་ཚུད་པ་བཞིན་དུ། གཞན་གྱིས་སྨད་ཅིང་བརྙས་པར་གྱུར་ཏོ།

མཆན་འགྲེལ།

  1. པགས་བྱེའུ་ནི། ཕ་ཝང་གི་མིང་གཞན་སྟེ། ལྤགས་བྱིའུ་ཡང་ཟེར།
  2. ཕྱེ་འགམ་ནི། རྩམ་ཁུག་ལ་ཟེར།
  3. ཤིང་པར་དུ། “སྤུ་མེད་ལ་རྭ་ཡོད་མདོག་མི་སྡུག་པ་འདིས་ཅི་རུང༌”ཞེས་འཁོད་འདུག་པ་བརྗོད་མི་བདེ་བས་འདིར་བྲིས་མ་ལྟར་བཅོས་པ་ཡིན།

དཀར་ཆག

སྤྲེའུ་དང་བྲམ་ཟེ།

སྐྱེ་བོ་ཡོན་ཏན་ཡོད་མེད་པའི། །བླང་དོར་བློ་གྲོས་ལྡན་པ་མཁས། །
རྡུལ་དང་འདྲེས་པའི་ལྕགས་ཕྱེ་རྣམས། །ཁབ་ལེན་རྡོ་ཡིས་ལེན་པར་ཤེས། །

ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་གནད་ལ་རབ་ཏུ་མཁས་པ། རྒྱལ་པོ་བྷོ་ཛ་དེ་ཝ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པས། དེའི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་1ཀྱི་སྒོ་སྲུང་བྱེད་པ། ཤིང་གི་མི་རིང་དུ་མ་ཡོད་པ། སྐྱེ་བོ་གཞན་ནང་དུ་ཞུགས་པ་ན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་ཕང་དུ་སྡོམ་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཐོ་བ་དང་དབྱུག་པས་བསྣུན་2པར་བྱེད་ཅིང༌། གཞན་ཡང་རྒྱལ་པོ་དེའི་དྲུང་ན་སྤྲེའུ་རལ་གྲི་འཛིན་པའི་སྐུ་སྲུང་ཡོད་པ་ཡིན་མོད། ཕྱོགས་དེའི་བྲམ་ཟེ་3ཞིག་ཟ་རྒྱན་4ཤོར་ནས། དེ་གཞལ་བའི་ཆེད་དུ་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་དུ་རྐུ་རུ་ཕྱིན་པ་ན། རྒྱལ་པོ་དེ་གཉིད་དུ་སོང་བའི་སྟེང་ན་སྦྲུལ་ཞིག་འདུག་པ་མཐོང་བ་དང༌། དེའི་སྲུང་མ་སྤྲེའུ་དེས་ཀྱང་མཐོང་སྟེ། དེ་ལ་རལ་གྲི་བརྡེག་པར་གཟས་པ་5ན། བྲམ་ཟེ་རྐུན་པོ་དེས་མ་བཟོད་དེ། བདག་བསད་པར་ཅིར་འགྱུར། མིའི་བདག་པོ་འདི་རེ་འཕང་སྙམ་སྟེ། སྤྲེའུའི་རལ་གྲི་ལ་འཇུས་ཏེ། ཁུ་ཡིས་བཏབ་6པས། རྒྱལ་པོ་གཉིད་སད་དེ། དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་དྲིས། དེས་ལེགས་པར་བསྙད་པས་7རྒྱལ་པོ་མགུ་སྟེ།

མཁས་པ་དགྲ་བོར་གྱུར་ཀྱང་བཟང༌། །བླུན་པོ་གྲོགས་ལའང་དེ་ལྟ་མིན། །
ཆེའུ་ས་རྒྱལ་པོ་གསོད་པ་ལ། །བྲམ་ཟེ་རྐུན་པོས་བཟློག་ལ་ལྟོས། །

ཞེས་སྨྲས་ཏེ། བྲམ་ཟེ་དེ་མགུ་བར་བྱས་སོ།

མཆན་འགྲེལ།

  1. རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ནི། སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དང་དུས་ཐོག་མཉམ་པའི་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོའི་ཕོ་བྲང་ཡོད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མིང་ཡིན། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཟེར་བའི་མིང་ཐོགས་དོན་ནི། རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་རང་གི་ཕོ་བྲང་དེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་དབུས་སུ་ཡོད་སྟབས། འབངས་མི་སུའི་ཁྱིམ་ནས་མེ་ཤོར་ན། དེ་ཁྱིམ་མི་དང་བཅས་པ་དུར་ཁྲོད་དུ་ཕྱིར་འབུད་བྱེད་རྒྱུའི་ཁྲིམས་བཅོས། ཡུན་རིང་མ་སོང་བར་རྒྱལ་པོ་རང་གི་ཕོ་བྲང་མེ་ཤོར་བས། རྒྱལ་པོས་རང་གིས་བཟོས་པའི་ཁྲིམས་དེ་རང་གིས་བཤིག་མི་རུང་སྙམ་ནས་ཕོ་བྲང་དུར་ཁྲོད་དུ་སྤོས་ནས་བསྡད་པ་ཕྱིས་སུ་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཅེས་མིང་ཆགས། འདིའི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་ཆ་ལོ་ཙཱ་བ་གུང་མགོན་པོ་སྐྱབས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའི་ཐང་སན་ཛང་གི་ལམ་ཡིག་དང༌། ཇོ་ནང་ཏྭ་ར་ན་ཐས་(༡༥༧༥-༡༦༣༤)མཛད་པའི་རྒྱ་གར་ཆོས་འབྱུང་དང༌། འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ་བཅས་སུ་གསལ།
  2. ཤིང་པར་དུ་བསྟན་ཞེས་བྲིས་འདུག་པ་ཡིག་ནོར་དུ་དོགས་ནས་འགྲེལ་བ་བྲིས་མ་ལྟར་བསྣུན་ཞེས་བཀོད་ཡོད།
  3. བྲམ་ཟེ་ནི། སྔར་རྒྱ་གར་གྱི་རིགས་བཞིའི་ནང་གསེས་ཤིག་ཡིན། མི་རབས་རིམ་བརྒྱུད་དུ་མཆོད་སྦྱིན་དང༌། རིག་བྱེད་ཀློག་པ་སོགས་བྱེད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་ཆ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་(༡༩༠༥-༡༩༥༢)གྱིས་མཛད་པའི་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་གྱི་ཐང་མ་ན་གསལ།
  4. ཟ་སྦྱིན་ནི། ཤོ་སྤག་ལ་ཟེར།
  5. གཟས་པ་ནི། རྩོམ་པ་སྟེ། རལ་གྲི་བརྡེགས་པར་གཟས་ཞེས་པ་ལྟ་བུ།
  6. ཁུ་ཡིས་བཏབ་ནི། སྐད་ཤུགས་ཆེན་པོ་བརྒྱབ་པའི་དོན།
  7. བསྙད་པ་ནི། བཤད་པའི་བརྡ་སྙིང༌།

དཀར་ཆག

བླུན་པོ་རིག་པ་ཅན།

ཤེས་རབ་ལྡན་པས་ཉེས་པ་དག །སེལ་བར་ནུས་ཀྱི་བླུན་པོས་མིན། །
ནམ་མཁའ་ལྡིང་གིས་དུག་ཅན་སྦྲུལ། །གསད་པར་ནུས་ཀྱི་ཁྭ་ཏས་མིན། །

སྔོན་བྱུང་བ་རྒྱལ་པོ་ཞིག་1གིས་བློན་པོར་འོས་པའི་སྐྱེ་བོ་བརྟག་པའི་ཕྱིར་ཁྱེའུ་2སྨན་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ལ་དྲེའུ་ཞིག་གསོ་བར་བཅོལ་ཏེ། དེ་ནས་དུས་རིང་པོ་ནས་གཞན་ཞིག་དེ་རྐུ་རུ་བཏང་སྟེ། དེས་དེ་ཐོབ་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ཉིད་དེར་བྱོན་ཏེ། དེ་ལ་དྲེའུ་བླངས་པ་ན། གཞོན་ནུ་དེ་རང་གི་ཕ་ལ་ཞོན་ནས་བརྡེག་བཙོག་བྱེད་ཅིང་འདུག་གོ །དེ་ལ་རྒྱལ་པོས་ཁྱོད་འདི་ལྟར་ཅི་བྱེད་བྱས་པས། བདག་ཕ་འདི་འདུལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། ཀྭ་ཡེ་འཇིག་རྟེན་ན་བཀུར་བར་བྱ་བ་ནི། བླ་མ་དཀོན་མཆོག་དང་རང་གི་ཕ་མ་ཡིན་ན། ཁྱོད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དོར་ཅིག དེ་ན་རེ། དེ་སྐད་མ་གསུངས༌། བཀུར་བར་བྱ་བ་ནི་བུ་ཡིན་གྱི། ཕ་ཅི་སྟེ་ཡིན། དེ་ལ་རྒྱལ་པོས་ཕ་མ་དྲིན་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པའི་ལན་བཏབ་པས། ཁྱེའུ་ན་རེ། རྒྱལ་པོ་དེ་ལྟར་ན། བདག་ཁོ་ནའི་ཕ་བཟང་ངམ། བདག་མ་ཡིན་པའི་ཕ་བཟང་བ་ཡིན། རྒྱལ་པོ་ན་རེ། འཇིག་རྟེན་ན་གང་ཞིག་ཕ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་བུ་བས་བཟང་བར་བྱ་དགོས་སོ། །ཁྱེའུ་དེས་དེ་ལྟར་ན་དྲེའུའི་ཕ་འདི་ལགས་པས། མིའི་བདག་པོ་འདི་སྣོམས་ཤིག་ཅེས་ཏེ། བོང་བུ་གཅིག་ཡོད་པ་རྒྱལ་པོ་ལ་གཏད་པས། ཁྱེའུ་དེའི་རིག་པ་ལ་མགུ་3སྟེ་བློན་པོ་ལ་བསྐོས་པ་ཡིན་ནོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. ཤིང་པར་དུ་རྒྱལ་པོ་འགའ་ཞིག་ཅེས་འཁོད་འདུག་པ་འབྲེལ་མི་ཆགས་པས་སྐབས་འདིར་རྒྱལ་པོ་ཞིག་ཅེས་བཅོས་པ་ཡིན།
  2. ཁྱེའུ་ནི་སྐྱེས་ནས་ཡུན་རིང་མ་སོང་བའི་ཕྲུ་གུའི་མིང་ཡིན་ཡང༌། འདིར་བྱིས་པའི་དོན་ལ་གོ།
  3. མགུ་ནི་དགའ་བའི་ཞེ་ས་ཡིན།

དཀར་ཆག

ཕུག་རོན་གྱིས་ཆུང་མ་བསད་པ།

ལེགས་ཉེས་རྣམ་པར་མི་དཔྱོད་པར། །ཁྲོས་ཤིང་ཕ་རོལ་གནད་འབེབས་པས། །
ཆུང་མ་བསད་པའི་ཐི་བ་ལྟར། །གྲོགས་དང་བྲལ་བའི་མྱ་ངན་ཐོབ། །

  ནགས་འདབས་ཤིག་ན་ཐི་བ་སྟེ་ཕུག་རོན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཕ་མོ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། སོས་ཀ་བཙལ་བའི་སྔོ་འདབ་གང་ཡོད་པ་དེ་ཐི་བ་མོ་དེ་བསྲུང་དུ་བཅུག ཕོ་དེ་གཞན་དུ་སོང་ནས༌། ཕྱིས་རང་གི་གནས་སུ་ལོག་པ་དང༌། སྔོ་བསྐམས་པས་ཉུང་ངུར་སོང་བ་ལ་བལྟས་ནས། དེ་ན་རེ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྔོ་འབྲས་ཐམས་ཅད་ཟོས་སོ་ཞེའོ། །ཐི་མོ་དེས་བདག་གིས་ཅི་ཡང་ཟོས་པ་མེད་དོ། །ཞེས་སྨྲས་ཀྱང་མ་ཉན་པར། དེ་ཁྲོས་ནས་ཆུང་མ་བརྡུངས་པས་དེ་ཤི་བར་གྱུར་ཏོ། །
དེའི་ཕྱི་ལོ་སེར་ལངས་པ་1དང༌། ཡང་སྔ་མའི་ལོ་འབྲས་ཐམས་ཅད་གང་བས། དེས་བརྟགས་པས། ཀྱེ་མ་བདག་གི་གྲོགས་མོ་དེ་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་ཞིག་གོ་སྙམ་དུ་ཤེས་ཏེ། སེམས་མྱ་ངན་གྱིས་ནོན་པ་ན། ནགས་དེའི་ལྷ་གཞོན་ནུ་འགའ་ཞིག་གིས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་ཏེ།

ནགས་མ་གནས་པའི་ཐི་བ་ནི། །འདབ་མ་ཁྲ་བོ་མིག་དམར་བ། །
ལེགས་ཉེས་རྣམ་པར་མི་དཔྱོད་པར། །ཆུང་མ་བསད་ནས་མྱ་ངན་བྱེད། །ཅེས་སྒྲོག་གོ །

མཆན་འགྲེལ།

  1. སེར་ལངས་པ་ནི། ཡུལ་སྐད་དེ་ཞིང་ཁར་སོན་འདེབས་རན་པའི་དུས་ཀྱི་མིང༌།

དཀར་ཆག

གཏམ་རྒྱུད་གཅེས་བསྡུས། སྡེ་ཚན་གཉིས་པ།

ཁྱེའུ་གཙུག་ཕུད་ཅན།

མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བསྲུངས་ན། །དགྲ་བོ་མང་ཡང་ག་ལ་ཚུགས། །
འཕགས་རྒྱལ་གྱི་ནི་བྲམ་ཟེའི་བུ། །གཅིག་པུས་དགྲ་བོའི་ཚོགས་ཀུན་བཅོམ། །

རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་དང་ཉེ་བ་ན་འཕགས་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ན། མིའུ་ཐུང་1ཁ་པ་ར་ཞེས་པ་རྐུན་པོ་ཤིན་ཏུ་ཕྱུག་པོར་གྱུར་པ་གཅིག་ཡོད་པ་དང༌། དེ་དང་ཧ་ཅང་ཡང་མི་རིང་བ་ཞིག་ན། བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་གཙུག་ཕུད་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ཅན་ཤིན་ཏུ་དབུལ་བར་གྱུར་པ་2གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ལ་གཉེན་དུ་མ་རྒན་མོ་ཞིག་དང༌། ནོར་དུ་ར་མ་གཅིག་ལས་མེད་ནས་ནོར་བཙལ་བའི་ཐབས་བསམས་པ་ན། ཚོང་བྱེད་པ་ལ་ཟོང་མེད་ཅིང༌། ལས་ཁུར་ལ་སོགས་པ་མ་ནུས་ཏེ། འོས་མེད་པར་མིའུ་ཐུང་ཁ་པ་ར་མཐོང་སྟེ། དེ་ལ་བསླུ་སེམས་སྐྱེས་ནས་རྒྱན་དང༌། གོས་ལ་སོགས་པ་བཟང་པོ་མང་པོ་གཡར་ཏེ། དེ་དག་གིས་ནི་བརྒྱན། ཟས་ཁྱད་པར་ཅན་ཅུང་ཟད་སྦྱར་ཏེ་རྐུན་པོ་དེའི་རྒྱུ་སྲང་3དུ་ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཅིག་བྱེད་ཅིང་འདུག་ལ། ཁོང་གང་གི་ཚེ་བྱུང་བ་ན། དེ་ལ་ཟས་ཀྱི་ཆ་ཤས་ཀྱིས་ཡང་ཡང་དུ་ཚིམ་པར་བྱས་སོ། །
དེའི་ཚེ་རྐུན་པོ་དེས། འདི་ནི་ངེས་པར་འབྱོར་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གོ་སྙམ་སྟེ། དེ་ལ་བརྐུ་བར་བརྩམས་པ་ན། ཁྱེའུ་དེས་རང་གི་མ་ཚང་བང་4དུ་བཞག་སྟེ། ཅང་མ་སྨྲ་ཞིག་ཅེས་གདམས་ནས་སྲོད་ཡོལ་ཏེ། ཁོས་འབིགས་པའི་ཐད་དུ་སྒྲོམ་སྟོང་པ་གཅིག་གི་ནང་དུ། འཁར་སྡེར་གཅིག་ཡོད་པ་བསྐྱུར་བས། རྐུན་པོས་འདི་ནི་ངེས་པར་ཕྱུག་པོ་ཆེན་པོ་ཞིག་སྟེ། ད་ལྟ་ནའང་སྒྲོམ་ནང་ཊཾ་གས་5བཀང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་འགྲངས་པས་ནང་དུ་བརྟོལ། དེར་ཞུགས་པ་ན་ཁྱེའུ་དེས་སྒྲོམ་ཁ་བཅད་དེ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྤྱི་སྒོས་ཐམས་ཅད་དུ་གནོད་པ་འདི་དང་འདི་བྱས། བྲམ་ཟེའི་བུ་ལ་ནོར་དུ་སྡེར་གཅིག་ཡོད་པ་ལ་ཁྱོད་འདི་འདྲ་བས། ད་ཁྱོད་རྒྱལ་པོ་ལ་གཏོད་པ་ཡིན་བྱས་པས། ཁོ་ན་རེ། ཁྱོད་བདེན་མོད། ད་ང་རྒྱལ་པོ་ལ་མ་གཏོད། ཁྱོད་ཅི་འདོད་པའི་ནོར་ངས་སྦྱིན་ནོ་ཟེར་ནས། ཊཾ་ག་ལྔ་བརྒྱས་བསླུ་བར་བྱས་ནས་ཁྱེའུའི་མ་དེ་ལེན་དུ་བཏང་སྟེ། དེ་ལ་འདི་ལྟར་གྱུར་པ་སྨྲོས་ལ་ད་ཊཾ་ག་རྣམས་ཤིན་ཏུ་གསོངས་6ལ་སྐུར་གྱིས་ཞེས་མངགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བྱུང་བ་དང་རྐུན་པོ་བཏང་ངོ༌། །
དེ་ནས་ཁྱེའུ་དེས་བསམ་པ། མི་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ངས་འདི་བྱས་ཏེ། ངེས་པར་བདག་ཅག་གསོད་དུ་འོང་ངོ་སྙམ་ནས། ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱུད་ན་པ་ཊ་ལི་པུ་ཊ་ལི་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པས་དེར་ཆས་ཏེ། ནོར་ར་གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ལ་ཊཾ་ག་ལྔ་བརྒྱ་པོ་ལོ་མས་བཏུམས་ཤིང་བྱིན་ནས་མ་དང་གཉིས་པྱིན་པ་ན། ལམ་དུ་ཁྱིམ་བདག་ཅིག་ལ་གནས་པོ་ཞུས། དེའང་ནན་གྱིས་ཁོ་རང་གི་ཁང་པར་འོང་བར་ཞུས། མཐར་དེར་གཏད་དེ། དེ་ནས་ཇི་ཙམ་ན་ཁོས་རའི་ལྟོ་བ་ལ་ཁུ་ཚུར་བསྣུན་པས་ཊཾ་ག་གཅིག་སྐྱུགས་པ་དེ་ཁྱིམ་བདག་ལ་བྱིན། འདི་ཅི་ཡིན། ར་མ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་འདོད་འཇོའི་ར་ཡིན། ཁྱིམ་བདག་ན་རེ། འདི་ང་ལ་ཚོངས་ཟེར། མི་འཚོང་བྱས་པས། ཅི་ནས་ཀྱང་ང་ལ་ཚོངས་ཟེར་ནན་གྱིས་ཀྱང་མ་ལྡོག་སྟེ། མཐར་ཊཾ་ག་ཁྲི་ཕྲག་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ་བཙོངས་པས། དེ་ནས་ཁྱེའུ་དེས་ཁྱིམ་བདག་ལ་བསྒོ་བ། འདི་ལ་རྩ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་བྱིན་ཏེ། ལྟོ་བ་ལ་ཁུ་ཚུར་བསྣུན་ལ་ཊཾ་ག་ཞུ་བྱས་པས་ཅི་འདོད་པ་འབྱུང་སྟེ། དང་པོ་དལ་བུས་སློངས་ཤིག དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ཇེ་མང་ཇེ་མང་བསླངས་པས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སྒྲུབ་ལུགས་ལེགས་པར་བསླབས་ནས། ཊཾ་ག་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་ལྟོ་བར་བཞག་ནས་གཞན་ལྟོ་བ་ལ་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་ཕྱུང་ནས་ཁྱེར་ཏེ། མི་གནོད་པར་བྱ་པའི་ཕྱིར་དུ། མ་རྒན་མོ་ལམ་ནས་བཏང༌། ཁོ་རང་གཞན་ཞིག་ནས་འོངས་ཏེ། གཉིས་པོའི་འཚོག་ས་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་བྱས་སོ། །
ཕྱུག་པོ་དེས་བསྒྲུབ་པ་བྱས་ཤིང༌། ཁུ་ཚུར་བསྣུན་པས་ལན་གཅིག་གཉིས་ཙམ་དུ་བྱུང་སྟེ་དགའ་ནས་ཡོད་པ་དང༌། མཐར་ཊཾ་ག་མ་བྱུང་གིན་ཁུ་ཚུར་བསྣུན་པས་ར་གུམ། དེའི་དུས་སུ་ད་གཟོད་བསླུས་པར་ཤེས་སོ། །
བྲམ་ཟེ་ཡང་དེ་ནས་རིང་ཞིག་སོང་བ་ན། ནགས་སྟུག་པོའི་ཁྲོད་དུ་དོམ་ལྟོགས་པས་ཉེན་པ་གཅིག་དང་ཕྲད་དེ། ཐབས་གཞན་ནི་མེད་པར་འཛིངས་པ་ན། དེའི་རྣ་བ་གཉིས་པོ་སྤར་བར་ཆུད་དེ། དེ་གཉིས་ཡུན་རིང་དུ་འཛིངས་པས་ཐོང་ཀ་ཆད། ཊཾ་ག་བླུག་པའི་རས་ཀྱི་ཁུག་མ་རལ་ཏེ་ཊཾ་ག་འཐོར་བས། ས་དེའི་ཕྱོགས་ཁྱབ་པར་བྱས་ཏེ་ཡོད་པ་ན། གྲོང་ཁྱེར་བཅོམ་བརླག་གི་རྒྱལ་པོའི་སྲས་རྒྱལ་བུ་རྟ་དང་ལུས་རྒྱན་བཟང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞིག སྐྱོ་བསངས་ལ་བྱོན་ནས། དེར་དེ་ལྟ་བུའི་འཇིགས་པ་དང་འབྲེལ་བ་དེ་མཐོང་ནས། ཅི་ཁྱོད་འདི་ལྟར་བྱེད་པ་ལ་རྒྱུ་ཅི་ཡོད་བྱས་པས། ཁོ་འུམ་འུམ་ཞེས་བརྡ་ཙམ་བྱེད་ཀྱིན་འདུག ང་རྒྱལ་པོའི་བུ་ཡིན་གྱིས་སྨྲོས་བྱས་པས། ཁོ་ན་རེ། སྭཱ་ཧཱ་ལོ། སླར་རྒྱུ་མཚན་དྲིས་པས། ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ལ་གནོད་པ་བསྐྱལ། བདག་ནོར་ལྷ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེའོ། །འདི་ལྷ་ཅི་ཡིན་དྲིས་པས། ཁྱེའུ་ན་རེ། འདི་ཉིད་རང་གནོད་སྦྱིན་དོམ་གཟུགས་ཅན་བྱ་བ་ཡིན་པས། འདི་ལ་དངོས་གྲུབ་ཅི་འདོད་པ་འོང་བ་ཡིན་ཅེའོ། །དངོས་གྲུབ་ཅི་འོང་བྱས་པས། རྒྱལ་བུས་གསེར་གྱི་ཆར་འདི་མ་གཟིགས་སམ་བྱས་པས། རྒྱལ་བུ་ན་རེ་འདུག་གོ །ཤིན་ཏུ་མཚར་གྱིས་དེ་ང་ལ་སྟོན་ཅིག ཁྱེད་ཀྱིས་སྒྲུབ་མི་ནུས། འཇིག་རྟེན་ན་འདི་འདྲའི་སྒྲུབ་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་འགའ་ཡང་མེད་པས། འདི་སྲོག་བས་ཀྱང་གཅེས་པ།  དེ་སྐད་མ་ཟེར་ཅིག་བྱས་པས། རྒྱལ་བུ་ན་རེ། ཁོ་བོའི་རྟ་དང་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་འདི་རྣམས་ཁྱེད་ཀྱིས་ཁྱེར་ལ་གདམ་པ་དེ་སྟོན་ཅིག་ཅེའོ། །ཁྱེད་ཀྱི་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གསེར་སྲང་འབུམ་ཕྲག་གཅིག་མི་རྙེད་དེ། ཁོ་བོས་ཉིན་རེ་ལ་འདི་ལྟར་འོང་ངོ༌། །འོན་ཀྱང། ད་ཁྱེད་བདག་གི་ལྷ་འདི་སྒྲུབས། བདག་གི་གཞན་ཞིག་སྒྲུབ་བོ། །ལེགས་སོ་དེ་ལྟར་བྱའོ་ཞེས་དགའ་ནས་དེའི་ལག་པ་ནས། ལག་ཏུ་རྣ་བ་གཉིས་གཏད་པ་སྒོམ་ཐབས་བསླབས་ཏེ། སྔགས་ཀྱི་ལུང་འདི་བྱིན་པ།
ཨོཾ་སྒྲིམ་སྐབས་ཚོལ། ཀྱེ་མ་རེ་མཚར། ཕྱི་ནས་འཚོལ་བར་འོང་7སྟེ། དེ་ནས་ཁྱེད་རང་ཤེས། ཧཱུཾ་ཧཱུཾ་ཧཱུཾ་སྭཱཧཱ། དེ་ལྟ་བུའི་བསྒོམ་བཟླས་ཟབ་མོ་ལག་ལེན་དང་བཅས་པ་དེ་ལ་སྦྱིན། རྒྱལ་པོའི་རྟ་དང་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་བདག་གིར་བྱས་ཏེ། ཊཾ་ག་འཐོར་བ་རྣམས་བསྡུས་ཏེ་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་སོང་བ་ན། ཕྱིས་རྒྱལ་བུ་དེ་དོམ་གྱིས་བསད། སྔར་གྱི་ཁྱིམ་བདག་དེའི་ཡུལ་གྱི་ཚོང་པ་རྣམས་དེར་བྱུང་བ་ཁོ་ཤེས་ཏེ། ཇོ་བོ་ལ་བསྙད་པས། དེ་རྒྱལ་པོ་ལ་རག་ཅེས་སྦྲན། དེ་ཡིས་རྒྱལ་པོ་ལ་དྲིས་པས། ངན་བྱེད་དེ་ནོར་བདག་ལ་གཏོད་ཅིག་ཟེར་ནས། ཁྱིམ་བདག་ཕྱུག་པོ་ལ་གཏད་པས། ཁྱིམ་བདག་གིས་ཁོ་སོ་མའི་རས་9ཀྱིས་གཏུམས་ནས། མགོ་བོས་ཁུར་ཏེ་འོངས་པ་དང༌། ཆུ་བོ་གངྒཱ་ལ་ཉེ་བར་ཕྱིན་པ་ན། ཁོས་དྲི་ཆུ་ཕོ་བས་ཁུར་བ་པོ་གཉིས་ཡོད་པའི་སྤྱི་བོར་བབས་ཏེ། འདིས་ད་ལྟ་ཡང་འདི་བྱས་སོ་ཟེར་ནས། ཁོ་བ་ལང་རྫི་ལ་བཅོལ་ནས་མི་ཁྲུས་ལ་སོང་བ་དང༌། དེར་བ་ལང་རྫིས་རྒྱུ་མཚན་དྲིས་པས་ང་རྒྱལ་པོའི་བུ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ལ་འགྲོར་མ་སྟེར་བས་འདི་འདྲའོ་བྱས་པས། དེ་ཀ་དགའ་མོད་རྒྱལ་པོ་གྱིས་ཟེར། ཅི་ཁྱོད་དེ་སྐད་མ་ཟེར། ད་ལྟ་འཆི་བ་དྲན་པས་ཆོས་ལ་ཕྱིན་པ་དགའ་སྟེ་ལོ། ཁྱོད་རང་ངའི་ཤུལ་དུ་རྒྱལ་པོ་གྱིས། དེ་མི་ཐོབ། ཐོབ་སྟེ་ཁྱེད་ངའི་ཚབ་ཏུ་ཞུགས་ན་འདི་ནས།10 རིན་པོ་ཆེའི་ཁྲིའི་ཁར་མ་སླེབས་བར་དུ་ཁ་མི་འབྱེད། ཁྲིའི་སྟེང་དུ་བཞག་པ་དེ་རྒྱལ་པོ་ཡིན་ནོ་ལོ། དེར་བྱིས་པ་དེ་མིང་གི་འབྱོར་པའི་རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་སྤྲོ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཐུམ་བུར་ཞུགས་ནས། བྲམ་ཟེ་དེ་ཤིང་ལྗོན་པ་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་ཡིབ་ཅིང་འདུག་གོ །དེ་ནས་མི་དེ་དག་བྱུང་སྟེ། ཁོ་ཁུར་བས། ཅི་ཁུར་འདི་ཡང་དུ་སོང་འདུག་ཟེར་རོ། །གྲོགས་པོ་ན་རེ། ཡང་བ་ལས་འོས་མེད། ངལ་བསོ་སར་ཆུ་འཐུང་བྱས་ཙ་ན། ཁུར་ཡང་དུ་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་ལུགས་ཡིན་ཞེས་ཟེར་ཏེ། མ་བརྟགས་པར་གངྒཱའི་འགྲམ་དུ་སོང་སྟེ། གཙུག་ཕུད་ཅན་གྱིས་བསླུས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཤིན་ཏུ་ཞིབ་པ་གཅིག་ལ་གཅིག་གིས་བཤད་ནས་ཆུ་བོ་དེར་བསྐྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཁོས་སྔར་ཡོད་པའི་རྟ་དང་རྒྱན་བཟང་པོ་དང་བཅས་ཏེ། སྔར་གྱི་གངྒཱ་ལ་སྐྱུར་མཁན་གྱི་ཕྱུག་པོའི་སྒོ་དྲུང་དུ་སོང་ནས། ཕྱུག་པོ་མར་བྱོན་གྱིས་བྱས་པས་བྱུང་སྟེ། ཕྱུག་པོས་སྨྲས་པ། ཅི་ཁྱོད་གང་ནས་འོངས་མ་ཤིའམ། བྲམ་ཟེས་སྨྲས་པ། ཀྱེ་བདག་གསོན་ཞིང་ཤིན་ཏུ་བདེ་སྐྱིད་པའི་རྟ་དང་རྒྱན་ལ་ལྟོས། ང་ལ་ཁྱེད་དྲིན་དུ་ཆེ་བས་དྲིན་དྲན་ནས་འོངས་ཏེ། གསེར་ལ་སོགས་ཏེ་རིན་པོ་མང་པོ་སྐྱེས་སུ་བྱིན་ནོ། །ཁྱིམ་བདག་ན་རེ། དེ་ཅི་སྟེ། གཙུག་ཕུད་ཅན་གྱིས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཁོ་བོ་ཆུར་བསྐྱུར་བས། ས་འོག་གི་ཆུ་ནང་ན་རིག་པ་འཛིན་པའི་ལྷ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་པའི་ཇོ་བོ་གཅིག་ཡོད་པ་ད་ལོ་ཤི་ནས་དེའི་གདན་སར་ཁོ་བོ་དབང་བསྐུར་ཏེ། དེའི་ཆས་ལ་སོགས་པ་འདི་འདྲའོ། །ཅི་དེ་ལྟ་བུ་ཁྱེད་གཅིག་པུར་ཡོད་དམ། ཐམས་ཅད་ལ་འདུག ཀུན་ལའང་གདའ། གཞན་འགྲོ་བ་ཡོད་ནའང་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱལ་ས་བཟུང་དུ་ད་དུང་མང་པོ་གདའོ་ཞེས་སྨྲས་པས། ཁྱིམ་བདག་ན་རེ། ང་ཡང་དེར་འགྲོའོ་ཟེར། དེ་ལྟ་ན་ལེགས་ཀྱིས་འདོང་11ངོ༌། །དེ་ནས་འགྲོ་ལུགས་ནི་སྔ་མ་ཁོ་ན་ལེགས་སོ་ཞེས་ཏེ། སོ་མའི་རས་12ཀྱི་ཁུག་ཏུ་དྲིལ་ནས་གངྒཱ་ལ་བསྐྱུར་རོ། །དེ་ནས་ཁོ་རང་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིར་སོང་སྟེ། རྒྱལ་པོ་དེ་ལ་སྔར་གྱི་སྐྱབས་མ་བྱས་པའི་འཁོན་དྲན་པར་བྱས་ཏེ། རང་གིས་བསླུས་ཤིང་དོམ་གྱིས་བསད་པའི་རྒྱལ་བུ་དེའི་ཕའི་ཐད་དུ་ཕྱིན་ནས། མཇལ་བར་ཞུས་པས་གནང༌། གཙུག་ཕུད་ཅན་གྱིས་སྨྲས་པ། ཁྱེད་ཀྱི་སྲས་གང་དུ་གཤེགས། རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་རིན་པོ་ཆེའི་ཁྲི་སྟེང་ན་ཡོད་ཟེར། དེ་དེ་ན་མི་བདོག་ལས་ཆེ། དེ་ཅི་སྟེ། ཁྱེད་ཀྱི་དགྲ་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རྒྱལ་པོས་ཐབས་ཀྱིས་བསད་པ་ངས་མཐོང། རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ་མི་བདེན། གཙུག་ཕུད་ཅན་གྱིས་སྨྲས་པ། དལ་བུས་བགྱི། ཅི་དགོས་པ་སྦྱོར་རམ། རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། སྦྱོར་རོ། །ཡང་ཁོས་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རྒྱལ་པོ་དེའི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་སྨྲས་པ། ཁྱེད་ཀྱི་དགྲ་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འདི་གསོད་དམ་མི་གསོད༌། གསོད་ན་དེ་ང་དང་གཅུགས་པར་13ཡོད་དོ་བྱས་པས། དེའི་རྟགས་ཅི་ཡོད་ཟེར་བ་ལ། གཙུག་ཕུད་ཅན་ན་རེ། རྟགས་རྒྱལ་པོ་དེའི་རྒྱན་གང་བཟང་བའང་ངས་ཁུགས་ཡོད་བྱས་པས། ཝྭ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རྒྱལ་པོ་ན་རེ། འོ་ན་རྒྱལ་པོའི་གཙུག་རྒྱན་བསྐུར་གྱིས་དང་ཟེར་བ་ལ། གཙུག་ཕུད་ཀྱིས་དེ་སྐད་བསྲིངས་པ་14དང་བྱུང༌། དེ་ལ་སོགས་པ་དུ་མའི་ཐབས་ཅན་གྱིས་བསླུས་ཤིང་བྲིད་པས་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱི་བ་ཡིད་ཆེས་ཏེ། འཁོར་ཉུང་ཤས་གཅིག་དང་བཅས་པ་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་ཁ་དྲངས་15ཏེ། ནང་དུ་ཆུད་པ་ན་ཕྱི་སྒོ་བསྡམས་ཏེ། དེ་སླེབས་ཡོད་དོ་ཞེས་ནང་དུ་བརྡ་སྤྲད་པ་ན། དེའི་དཔུང་གིས་ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རྒྱལ་པོ་བསད། ནོར་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་པོས་ཁྱེར། ཝཱ་རཱ་ཎ་སཱིའི་རྒྱལ་སྲིད་གཙུག་ཕུད་ཅན་ལ་བྱིན་ནོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. མིའུ་ཐུང་ནི། མི་གཟུགས་ཐུང་གི་མིང༌།
  2. “ཤིན་ཏུ་དབུལ་བར་གྱུར་པ” ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་ཤིང་པར་དུ་མེད་ཀྱང་ཁ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྲིས་མ་ལྟར་བཀོད་པ་ཡིན།
  3. རྒྱུ་སྲང་ནི། འགྲོ་ས་དོག་པོའི་སྲང་ལམ་ལ་འཇུག་ཅིང༌། ཤིང་པར་དུ་རྒྱུན་སྲང་ཞེས་འཁོད་པ་ཡིག་སྐྱོན་ཡིན་ནམ་སྙམ།
  4. ཚང་བང་ནི། ཐབ་ཚང་ངམ་མེ་ཁང་སྟེ་ཚང་མང་ཡང་ཟེར།
  5. ཊཾ་ག་ནི། དངུལ་སྒོར་གྱི་མིང༌།
  6. གསོངས་ནི། གསོང་གི་སྐུལ་ཚིག་སྟེ་གཞན་ལ་སྦ་གསང་བྱེད་དགོས་པའི་དོན།
  7. ཤིང་པར་དུ་“ཕྱི་ནས་འཛིན་པ་འོང་” ཞེས་འཁོད་འདུག་པ་ཁ་མི་གསལ་བས་འདིར་བྲིས་མ་ལྟར་བཀོད།
  8. ཚིག་འདི་ཤིང་པར་དུ་མེད་ཀྱང་བྲིས་མ་ལྟར་བསྣན་པ་ཡིན།
  9. སོ་མའི་རས་ནི། སོ་མ་ར་ཛས་འཐག་པའི་རས་ཡིན་ནམ། གང་ལྟར་ཤིང་པར་དུ་སོ་བའི་རས་ཞེས་འཁོད་འདུག་པ་ཡིག་སྐྱོན་ཡིན་ནམ་སྙམ་སྟེ། འདིར་བྲིས་མ་ལྟར་ཞུ་དག་བཏང་བ་ཡིན།
  10. ཚིག་འདི་ཤིང་པར་དུ་“ད་ལྟ་ཞུགས་ལ་དེ་ནས་” ཞེས་འཁོད་འདུག་པ་དོན་མི་གསལ་བས་བྲིས་མ་ལྟར་བཀོད་པ་ཡིན།
  11. འདོང་བ་ནི། འགྲོ་བའི་དོན།
  12. སོ་མའི་རས་ནི། དྲི་ནོག་མེད་པའི་རས་གསལ་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཞྭ་མོ་སོ་མ་གོན་ཟེར་བ་ལྟ་བུ།
  13. གཅུགས་པ་ནི། ཕན་ཚུན་ཡིད་མཐུན་པའམ་མཛའ་བའི་དོན།
  14. བསྲིངས་པ་ནི། རིང་དུ་གཏོང་བ་དང་བསྐུར་བ་དང་སྤྲིངས་པ་སོགས་ལ་འཇུག་པ་ལས་སྐབས་འདིར་བསྐུར་བའམ་བཏང་བའི་དོན་ཡིན།
  15. ཁ་དྲངས་པ་ནི། ཐབས་ཀྱིས་བྲིད་པའི་དོན།

དཀར་ཆག

བུ་མོས་རྒྱལ་ངན་བསྒྲལ་པ།

ཤེས་རབ་ལྡན་པ་མགོ་བསྐོར་ཡང༌། །བྱ་བའི་ཆ་ལ་རྨོངས་མི་འགྱུར། །
སྲོག་ཆགས་གྲོག་མ་མིག་མེད་ཀྱང༌། །མིག་ལྡན་གཞན་ལས་ལྷག་པར་མགྱོགས། །

དེ་ཡང་ཡུལ་འཁོར་མོ་འཇིག་ན་རྒྱལ་པོ་ངན་པ་བརྐམ་ཆགས་1ཅན་གཅིག་འཁོར་འདབས་པས་ཀྱང་རང་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཙམ་ཁྱད་དུ་འཛིན་པ་གཅིག་ཡོད་པས། དེའི་ཚེ་ཕྱོགས་དེ་ན་བྲམ་ཟེ་ཕྱུག་པོ་ཞིག་ཁང་པའི་ཕུགས་སུ་བྱུང་སྟེ། དེ་ལས་ཅི་འདོད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་བྱུང་ནས་ཤིན་ཏུ་འབྱོར་པ་ཡོད་པའི་ཚེ། བྲམ་ཟེ་ན་རེ། རྒྱལ་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅེའོ། །བུད་མེད་ན་རེ། དེ་མི་ལེགས། རྒྱལ་པོ་འདི་འདོད་པ་ཆེ་ཁྲོན་པ་འཕྲོག་ཏུ་འོང་ཞེའོ། །བྲམ་ཟེ་ན་རེ། དོགས་དགོས་མེད་ཟེར་ཏེ། བསྙེན་བཀུར་བྱས་པས་རྒྱལ་ངན་དེའི་བསམ་པ་ལ། བྲམ་ཟེ་དེ་འབྱོར་པ་དང་འབྲལ་བར་སེམས་ཏེ། རང་གི་ཕོ་བྲང་དུ་ལོག་པ་དང༌། རྒྱལ་པོས་ཕོ་ཉ་བསྲིངས་པ་ནི། ཀྭ་ཡེ་ཁྱེད་ཀྱི་ཁྱིམ་ན་ཁྲོན་པ་ལེགས་པ་གཅིག་འདུག་གོ་ཞེས་ཐོས་ཀྱི། དེ་བདག་གི་ཁབ་ཏུ་ཞག་འགའ་གཡར་དུ་གཏོང་དགོས། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཁྱེད་ལ་བདག་ཆད་པ་གཅོད་དོ་ཞེས་མངགས་ཏེ་བཏང་ངོ༌། །དོན་རྒྱལ་པོ་ནི་སྨྲ་པར་མི་འོས་པ་གསུངས་པ་ཞིག་ན། ངེས་པར་ཁོ་བོའི་འབྱོར་པ་ཆེན་པོ་འདི་འཕྲོག་པར་གོར་མ་ཆག་2གོ་སྙམ་སྟེ། སེམས་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་ཤིང་ཞུམ་པས་རང་གི་ཁྱིམ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིད་ལ་བསམ་ཞིང་འདུག་གོ །དུས་དེར་བྲམ་ཟེའི་བུ་མོ་གཅིག་ཡོད་པས་ཕ་ལ་རྒྱུ་མཚན་དྲིས་ཤིང༌། ཕས་ཀྱང་བསྙད་པ་ན། བུ་མོ་དེས་མ་རངས་པའི་གད་མོ་དང་བཅས་པས་ཕ་ལ་སྨྲས་པ། ཅི་ཡབ་རིག་པ་གསུམ་3གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་བྱོན་པ་ཡིན་ན། དེ་ཙམ་གྱི་ལན་ལ་རྨོངས་པའམ་ཞེའོ། །ཕ་དེ་ན་རེ། བདེན་ན་འདི་ནི་སྔར་མ་གྲགས་པ་ཞིག་སྟེ། ངེས་པར་བདག་ཅག་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ངག་གོ་ཞེས་སྨྲས་པ་ན། བུ་མོ་ན་རེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྲོན་པ་འབུལ་བར་ཁས་ལོངས། འོན་ཀྱང་ཁོ་བོས་ཕུལ་ཀྱང་ཁྲོན་པ་འགྲོར་མི་འཚལ་ཏེ། ཁོ་ན་རེ། ང་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་འགྲོ་ན་ཕོ་ཉ་བ་གཅིག་དགོས། དེ་མ་བྱུང་ན་མི་འགྲོ་ཞེས་གླེང་བས་མིའི་བདག་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཞུས།

ནོར་གྱིས་ནོར་རྣམས་འགུགས་བྱེད་ཅིང༌། །གླང་པོ་ཆེས་ཀྱང་གླང་ཆེན་ཏེ། །
རྒྱལ་དབང་ཁྲོན་པའང་མངག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་ཁྲོན་པ་འོང་བར་འགྱུར། །

ཞེས་ལན་སྲིངས་ཤིག་ཅེས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོའི་ཕོ་ཉ་བ་དེ་ལ་དོན་ཇི་ལྟར་གྱུར་པ་བསྙད་དེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་བསྐུར་བ་ལས། རྒྱལ་པོ་དེས་བློན་པོ་བསགས། བང་ཕྱིན་4ཐོངས་ལ་བྲམ་ཟེའི་ཁྲོན་པ་བསྐུར་ཅེས་བསྒོའོ། །དེ་ལྟ་མིན་ན་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱི་མགོ་བོ་གཅོད་དོ་ཞེའོ། །དེར་བློན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གྲོས་བྱས་པས་རྒྱལ་པོ་འདི་མུ་ཅོར་སྨྲ་བ་གདུག་པ་ཅན་ཞིག་འདུག་སྟེ། འདི་མ་བསད་ན་མི་འོས་པའི་གཏམ་འདི་ལྟ་བུ་ད་དུང་ཟེར་དུ་འོང་བས་འདི་གསོད་ཟེར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ངོ་ལོག་ནས་རྒྱལ་པོ་བསད་དོ། །དེར་རྒྱལ་པོའི་ངན་སེམས་ཀྱི་བྱ་བ་མ་རྫོགས་པར་བྲམ་ཟེ་ཆད་པ་ལས་གྲོལ་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. བརྐམ་ཆགས་ཅན་ནི། འདོད་ཞེན་ཅན་ལ་ཟེར།
  2. གོར་མ་ཆག་ནི། ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དང་ངེས་པར་ཞེས་པ་ལ་འཇུག
  3. རིག་པ་གསུམ་ནི། བྲམ་ཟེའི་རིག་བྱེད་གསུམ་སྟེ། མཆོད་སྦྱིན། ངེས་བརྗོད། སྙན་ཚིག་བཅས་གསུམ་ལ་ཟེར།
  4. བང་ཕྱིན་ནི། ཕོ་ཉའམ་གཏམ་སྐྱེལ་མཁན་ཏེ་བང་ཆེན་ཞེས་ཀྱང་ཟེར།

དཀར་ཆག

ཆུ་སྐྱར་དང་སྦལ་པ།

ངན་པས་ཐོག་མར་ཚིག་གིས་འབྲིད། །བག་ཕེབས་གྱུར་ན་ཕྱི་ནས་བསླུ། །
ཉ་པས་ཟས་ཀྱིས་ཁ་བྲིད་ནས། །ཉ་རྣམས་གསོད་པར་བྱེད་ལ་ལྟོས། །

ཆུ་འགྲམ་ཞིག་ན་ཆུ་སྐྱར་1རྒན་པོ་གཅིག་བཀྲེས་པས་ཉེན་ཅིང་ཡོད་པ་ན། དེར་ཉ་དྲོད་ཆུང་2ཞིག་བྱུང་སྟེ། ཁྱོད་ཅི་ཉེས་ངོ་གནག་པར་གདའོ། །ཅི་བྱུང༌། ཆུ་སྐྱར་གྱིས་སྨྲས་པ། ཁྱེད་ཐམས་ཅད་འཆི་བར་གདའ། རྒྱུ་ཅི་སྟེ། ཆུ་འདི་ཐམས་ཅད་སྐམ་པར་འདུག་པས། དེ་ནས་ཁོ་བོ་ལ་ཟས་མེད་དོ་ཞེའོ། །དེར་ཉ་ལ་སོགས་པ་འདུས་ཏེ་ཆུ་སྐྱར་དེ་ལ་གསོལ་བ། འོ་ན་ཐབས་ཅི་གདའ་བྱས་པས། ཁོ་ན་རེ། ལ་འདིའི་ཕ་རོལ་ན་མཚོ་བཟང་པོ་གཅིག་གདའ། ངས་ལམ་སྣ་བྱ་ཡི་ཐམས་ཅད་དེར་འདོང་ངོ་ལོ། །ཉ་དེ་དག་ན་རེ། ངེད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་འགྲོ་མི་ནུས་ཀྱིས། འོན་ཀྱང་ཁྱོད་རང་ཤེས་སོ་ཞེའོ། །འོ་ན་བདག་གིས་རེ་རེ་བཞིན་ཁྱེར་ཅིང་བསྐྱལ་བར་བྱའོ། །ཞེས་ཏེ། དེ་ལ་ཐམས་ཅད་གྲོས་མཐུན་ནས། ཁོས་ཉ་དེ་དག་རེ་རེ་བཞིན་ཁྱེར་ཅིང༌། རྒྱང་ན་རྡོ་ལེབ་གཅིག་ཡོད་པའི་ཁར་ཟོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱས་པས་ལན་ཅིག བུ་ལིར་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་སྦལ་པ་གཅིག་ཡོད་པ་དེས་ཞུས་ཏེ། དེ་ཁྱེར་ནས་སོང་བ་དང༌། རྡོ་ལེབ་ཀྱི་སྟེང་དུ་བཞག་པ་དང༌། སྦལ་པ་དེས་དོན་སྔ་མ་ཤེས་ཏེ། ཆུ་སྐྱར་གྱི་མགྲིན་པར་འཇུས་ཏེ་བསྡམས་པས། གསོད་པར་གྱུར་པ་ན། དེ་མ་གནས་པའི་འབྱུང་པོ་དག་གི་ཐད་དུ། ཆུ་སྐྱར་བརྐམ་ཆགས་ཅན་དེ་བུ་ལིར་ཀས་བསད་དོ་ཞེའོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. ཆུ་སྐྱར་ནི། ཆུ་ལ་གནས་པའི་ཆུ་བྱ་མཆུ་རིང་པོ་ཅན་ཞིག་སྟེ། ཆུ་བྱ་སྐེ་རིང་ཡང་ཟེར།
  2. དྲོད་ཆུང་ནི། རང་ཚོད་མི་ཤེས་པའི་དོན།

དཀར་ཆག

ཕ་རྒན་དུ་བས་བསད་པ།

བླུན་པོ་གཅིག་གིས་བྷི་ཀ་མ་ཨ་ཏེ་ཏ་ཡིས་སྦས་པའི་གཏེར་བུམ་འོད་དང་བཅས་ཏེ། འགྲོ་བ་དང་འཕྲད་ནས། དེས་དེ་བཟུང་སྟེ། དེ་ནས་གསེར་ཉུང་ཤས་ཤིག་ཁྱེར་ཏེ། རང་གི་གྲོགས་པོ་གཡོ་ཅན་སྤྱང་པོ་གཅིག་ཐད་དུ་སོང་ནས་དྲིས་པས། འདི་ནི་གསེར་ཞེའོ། །འོ་ན་ད་དུང་ཡོད་དོ་ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་ལེགས་ཀྱིས་ཐུན་མོང་དུ་བྱའོ། །ཞེས་ཏེ། གཉིས་པོ་སོང་ནས་སྡོང་པོ་གཅིག་གི་རྩར་སྦས་ཏེ། ནམ་དགོས་པའི་ཚེ་གཉིས་ཀ་སོང་ཞིང་ལེན་པ་ལས། སྤྱང་པོའི་བསམ་པ་ལ་བསླུ་སེམས་སྐྱེས་ཏེ་བུམ་པ་གཞན་ཞིག་ཏུ་སྦས་ནས། བླུན་པོ་དེ་སྦྲན་1ནས་སོང་བ་དང༌། བུམ་པ་མི་སྣང་བས། སྤྱང་པོ་ན་རེ། བུམ་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྐུས་སོ་ལོ། གླེན་པས་ན་རེ། རྐུ་བ་ཐུག་ན་དང་པོར་རང་ལ་དབང་བའི་དུས་སུ་ཁྱེད་དང་ཐུན་མོང་དུ་བྱ་དོན་ཅི་ཡིན། དེ་ནས་ངས་མ་བརྐུས་བྱས་པས། སྤྱང་པོ་མ་ཉན་ཏེ་ང་ནི་ང་རང་ཡིན། སྤྱང་པོ་དེས་གླེན་པ་རྒྱལ་པོའི་ཐད་དུ་ཁྲིད་དེ། དོན་སྔ་མ་བཤད་ནས། འདི་ལ་ཆད་པ་ཆོད་ཅིག་བྱས་པས། རྒྱལ་པོ་ན་རེ། ད་དུང་བརྟག་དགོས་སོ་ཞེས་སོ། །ཁོ་ན་རེ། དེ་ལྟར་ན་དང་པོ་གསེར་བཅོལ་བའི་ནགས་ཀྱི་ལྷ་ལ་དྲི་བར་བྱའོ་ཟེར་ཏེ། རྒྱལ་པོས་ཀྱང་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ནོ། །དེ་ནས་དུས་བཏབ་སྟེ། སྤྱང་པོས་རང་གི་ཕ་རྒན་པོ་གཅིག་ཡོད་པ་ལ་གསེར་བུམ་གླེན་པས་བརྐུས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཚུལ་བསླབས་ཏེ། དུས་ལ་བབ་པ་ན་སྡོང་པོའི་ཁོག་རུལ་པར་ཕ་སྦས་ཏེ། སྐྱེ་བོ་མང་པོ་གཙོ་བོ་རྒྱལ་པོ་དང་བཅས་པའི་དབུས་སུ་ལྷ་མཆོད་དེ། རང་གིས་མ་ཉེས་པའི་དཔང་གསོལ་བ་དང༌། བདེན་པ་བརྡར་ཞིང་རྒྱུ་མཚན་སྔ་མ་བཞིན་རྒྱས་པར་བསྙད་དོ། །དེ་ནས་ལྷར་བྱས་པའི་མི་རྒན་དེས་ཤགས་ཕྱེ་བ་དང༌། ཁོ་ན་རེ། འདི་ལ་ལྟོས་ཤིག་ཅེས་བརྗོད་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ན་རེ། བདེན་ཡང་དག་གོ་ཟེར་བ་ན། བླུན་པོ་དེ་ན་རེ། ཁྱེད་རྣམས་ཐམས་ཅད་བདེན་ན། ང་ཡང་བདེན་པས། སུ་མི་བདེན་ན་ཤིང་གི་ལྷ་འདི་མི་བདེན་པས། ཐོག་མར་ངས་ལྷ་འདི་བསྲེག དེ་ནས་ཁྱེད་རང་ང་སོད་ཅིག་ཅེས་སོ། །སྤྱང་པོ་ན་རེ། འདི་ལྷ་ཡིན་པས། བསྲེག་ཏུ་མི་རུང་ངོ༌། །འདི་བསྲེགས་ན་ཁྱེད་རང་ལ་མི་རུང་བ་འོང་ངོ་བྱས་པས། གླེན་པ་ན་རེ། ད་ལྟ་ཉིད་དུ་འཆི་བ་ལས་མི་རུང་བའི་ཚབས་ཆེ་བ་གཞན་མེད་ཀྱི་ཟེར་ཏེ། མ་ཉན་པར་ཁོས་ཤིང་གི་འཚུབས་ཏེ་བྲུལ་2ནས་བྱུང་ངོ༌། །དེས་བལྟས་པས་དེའི་ཕར་འདུག་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་དྲིས་པས། རྒན་པོ་དེས་སྨྲས་པ།

ཧ་ཅང་སྤྱང་པོ་མཁས་པ་མིན། །ཧ་ཅང་བླུན་པོའང་བླུན་པོ་མིན། །
ཧ་ཅང་སྤྱང་པོ་མཁས་པ་ཡིན་ན། །ཕ་རྒན་དུ་བས་གསོད་བྱེད་དམ།

ཞེས་སོ། དེའི་གཏམ་དེ་ཐོས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོས་མི་གཡོ་ཅན་དེ་བསད། ཕ་ལ་ཉེས་པ་མེད་པས་བཏང༌། གསེར་གྱི་བུམ་པ་བླུན་པོ་ལ་གཏད་དོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. སྦྲན་ནི། འབོད་པ་དང་འགུགས་པའམ་སྐད་གཏོང་བ་ལ་འཇུག
  2. བྲུལ་བ་ནི། ལྷུང་བ་དང་ཟགས་པའི་དོན།

དཀར་ཆག

ཝ་སྐྱེས་མགོ་བོ་བཀས་པ།

ལོངས་སྤྱོད་སྒྲུབ་པར་འདོད་ན་ཡང༌།1 །གནས་མ་ཡིན་ལས་སུ་ཞིག་ལེན། །
ལུག་ཐུག་2འཐབ་པའི་ཁྲག་བལྡགས་པས། །ཝ་སྐྱེས་མགོ་བོ་བཀས་ཞེས་ཐོས། །

ཝ་སྐྱེས་ཤིག་གྲོང་འདབས་སུ་ཟས་འཚོལ་དུ་སོང་བ་ན། དེར་ལུག་ཐུག་མི་བསྲུན་པ་གཉིས་ཡུན་རིང་དུ་འཐབ་པས། རྭའི་རྩ་བ་ནས་ཁྲག་མང་དུ་བྱུང་བ་མཐོང་བ་དང༌། དེས་འདི་ནི་ལྡག་རུང་བའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཏེ། ཁྲག་ལྡག་པར་གཟས་པ་དང༌། ལུག་ཐུག་གཉིས་པོ་ཕན་ཚུན་དུ་བརྡུངས་པའི་བར་དུ་ཝའི་མགོ་བོ་ཆུད་པས།3 དེའི་མགོ་བོ་ཨརྫཀའི་4དོག་པ་ལྟར་བཀས་པར་གྱུར་ཏོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. ཤིང་པར་དུ་“ལོངས་སྤྱོད་འགྲུབ་པར་མཐོང་ན་ཡང་” ཞེས་འཁོད་འདུག་ཀྱང། སྐབས་འདིར་སྐུ་འབུམ་ཤིང་པར་མའི་ས་སྐྱ་ལེགས་བཤད་རྩ་བ་ལྟར་བཀོད་པ་ཡིན།
  2. ལུག་ཐུག་ནི། ཕོ་འབྲས་མ་བཏོན་པའི་ལུག་ཕོ་སྟེ། ཨ་མདོའི་ཡུལ་སྐད་དུ་ཁྲོམ་ཡང་ཟེར།
  3. ཤིང་པར་དུ་“ཆུང་བའོ་”ཞེས་འཁོད་པ་འབྲེལ་མི་ཆགས་པས་བྲིས་མ་ལྟར་བཅོས་པ་ཡིན།
  4. ཨ་རྫ་ཀ་ནི། མེ་ཏོག་ལྕམ་པའམ་ཉི་དགའི་འབྲས་བུའི་མིང༌།

དཀར་ཆག

གཏམ་རྒྱུད་གཅེས་བསྡུས། སྡེ་ཚན་གསུམ་པ།

འུག་པའི་བློན་པོ་གསེར་མིག་ཅན།

རྒྱུན་དུ་འགྲོགས་པའི་གྲོགས་སྤང་ནས། །གསར་བུ་འགའ་ལ་ཡིད་མི་བརྟན། །
འུག་པའི་རྒྱལ་པོས་བྱ་རོག་གི །བློན་པོ་བསྟེན་པས་ཕུང་ཞེས་གྲགས། །

འུག་པའི་རྒྱལ་པོ་འདབ་བཟང་དང༌། བྱ་རོག་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྲུང་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཤིན་ཏུ་འགྲས་1པར་གྱུར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་བློན་པོ་ཆེན་པོ་གཉིས་ནི། འུག་པའི་བློན་པོ་གསེར་མིག་ཅེས་བྱ་བ་དང༌། བྱ་རོག་གི་བློན་པོ་སྤྲིན་གྱི་ཤུགས་ཅན་ཞེས་བྱ་བའོ། །
དེ་ནས་རེ་ཞིག་བྱ་རོག་གི་བློན་པོ་དེས། རང་གི་རིགས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ། བདག་ཅག་གིས་དགྲ་བོ་འདི་དང་འཐབ་ཏུ་ནི་མི་ཐུབ་པར་འདུག བསྡུམ་2བྱས་ཀྱང་འགྲས་ཆེས་པས་མི་ཡོང་བར་འདུག་པས། ད་འདི་བསླུ་དགོས་པས་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས། ངའི་འདབ་མ་ཐོགས། ཡན་ལག་ཆོད་ལ་ཁྱེད་རྣམས་གཞན་དུ་སོང་ཞིག་ཅེའོ། །དེ་ནས་དེ་ལྟར་བྱས་ཏེ། རང་གི་ཚང་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷའི་3སྡོང་པོ་ལ་ཡོད་པའི་རྩར་བོར་ཏེ་སོང་ངོ༌། །
དེ་ནས་སང་ཉིན་ཉི་མ་ཕྱེད་དུ་སོང་སྟེ། ཉིན་མོ་ལོང་པ་ཐམས་ཅད་ཚང་ན་ཡོད་པ་ལ་རེ་རེའི་ཚང་དུ་མེ་མགལ་4རེ་རེ་བཅུག་སྟེ། འུག་པ་ཐམས་ཅད་དེ་ཉིད་དུ་བསྲེགས་སོ། །དེང་སང་ཡོད་པའི་འུག་པ་འདི་དག་ནི་བློན་པོ་གསེར་མིག་ཅན་གྱི་རྒྱུད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསལ་བར་ཐོས་སོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. འགྲས་ནི། འཁོན་འཛིང་ཤོར་བའི་དོན།
  2. བསྡུམ་ནི། གྱོད་གཞི་འདུམ་འགྲིགས་བྱེད་པའི་དོན།
  3. ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ནི། བོད་སྐད་དུ་རྐང་མང་ཟེར་བའི་ཤིང་རིགས་ཤིག
  4. མེ་མགལ་ནི༌། མགལ་མེ་སྟེ། ཤིང་དུམ་ཕྱེད་ཀ་འཚིགས་ཤིང༌། ཕྱེད་ཀ་མ་འཚིག་པའི་སྣེ་མོའི་མེ།

དཀར་ཆག

བློན་པོས་ཙན་དན་བཙོངས་པ།

བླུན་པོའི་གམ་1ན་མཁས་མི་མཛེས། །ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་མེད་པས་ནོངས། །
ཙན་དན་གསེར་ལས་རིན་ཆེ་བ། །བླུན་པོས་སོལ་བར་བྱས་ལ་ལྟོས། །

དེ་ཡང་སྔོན་མི་ཞིག་ལ་ཙན་དན་གོ་ཤིརྵ་2ཤིན་ཏུ་ལེགས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡུལ་ཕྱོགས་སུ་བཙོང་དུ་ཕྱིན་པས་འཕྲལ་དུ་ཉོ་མཁན་སུ་ཡང་མ་བྱུང༌། དེར་ཤིང་སོལ་འཚོང་མཁན་ཞིག་དང་གནས་ཁང་གཅིག་ཏུ་བསྡད་ཏེ་གཏམ་གླེང་བ། ཡུལ་ཕྱོགས་འདི་ན་འཚོང་ཟོང་ཉོ་མཁན་ཡེ་མི་འདུག་ཟེར། སང་ཉིན་སོ་སོར་ཚོང་ལ་ཕྱིན་ནས་དགོང་མོ་གནས་ཁང་དེར་འདུས་པས། ཙན་དན་ཉོ་མཁན་མ་བྱུང༌། སོལ་བ་བཙོངས་པར་མཐོང་ནས། བླུན་པོའི་བསམ་པ། ཀྭ་ཡེ་ཐབས་བཟང་པོ་ཞིག་གདའ་སྟེ། ཙན་དན་སོལ་བར་བཏང་ནས་འཚོང་དགོས་པར་འདུག་སྙམ་ནས། ཙན་དན་གོ་ཤིརྵ་མེར་བསྲེགས་ཏེ་སོལ་བར་བཏང༌། དེར་བཙོངས་པས་བླུན་པོས་ཁེ་ལོན་པར་སེམས་སོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. གམ་ནི། དྲུང་དང་ཉེ་འཁོར་ལ་འཇུག
  2. གོ་ཤིརྵ་ནི། བ་ལང་མགོ་ཞེས་པ་སྟེ། བ་ལང་གི་མགོའི་དབྱིབས་ཅན་གྱི་རི་བོ་མ་ལ་ཡར་སྐྱེས་པའི་ཙན་དན་དཀར་པོའི་མིང་དུ་བཤད།

དཀར་ཆག

སློབ་དཔོན་བྱི་ལ།

རྫུན་གྱི་ཚིག་རྣམས་བརྗོད་མི་བྱ། །རྫུན་གྱི་ཚིག་རྣམས་བརྗོད་བྱས་ན། །
མྱུར་བར་གཞན་གྱིས་ཤེས་འགྱུར་ཏེ། །དཔེར་ན་བྱི་ལའི་རྫུན་ཚིག་བཞིན། །

    སྔོན་གྱི་དུས་སུ་དགེ་སློང་དངོས་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་པ་ལ། བྱི་ལ་གཅིག་གིས་དངོས་པོ་རྣམས་མང་དུ་བརྐུས། ལན་གཅིག་འཕྲེང་བ་ཞིག་ཡོད་བརྐུས་པས། དགེ་སློང་གིས་དེད་པ་དང༌། བྱི་ལའི་མཇུག་མ་ནས་ཟིན་ནས། གཉིས་ཀས་འཐེན་པས་མཇུག་མ་ཆད་དེ་བྱི་ལ་མ་ཟིན་པར་ཤོར་རོ། །
དེ་ནས་བྱི་ལའི་མཇུག་མ་ཆད་པ་དང༌། རྩལ་ཆུང་ངུར་སོང་བས་བཀྲེས་1ཏེ་ཉམ་ཐག་པར་གྱུར་པ་དང༌། བྱི་ལས་དགེ་སློང་གི་འཕྲེང་བ་སྐེ་ལ་གོན་ནས་བསྡད་ཡོད་པའི་ཚེ། བྱི་བ་གཅིག་སླེབས་བྱུང་བ་ལ་དེས་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །ང་ནི་བསླབ་པའི་གཞི་བསྲུངས་པའི་དགེ་བསྙེན་བྱི་ལྷ་ཞེས་བྱ་བའི་ལྷ་ཡིན། གཞན་གྱི་སྲོག་མི་གཅོད། མ་བྱིན་པར་མི་ལེན། རྫུན་མི་སྨྲ། འདོད་ལོག་མི་སྤྱོད། ཆང་མི་འཐུང་བ་ཡིན་པས། ཁྱོད་ཀྱང་དེ་ལྟར་བྱེད་འཚལ་ཞེས་ཡང་ཡང་སྨྲས་པས། བྱི་བ་དེས་བསམ་པ་ལ་ངའི་ཞང་པོ་བྱི་ལྷ་འདི། བདག་ཅག་ཐམས་ཅད་ལ་བཟང་བར་འདུག་སྙམ་སྟེ། བྱི་བ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་བསྡུས་ནས་སློབ་དཔོན་དེ་ལ་ཆོས་ཞུས་པས། སློབ་དཔོན་བྱི་ལས་སྲོད་ལ་ཆོས་མང་པོ་བཤད་པ་ལྟར་བྱས་པས། བྱི་བ་གཞན་མང་པོ་ཆོས་ཞུ་བར་བྱུང་ངོ༌། །
དེ་ནས་བྱི་ལ་དེ་རང་འཐག་ཅིག་གི་སྟེང་དུ་བསྡད་ནས་བྱི་བ་གཞན་རྣམས་འཁོར་གྱི་ཚུལ་དུ་བསྐོར་ཏེ། སྲོད་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ལྟར་བྱས་ནས། བྱི་བ་རྣམས་སྐོར་བ་བྱེད་དུ་བཅུག་ལ། ཕྱི་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཟུང་ནས་ཟོས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པས་རིམ་གྱིས་བྱི་བའི་ཚོགས་ཉུང་ངུར་སོང་བ་དང༌། ཡིད་མ་ཆེས་པར་བྱི་བ་ཐམས་ཅད་འཚོགས་ནས་གྲོས་གླེང་བས། བྱི་བའི་མགོ་དཔོན་རང་འཕན་བྱ་བ་གཅིག་ཡོད་པའི་དེས་སློབ་དཔོན་གྱི་བྲུན་2ལ་བལྟས་པས། བྱི་སྤུ་དང་རུས་པ་འདུག་པ་མཐོང་བ་དང༌། སློབ་དཔོན་གྱིས་རྫུན་གཏམ་པར་རིག་ཀྱང་ཤེས་བཞིན་དུ་དྲིས་པ། སློབ་དཔོན་ཁྱེད་ཀྱིས་ཟས་སུ་ཅི་གསོལ་བ་ལགས་བྱས་པས། བདག་གིས་ལོ་རྐང་འདྲ་ཟོས་པ་ཡིན་ཟེར་རོ། །
དེ་ནས་རང་འཕན་གྱིས་བྱི་བ་རྣམས་བསྡུས་ཏེ། དོན་དེ་དག་གི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་སྨྲས་པས་ཐམས་ཅད་སྐྲག་ནས། ད་ནི་ཐབས་ཅི་འདྲ་ཡོད་ཟེར་བས་རང་འཕན་ན་རེ། ཐབས་ཤིག་ཡོད་ཀྱིས་ངེད་རང་རྣམས་ཀྱིས་སློབ་དཔོན་ལ་རྒྱན་ཅིག་འདོགས་དགོས་ཟེར་ནས། བྱི་ལའི་སྐེ་ལ་དྲིལ་ཆུང་གཅིག་བཏགས་ཏེ། དྲིལ་བུའི་སྒྲ་བྱུང་ཙ་ན། བྱི་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བལྟ་ཆད་བྱས་སོ། །དེ་ནས་ལན་གཅིག་དྲིལ་བུའི་སྒྲ་དྲག་པོ་བྱུང་བས། བྱི་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བལྟས་ཚེ། བྱི་བ་གཅིག་བཟུང་ནས་གསོད་པ་མཐོང་བ་དང༌། རང་འཕན་གྱིས་སྨྲས་པ།

སློབ་དཔོན་ཡན་ལག་རྒྱས་བྱུང་སྟེ། །བདག་ཅག་བྱི་ཚོགས་བཀུམ་3དུ་ཐལ། །
རྔ་རྡུམ་ཁྱེད་ནི་མི་བཟང་བས། །སློབ་དཔོན་མ་བཞུགས་སློབ་དཔོན་གཤེགས། །
ཟས་སུ་ལོ་རྐང་གསོལ་བ་ལ། །རིལ་མ་སྤུ་ཅན་ག་ནས་བྱུང༌། །

ཞེས་སྨྲས་པས། བྱི་ལ་ན་རེ། ང་རང་གིས་བྲུན་པ་མ་སྦས་པས་ལན་ཟེར་ནས་བྲུན་པ་ས་ལ་སྦས་སོ། །དེ་ནས་བྱི་བ་རྣམས་སྐྲག་ནས་ཆོས་དང་བསྙེན་བཀུར་ཞུ་བའི་རེ་བ་དོར་ནས། ཐམས་ཅད་འགྲོ་གང་ཐུབ་ཀྱིས་བྲོས་སོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. བཀྲེས་ནི། ལྟོགས་པའི་དོན།
  2. བྲུན་ནི། མི་དང་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་དྲི་ཆེན་སྤྱིའི་མིང་སྟེ། དཔེར་ན་མི་བྲུན་དང་ཕག་བྲུན། བྱ་བྲུན་ལྟ་བུའོ། །
  3. བཀུམ་ནི། བསད་པའི་དོན།

དཀར་ཆག

ལོ་ངམ་རྟ་རྫིས་རྒྱལ་པོ་བཀྲོངས་པ།

བླུན་པོས་དང་པོ་འཐབ་རྩོད་སློང༌། །འཐབ་ནས་རྒྱལ་ཁ་དགྲ་ལ་གཏོང༌། །
རྒྱལ་པོ་མེ་ལོང་འཛིན་པ་1ཡིས། །རྒྱལ་ཁ་བློན་པོར་ཤོར་ཞེས་གྲགས། །

དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་2གྱི་ཐ་མ་སྲིབ་ཁྲི་བཙན་པོའི་སྲས། རྒྱལ་པོ་གྲི་གུམ་བཙན་པོའི་3ཐུགས་གདོན་གྱིས་བསླུས་ཏེ། བློན་པོ་ལོ་ངམ་བྱ་བ་ལ། ཁྱེད་ཀྱིས་ངའི་འཐབ་ཡ་བྱེད་དགོས་ཟེར། ལོ་ངམ་4ན་རེ། ང་འབངས་ཤིག་གིས་རྗེའི་འཐབ་ཡ་ཡོང་ངམ། དེ་འདྲ་ཅི་ཡིན་ཞུས་ཀྱང༌། དབང་མེད་དུ་བཅོལ་ནས་རྒྱལ་བློན་གཉིས་འཐབ་པར་ཁ་ཆད་བྱས་སོ། །
དེར་རྒྱལ་པོས། སྤྲུལ་བའི་ཁྱི་མོ་ཞིག་ཡོད་པ་ལོ་ངམ་གྱི་རྩར་ཉན་དུ་བཏང་བས། ལོ་ངམ་གྱིས་ཤེས་ནས་སྨྲས་པ། སང་ཉིན་རྒྱལ་པོས་ང་གསོད་དུ་འོང་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དམག་གི་འཁོར་མ་ཁྲིད་པར། རྒྱལ་པོའི་དབུ་ལ་དར་ནག་གི་ལ་ཐོད་བཅིངས། དཔྲལ་བ་ལ་མེ་ལོང་བཏགས། ཕྲག་པ་གཡས་པ་ལ་ཝ་རོ་དང༌། གཡོན་པ་ལ་བྱི་བའི་རོ་བཀལ། རལ་གྲི་ཀླད་ལ་བསྐོར། གླང་དམར་ལ་ཐལ་སྒྲོ་བཀལ་ནས་བྱུང་ན། ངེད་ཀྱིས་མི་ཐུབ་པར་གདའ་ཟེར་བས། ཁྱི་མོ་དེ་ཐོས་ནས་རྒྱལ་པོའི་དྲུང་དུ་འོངས་ནས་བཤད་དོ། །
སང་ཉིན་རྒྱལ་པོས་དེ་ལྟར་བྱས་ཏེ། ལོ་ངམ་གསོད་དུ་སོང་བ་ན། སོ་སྒྲ་བཏབ་པས། གླང་དམར་འདྲོགས་ཏེ་ཐལ་སྒྲོ་རལ་བ་དང༌། ཐལ་འཚུབ་ཀྱིས་རྒྱལ་པོའི་མིག་ཁེངས། ཝ་རོས་དགྲ་ལྷ་དང༌། བྱི་རོས་ཕོ་ལྷ་ཡལ། རལ་གྲི་ཀླད་ལ་བསྐོར་བས་རྨུ་ཐག་ཆད་དོ། །དེར་བློན་པོ་ལོ་ངམ་གྱིས་དཔྲལ་བའི་མེ་ལོང་ལ་གཏད་དེ། མདའ་བརྒྱབ་པས་རྒྱལ་པོ་བཀྲོངས། དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་སྲས་གསུམ་ཡོད་པ་ཀོང་པོའི་ཕྱོུགས་སུ་བྲོས་ཤིང་ལོ་ངམ་གྱིས་རེ་ཞིག་རྒྱལ་སྲིད་བཟུང་ངོ༌། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. རྒྱལ་པོ་མེ་ལོང་འཛིན་པ་ནི། རྒྱལ་པོ་གྲི་གུམ་བཙན་པོ་ཡིན།
  2. གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་ནི། གནའ་རབས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཐོག་མ་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་ནས་བཟུང་སྟེ་མུ་ཁྲི་དང༌། དིང་ཁྲི། སོ་ཁྲི། མེར་ཁྲི། གདགས་ཁྲི། སྲིབ་ཁྲི་བཅས་རྒྱལ་རབས་བདུན་པོ་ལ་ཟེར།
  3. གྲི་གུམ་བཙན་པོ་ནི། བོད་རྒྱལ་བརྒྱད་པ་སྟེ་སྟོད་ཀྱི་སྟེང་གཉིས་ཀྱི་ཡ་གྱལ་ཞིག་གོ།
  4. ལོ་ངམ་ནི། ལོ་ངམ་རྟ་རྫི་སྟེ་གྲི་གུམ་བཙན་པོ་བློན་པོ་ཞིག་གོ།

དཀར་ཆག

ང་རྒྱལ་ཆེ་བའི་མཁའ་ལྡིང༌།

མཁས་པ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མཐུས། །ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱང་བྲན་དུ་བཀོལ། །
མཁའ་ལྡིང་1མཐུ་རྩལ་ཆེ་ན་ཡང༌། །གོས་སེར་ཅན་2གྱིས་བཞོན་ལ་ལྟོས། །

སྔོན་མཁའ་ལྡིང་དང་ཁྱབ་འཇུག་3གཉིས་མ་མཐུན་ཏེ། ཕན་ཚུན་འཐབ་པར་བྱེད་པ་ན། ཁྱབ་འཇུག་གིས་དེའི་མཐུ་རྩལ་བཟློག་མ་ནུས་ཏེ། འདི་ཐབས་ཀྱིས་བསྡུམས་པར་བྱས་ནས། བསླུ་བར་བྱའོ་སྙམ་ནས་མི་འཐབ་པར། རང་བཞིན་ཞི་དུལ་ལྟར་གནས་ཏེ། ཁྱབ་འཇུག་ན་རེ། ཀྭ་ཡེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕ་རོལ་གནོན་པ་འདི་ལ་ཁོ་བོ་མགུ་ཡི། ད་ཁྱོད་ང་ལ་མཆོག་སློངས་ཤིག་དང་སྦྱིན་ནོ་བྱས་པས། ནམ་མཁའ་ལྡིང་ང་རྒྱལ་ཏེ། ཀྭ་ཡེ་ཆེ་བས་ཆུང་བ་ལ་སློང་བ་ག་ལ་སྲིད། ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ལ་མཆོག་སློངས་ཤིག་སྦྱིན་ནོ་ཟེར། ཁྱབ་འཇུག་གིས་བསྐྱར་བས་ཀྱང་དེ་སྐད་སྨྲས་སོ། །ལན་གསུམ་པ་ལ་ཁྱབ་འཇུག་ན་རེ། དེ་ལྟར་ན་ཁྱོད་ཤིན་ཏུ་མགྱོགས་ཤིང་མཐུ་རྩལ་ཆེ་བར་འདུག་པས། ཁོ་བོའི་བཞོན་པར་གྱུར་ཅིག དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕ་རོལ་གནོན་པའི་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ཁྱབ་འཇུག་གིས་སྒྱུ་ཐབས་ཀྱིས་བསླུས་ན། མཁའ་ལྡིང་ང་རྒྱལ་གྱིས་མགོ་འཁོར་ཏེ། ཁྱབ་འཇུག་ཁུར་བས་དེང་སང་གི་བར་དུ་བྱ་ཁྱུང་ཁྱབ་འཇུག་གི་ཞོན་རྟ་བྱེད་པར་གྲགས་སོ།

མཆན་འགྲེལ།

  1. མཁའ་ལྡིང་ནི། འདབ་ཆགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་བྱ་ཁྱུང་གི་མིང༌།
  2. གོས་སེར་ཅན་ནི། ཁྱབ་འཇུག་གི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན།
  3. ཁྱབ་འཇུག་ནི། འཇིག་རྟེན་ལྷ་ཆེན་ཉེ་དབང་གི་མིང༌།

དཀར་ཆག

གཏམ་རྒྱུད་གཅེས་བསྡུས། སྡེ་ཚན་བཞི་པ།

སེང་གེས་གླང་ཆེན་ཁུར་བ།

བླུན་པོ་ཐབས་ལ་མི་མཁས་པས། །ཆུང་ངུ་རྣམས་ཀྱིའང་བྲན་དུ་འགྱུར། །
ཝ་ཡིས་ཁུར་པོ་བསྐུར་བ་ཡིས། །སེང་གེ་རྒྱགས་པའི་སྤྱོད་ཚུལ་ལྟོས། །

  སྔོན་ཝ་ཞིག་སེང་གེའི་རྗེས་སུ་བསྙེགས་ཏེ། སེང་གེས་རི་དྭགས་བསད་པའི་ཤའི་ལྷག་མ་ཡུན་རིང་དུ་ཟོས་པ་ན། ལན་ཅིག་སེང་གེས་གླང་པོ་ཆེ་ཞིག་བསད་ནས་ཝ་སྐྱེས་ལ་འདི་ཁུར་ཅིག གལ་ཏེ་མ་ཁུར་ན་ཕྱིན་ཆད་ཤ་ཟ་བར་མ་རེ་ཞིག་ཅེས་སྨྲས་པས། ཝས་བསམས་པ། གླང་པོ་ཆེའི་རོ་ནི་ངས་མི་ཐེག1 ཤ་ནི་ཟ་དགོས་པར་འདུག་སྙམ་སྟེ་སྨྲས་པ། ཇོ་བོ་ལགས། བདག་གིས་ཁུར་མོད་ཀྱི་བྱ་བ་གཉིས་མི་འགྲུབ་པས་གཅིག་ཇོ་བོས་མཛད་པར་ཞུ་ཟེར་བས། སེང་གེ་ན་རེ། བྱ་བ་གཉིས་གང་ཡིན་བྱས་པས། ཝས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལུགས་སྲོལ་ལ་སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་ཁུར་ནས་འགྲོ་བའི་ཚེ། དེའི་རྟིང་2ལ་འཁུན་པ་ཞིག་དགོས་པས་ན། གླང་པོ་ཆེ་ཁུར་བ་དང་འཁུན་པའོ། །དེར་སེང་གེས་བསམས་པ། ང་ནི་རི་དྭགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པས། སེམས་ཅན་ཐ་ཆད་འདི་ལྟ་བུའི་རྗེས་ལ་ཅི་སྟེ་འཁུན་སྙམ་ནས། གླང་པོ་ཆེ་རང་གི་ཁུར་ཏེ་སོང་བའི་རྟིང་ལ། ཝ་སྐྱེས་དགའ་ཞིང་དགོད་བྲོ་བའི་དབྱངས་འཁུན་སྒྲ་3ལྟར་བྱས་ཏེ་སོང་བའོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. མི་ཐེག་ནི། འདེགས་མི་ནུས་པའི་དོན།
  2. རྟིང་ནི། མཇུག་གམ་རྗེས་ལ་འཇུག
  3. འཁུན་སྒྲ་ནི། ན་ཟུག་སོགས་ལངས་པའི་སྐབས་སུ་འབྱིན་པའི་སྒྲ་ཞིག

དཀར་ཆག

སྤྲེའུ་དང་མི་ཁྲེལ་མེད།

བླུན་པོ་དྲིན་དུ་མི་གཟོ་བས། །ཕན་བཏགས་ལན་དུ་གནོད་པ་བྱེད། །
སྤྲེའུས་གཡང་ལས་བསྒྲལ་པ་ཡི། །མི་ངན་གྱི་ནི་སྤྱོད་ཚུལ་ལྟོས། །

སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གངས་རི་དང་ཉེ་བའི་ནགས་ཚལ་མཐིལ་སྡིངས་1དང༌། ཤང་ཤོང་2གཅོང་རོང་ཟབ་མོ་3སོགས་སྣ་ཚོགས་པའི་དགོན་པའི་གནས་ཤིག་ན་བསམ་བཞིན་དུ་སྤྲེའུ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནི་སྙིང་རྗེའི་རང་བཞིན་ཅན། ཤིང་ལོ་དང་འབྲས་བུ་ཙམ་གྱིས་འཚོ་ཞིང༌། སྲོག་ཆགས་ལ་ནམ་ཡང་འཚེ་བར་མི་བྱེད་དོ། །
དེའི་ཚེ་མི་ཞིག་བ་སྟོར་ནས། འཚོལ་ཞིང་སོང་བ་མགོ་འཁོར་ཏེ་འཁྱམས་ནས་ཕྱོགས་དེར་སོང་ངོ༌། །དེར་ལུས་ངལ་ཞིང་བཀྲེས་སྐོམ་གྱིས་ཉམ་ཐག་པས། ཤིང་ཏིན་ཏུ་ཀའི་4འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ཞིག་རྙེད་དེ་ཟོས་པས་རབ་ཏུ་ཞིམ་པར་གྱུར་ནས། དེ་ལྟ་བུ་བཙལ་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀུན་ཏུ་བལྟས་པས། གཡང་ས་ཟབ་མོ་ཞིག་གི་ཁ་ན་ཤིང་དེ་ཡོད་པ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ནས་འབྲས་བུ་ཟ་འདོད་དེ། ཤིང་དེའི་ཡལ་ག་གཡང་ས་ཕྱོགས་སུ་དུད་པ་ཞིག་གི་ཁར་འཛེགས་པས། ཡལ་ག་དེ་སྟ་རེས་བཅད་པ་བཞིན་དུ་ཆག་ནས། ཡལ་ག་དེ་དང་བཅས་གཅོང་རིང་ཟབ་མོ་ཁོར་ཡུག་ཐམས་ཅད་བྲག་གིས་བསྐོར་བའི་ཁྲོན་པ་འདྲ་བ་ཞིག་ཏུ་ལྷུང་བར་གྱུར་ཏོ། །ཤིང་ལོ་སྟུག་པོ་དང༌། གཡང་ས་དེའི་ནང་དུ། ཆུ་ཟབ་མོ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པས། ལུས་བསྣད་པ་དང་ཡན་ལག་ཆག་གྲུམ་སོགས་མ་བྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་བལྟས་པས། ཕྱོགས་གང་ནས་ཀྱང་ཐར་བའི་ལམ་མེད་པར་མཐོང་ནས། གསོན་པའི་རེ་ཐག་ཆད་དེ། མྱ་ངན་གྱིས་མིག་མཆི་མས་གང་བཞིན་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་ཅིང་རེ་ཞིག་གནས་པ་ན། སྤྲེའུ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་5དེ་ཟས་འཚོལ་ཞིང་ཕྱོགས་དེར་འོངས་ནས། གད་པའི་ཁ་ནས་མར་བལྟས་པས། ཉམ་ཐག་པའི་མི་དེ་མཐོང་ནས་སྙིང་རྗེ་སྐྱེས་ཏེ་མིའི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ།

མི་ཡིས་ཐར་བ་མ་ཡིན་པའི། །གཡང་ས་དེ་ན་འདུག་པ་ཁྱོད། །
ཅི་ཕྱིར་འདིར་འོངས་སུ་ཞིག་ཡིན། །དེ་ནི་ལེགས་པར་སྨྲ་བར་རིགས། །

མི་དེས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ།

ལྷ་དཔལ་བདག་ནི་མི་ཞིག་ལགས། །འཁྱམས་ནས་ནགས་ན་རྒྱུ་བ་ལས། །
ཤིང་འདིའི་འབྲས་བུ་འཚོལ་འཚོལ་ནས། །འདི་ལྟ་བུ་ཡི་ཉམ་ཉེས་བྱུང༌། །
དེ་བས་གཉེན་བཤེས་དང་ཡང་བྲལ། །ཉམ་ཉེས་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་ལ། །
སྤྲེའུ་ཚོགས་མང་པོའི་མགོན་པོ་ཁྱོད། །བདག་གི་སྐྱབས་ཀྱང་མཛད་དུ་གསོལ། །

ཞེས་ཟེར་བ་ཐོས་ནས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་ཏེ། ཁྱོད་མྱ་ངན་དང་འཇིགས་པར་མ་བྱེད་ཅིག ཁྱོད་ལ་གཉེན་གྱི་བྱ་བ་གང་ཡིན་ཐམས་ཅད་ངས་བྱའོ། །ཞེས་དབུགས་ཕྱུང་6ནས། རྡོ་མིའི་ལྕིད་ཚད་ཅིག་ལ་གོམས་པར་བྱས་ཏེ། མཐུ་སྟོབས་སད་པས། མི་དེ་དབྱུང་ནུས་པར་མཐོང་ནས། གཡང་དེའི་ནང་དུ་བབ་སྟེ་མི་དེ་རྒྱབ་ཏུ་ཁུར་བས། རབ་ཏུ་ལྕི་བས་ནོན་ཏེ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་སེ་བ་ལ་སྙིང་སྟོབས་ཆེན་པོ་དང༌། བཟོད་བསྲན་བསྐྱེད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོས་སྟེང་དུ་ཐོན་ནོ། །དེར་ཤིན་ཏུ་ངལ་ཞིང་ཆད་ནས། མི་དེ་ལ་ནགས་ཚལ་འདིར་འཇིགས་པ་མང་ཕྱིར། ཁྱེད་ཀྱིས་བདག་ཅག་གཉིས་ཅུང་ཟད་སྲུངས་ཤིག་ཅེས་བསྒོ་བས། མི་དེས་ཁྱོད་ནི་བདེ་བར་ཉོལ་ཞིག་བདག་གིས་བསྲུང་བར་བྱའོ། །ཞེས་ཟེར་བས་རྡོ་ལེབ་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་ཉལ་ལོ། །
དེ་ནས་ངོ་ཚ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་རྒྱང་རིང་དུ་སྤངས་པའི་མི་ངན་དེས་དྲིན་གང་ཡང་བསམ་རྒྱུ་མེད་པར། འདི་བསད་ནས་ཤ་ཟོས་ན་བདག་གི་ལུས་བརྟས་7ཤིང༌། དགོན་པའི་གནས་འདི་ལས་ཐར་བ་མི་དཀའོ་སྙམ་ནས། རྡོ་ཆེན་པོ་ཞིག་བཏེག་སྟེ་སྤྲེའུ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེའི་མགོ་བོའི་སྟེང་དུ་འཕངས་པ་ཐད་ཀར་མ་ཕོག་པར་ཟུར་ཞིག་ཕོག་སྟེ་མགོ་ལ་རྨ་བྱུང་བ་དང༌། དངངས་ཤིང་རྟབ་རྟབ་པོར་མྱུར་བར་ལངས་ཏེ་བལྟས་པས། མི་ངན་དེ་སྐྱེངས་བཞིན་དུ་མགོ་སྨད་དེ་འདུག་པ་མཐོང་ནས། མི་དེས་དེ་ལྟར་བྱས་པར་ངེས་ནས་ཡི་ཆད་ཅིང༌། ལྷག་པར་སྙིང་རྗེ་བའི་སེམས་སྐྱེས་ནས་མིག་མཆི་མས་གང་བཞིན་དུ་སྨྲས་པ།

བཞིན་བཟང་ཁྱོད་ནི་མིར་གྱུར་ཕྱིར། །རིགས་དང་མི་རིགས་འབྱེད་པས་ན། །
བདག་ལ་གནོད་པ་གཞན་བྱུང་ནའང༌། །ཁྱོད་ཀྱིས་བཟློག་པར་རིགས་པ་ལ། །
མི་བཟང་ངན་འགྲོར་ལྷུང་བྱེད་པའི། །སྤྱོད་ངན་འདི་འདྲ་ཅི་ཕྱིར་བྱས། །
བདག་གིས་གྲོང་འདབས་བསྐྱལ་བར་བྱ། །ཕྱིན་ཆད་སྡིག་ལས་སྤང་བར་གྱིས། །

ཞེས་སྙིང་བརྩེ་བས་གདམས་ནས། མི་ངན་དེ་གྲོང་འདབས་སུ་བསྐྱལ་ནས། སླར་ནགས་ཀྱི་ནང་དུ་སོང་ངོ༌། །དེ་ནས་མི་དེ་མཐོང་ཆོས་ལ་དེ་མ་ཐག་མཛེ་ནད་དྲག་པོས་ཐེབས་ཏེ། ལུས་མི་སྡུུག་ཅིང་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས། མི་མཐོང་ཚད་ཀྱིས། འདི་ནི་སྡིག་པ་མངོན་སུམ་མོ་སྙམ་ནས། རྡོ་འཕེན་ཞིང་དབྱུག་པས་སྐྲོད་པར་བྱས་ཏེ། མི་མེད་དགོན་པར་ཡི་དྭགས་བཞིན་དུ་འཁྱམས་སོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. མཐིལ་སྡིངས་ནི། དམའ་ས་དང་སྒང་ཤོང་ལ་འཇུག
  2. ཤང་ཤོང་ནི། ས་འབར་འབུར་གྱི་མིང༌།
  3. གཅོང་རོང་ཟབ་མོ་ནི། གཡང་ས་དང་གྲོག་རོང་གི་མིང༌།
  4. ཤིང་ཏིན་ཏུ་ཀ་ནི། རྒྱ་གར་དུ་ཡོད་པའི་སྟར་ཁ་ནག་པོའི་མིང་ཡིན་པར་གྲགས།
  5. དབྱུགས་ཕྱུང་ནི། སྡུག་བསྔལ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པ།
  6. བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ནི། བདག་པོ་ཆེན་པོ་སྟེ། དཔེར་ན་མཁྱེན་པའི་བདག་ཉིད་ལྟ་བུ།
  7. ལུས་བརྟས་པ་ནི། ལུས་སྟོབས་རྒྱས་པའི་དོན།

དཀར་ཆག

ཚོང་དཔོན་སིང་ག་ལ།

མཁས་པ་བཟང་པོའི་ལས་བྱེད་པས། །ལས་འབྲས་བཟང་པོ་འཕྲལ་དུ་མྱོང། །
སིང་ག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིས། །འཕྲལ་དུ་རྒྱལ་སྲིད་ཐོབ་ལ་ལྟོས། །

    སྔོན་ཕོ་བྲང་སེང་གེ་ལྟ་བུ་ན་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་རལ་པ་ཅན་རྒྱལ་སྲིད་བྱེད་པ་ན། དེད་དཔོན་སེང་གེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བུ་ཞིག་བཙས་ནས་མིང་སིང་ག་ལ་ཞེས་བཏགས་སོ། །དེ་ཆེར་སྐྱེས་ནས་འཁོར་ལྔ་བརྒྱ་དང་ལྷན་ཅིག་རྒྱ་མཚོར་ནོར་བུ་ལེན་དུ་སོང་ངོ༌། །དེར་ཆུ་སྲིན་ཉའི་རིགས་ཅན་གྱི་གྲུ་བཅག་ནས་ཁ་ཅིག་སྤང་ལེབ་དང༌། འགའ་སྔས་ཤིང་བལ་ཅན་དང༌། ཀུ་བའི་གཟིངས་1དང༌། ར་རྐྱལ་2ལ་ཞོན་པ་དང་ལས་དབང་གིས་རླུང་ལངས་ཏེ་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྲམ་དུ་བདས་ནས། ཟངས་གླིང་ན་སྲིན་མོ་ཁྲུང་ཁྲུང་གཞོན་ནུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་དག་འཁོད་ནས། ཚོང་པ་གྲུ་ཆག་པ་རྣམས་སླུ་བར་བྱེད་པ་དེར་ཕྱིན་ཏོ། །སྲིན་མོ་དག་གཟུགས་བཟང་མོར་སྤྲུལ་ཏེ་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་ནས། ཇོ་བོ་དག ཟས་ནོར་འདི་དག་བཞེས་ལ་བདག་ཅག་གི་ཁྱིམ་ཐབ་མཛོད་ཅིག་ཟེར་ནས། ལྷན་ཅིག་དགའ་མགུར་སྤྱད་དེ། བུ་དང་བུ་མོ་དག་བྱུང་སྟེ་གནས་པ་ན། ཁྱེད་ཅག་ལས་སུ་ཡང་ལྷོ་ལམ་དུ་མ་འགྲོ་ཞིག་ཅེས་བསྒོའོ། །དེད་དཔོན་སིང་ག་ལས། འདི་དག་ལྷོ་ལམ་ཅིའི་ཕྱིར་སྲུང་སྙམ་ནས། བུད་མེད་རྣམས་གཉིད་ལོག་པ་དང༌། རལ་གྲི་མཆན་དུ་བཅུག་ནས་ལྷོ་ལམ་དུ་སོང་བ་ན། དེ་ན་ལྕགས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་ཞིག་མཐོང་ནས་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཉུལ་བས་བྱི་ལ་3འཛུལ་བ་ཙམ་གྱི་སྒོའང་མ་རྙེད་དེ། དེའི་བྱང་ངོས་ནས་ཤིང་ཤི་རི་ཤ་4འཕང་མཐོ་བ་དག་ཡོད་པ་ལ་འཛེགས་ཏེ་བལྟས་པ་ན། དེའི་ནང་ན་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་མཐོང་ནས་དྲིས་པས། བདག་ཅག་གྲུ་ཆག་པའི་ཚོང་པ་སྟེ། བུད་མེད་དེ་དག་ནི་སྲིན་མོ་ཡིན་པས། བདག་ཅག་བྲིད་ནས་ཚོང་པ་གཞན་དག་འོངས་པ་དང་ཟོས་པའི་ལྷག་མ་ཁོ་བོ་ཅག་ཡིན་ཟེར། དེད་དཔོན་གྱིས། བྲོས་པའི་ཐབས་མེད་དམ་ཟེར་བར། བདག་ཅག་བྲོས་པའི་ཐབས་མེད་དོ། །ཁྱེད་རྣམས་ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་བྱང་ལམ་དུ་སོང་དང༌། དེ་ན་རྟའི་རྒྱལ་པོ་སྤྲིན་གྱི་ཤུགས་ཅན་བྱ་བ་ཡོད། དེ་ལ་འཇུས་ན་ཐར་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལྷ་དག་གིས་སྨྲས་པ་ཐོས་སོ་ཟེར།
དེད་དཔོན་གྱིས་ནང་བར་སྐྱེད་ཚལ་དབེན་པ་ཞིག་ཏུ། ཚོང་པ་རྣམས་བསྡུས་ནས་དོན་དེ་སྨྲས་པས། ཐམས་ཅད་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་སྟེ། ཚེས་བཅོ་ལྔ་ལ་བྱང་ལམ་དུ་ཕྱིན་པས། རྟའི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། ཁྱེད་ཅག་ལས་གང་བདག་གི་ཆུང་མའམ་བུའམ་བུ་མོའི་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ངའི་རྒྱབ་ཏུ་བཞོན་ཀྱང་ཤིང་ཐོག་སྨིན་པ་བྲུལ་བ་ལྟར་ལྷུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་སེམས་པ་དག་ངའི་སྤུ་ཙམ་ལ་འཇུས་ཀྱང་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་བདེ་བར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ་ཟེར། དེར་ཚོང་དཔོན་རྣམས་བཞོན། ལ་ལ་སྤུ་དག་ལ་འཇུས་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་འཕགས་ཏེ་སོང་བ་དང༌། སྲིན་མོ་རྣམས་སྔར་ལས་ཆེས་གཟུགས་བཟང་བར་སྤྲུལ་ནས། བུ་དང་བུ་མོ་དག་ཐོགས་ཏེ་འོངས་ནས། བདག་ཅག་གི་ཁྱིམ་ཐབ་མཛོད་ཅིག གལ་ཏེ་མི་བྱེད་ན་བུ་དང་བུ་མོ་དག་སྣོམས་ཤིག་ཟེར་དུ་འོངས་པ་ན། བདག་གི་ཆུང་མ་ལ་སོགས་པའོ་སྙམ་དུ་ཆགས་ཤིང་སེམས་པ་རྣམས་ལྷུང་སྟེ་བུད་མེད་དེ་དག་གིས་ཟོས་སོ། །དེད་དཔོན་སིང་ག་ལ་འབའ་ཞིག་ཐར་རོ། །
དེ་ནས་སིང་ག་ལའི་ཆུང་མ་སྲིན་མོ་དེས་བུ་ཐོགས་ཏེ་སིང་ག་ལའི་སྒོ་དྲུང་དུ་འོངས་ནས། བདག་ཟངས་གླིང་གི་རྒྱལ་པོའི་བུ་མོ་སིང་ག་ལའི་ཆུང་མར་བྱིན་པས་རྒྱ་མཚོར་གྲུ་ཆག་ནས། བདག་བཀྲ་མི་ཤིས་སོ་ཞེས་བོར་བས་བཟོད་པར་གསོལ་དུ་རིགས་སོ་ཟེར་བས། སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་དང༌། ཕ་མས་ཀྱང་བུ་བཟོད་པར་གྱིས་ཤིག་ཟེར་བ་ན། འདི་སྲིན་མོ་ལགས་སོ་ཞེས་བསྐྲད་དོ། །
དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་སེང་གེ་རལ་པ་ཅན་གྱི་གམ་དུ་བློན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་འཁྲིད་དེ་འོངས་ནས། རྒྱལ་པོས་ཆགས་ནས་བཙུན་མོར་བླངས་སོ། །དུས་གཅིག་ན་རྒྱལ་པོ་བཙུན་མོ་དང་བཅས་པ་གཉིད་ལོག་པ་ན། སྲིན་མོ་རྣམས་ཁྲིད་དེ་འོངས་ནས། རྒྱལ་པོ་འཁོར་བཅས་ཟོས་སོ། །ནམ་ལངས་པ་དང་ཕོ་བྲང་གི་སྒོ་མ་ཕྱེ་བས། སིང་ག་ལས་རལ་གྲི་ཐོགས་ཏེ། སྐས་འཛེགས་ནས་བལྟས་པས། སྲིན་མོ་དག་མིའི་རྐང་ལག་དང་མགོ་དག་ཁྱེར་ཏེ་བྲོས་སོ། །
དེ་ནས་མི་ཐམས་ཅད་ཚོགས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་མེད་པས་དེད་དཔོན་སིང་ག་ལ་རྒྱལ་པོར་དབང་བསྐུར་བས། རྒྱལ་པོ་སིང་ག་ལས་རིག་སྔགས་མཁན་དང་དམག་དྲངས་ཏེ། ཟངས་གླིང་གི་སྲིན་པོ་རྣམས་བསད། འགའ་ཞིག་ཡུལ་གཞན་དུ་བྲོས་སོ། །སིང་ག་ལས་དེར་གྲོང་ཁྱེར་བརྩིགས་པས་སིང་ག་ལའི་གླིང་ཞེས་གྲགས་སོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. ཀུ་བའི་གཟིངས་ནི། ཀྭ་ཀྭ་ཟེར་པའི་འབྲས་ནུས་བཟོས་པའི་གྲུ་གཟིངས་ཀྱི་མིང༌།
  2. ར་རྐྱལ་ནི། ར་ལྤགས་ལས་བཟོས་པའི་རྐྱལ་སྣོད་ཅིག
  3. བྱི་ལ་ནི། ཙི་གུའི་གཉེན་པོ་སྲོག་ཆགས་ཞི་མིའམ་ཞུམ་བུའི་མིང༌།
  4. ཤིང་ཤི་རི་ཤ་ནི། རྒྱ་གར་གྱི་ཤིང་གི་བྱེ་བྲག་ཅིག

དཀར་ཆག

སྤྲེའུ་དང་གྲོགས་པོ་ཀ་ལན་ཏ་ཀ

ངན་པ་རྣམས་ལ་གྲོས་བཏབ་ན། །ལེགས་པར་སྨྲས་ཀྱང་ཉེས་པར་འགྲོ། །
སྤྲེའུས་ཀ་ལན་ཏ་ཀ་ཡི། །ཚང་བཤིག་པ་ཡི་ཚུལ་ལ་ལྟོས། །

སྤྲེའུ་དང་བྱ་ཀ་ལན་ཏ་ཀ་1གཉིས་གྲོགས་པོ་བྱས་ཏེ། ཤིང་སྡོང་གཅིག་གི་སྐེད་པ་ན། ཀ་ལན་ཏ་ཀའི་ཚང་བྱས། རྩེ་མོ་ན་སྤྲེའུ་དེ་འདུག་པ་ལས། དབྱར་གྱི་དུས་སུ་ཆར་བྱུང་ནས། རྩེ་མོ་ན་སྤྲེའུ་དེ་འདུག་པ་ལས། དབྱར་གྱི་དུས་སུ་ཆར་བྱུང་ནས། སྤྲེའུ་གཤེར་ཏེ་ལུས་སྤྲུགས་ཙ་ན། བྱ་ལན་ཏ་ཀ་ཚང་ན་གནས་པ་ཡང་དཀྲོགས་ཏེ་སྐྱིད་པོ་མ་བྱུང་བས། ཀ་ལན་ཏ་ཀས་སྤྲེའུ་དེ་ལ་གྲོས་བཏབ་པ། གྲོགས་པོ་ཁྱེད་རང་ལག་པ་ནི་བཟོ། ཡང་རྩལ་ནི་ཆེ། རིག་པ་ནི་གྲུང༌། འདི་རུ་མ་སྡོད་པར་སྐྱིད་པོ་ང་ཡི་ཚང་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག ཤིང་སྡོང་གཞན་ཞིག་ཏུ་བགྱིས་ལ་སྡོད། ཁྱོད་རང་ཡང་སྐྱིད་ལ། ང་ལ་ཡང་མི་སྡང་བས་སྐྱིད་པར་འདུག་བྱས་པས། སྤྲེའུ་དེའི་བསམ་པར། ཀ་ལན་ཏ་ཀས་ཚང་ངོམས་པར་གོ་ནས་སྤྲེའུ་ཁྲོས་ཏེ། ངན་པ་ཁྱེད་ལྟ་བུ་བདག་ལ་མི་རིགས་པ་ལབ་སྟེ། དེ་ལྟར་གཏོང་ན་ཁྱེད་ཀྱི་ཚང་སྐྱིད་པོ་དེ་འདི་ཁྱེར་ཅིག་ཟེར་ནས་ཚང་བཤིག་སྟེ་གཏོར་རོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. ཀ་ལན་ཏ་ཀ་ནི། བྱ་མཆིལ་བ་སྟེ་ཡུལ་སྐད་དུ་ཁང་བྱིའུ་ཟེར།

དཀར་ཆག

ནེ་ཙོའི་རྫུན་ཚིག

དགོས་པ་མེད་པའི་རྫུན་ཚིག་ནི། །ནམ་ཡང་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ། །
བདག་ལ་མི་ཕན་པར་གཞན་གནོད་པ། །དཔེར་ན་ནེ་ཙོའི་རྫུན་ཚིག་བཞིན། །

    སྔོན་གྱི་དུས་སུ་རྒྱལ་པོ་བུ་རམ་ཤིང་པ་1ནགས་ཁྲོད་དུ་བྱ་གཤོར་དུ་ཕྱིན་ནས། ནེ་ཙོ་གཏམ་ཤེས་པ་ཞིག་ཟིན་པའི་ཚེ། ནེ་ཙོས་སྨྲས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱ་གཤོར་གྱིན་འདུག་སྟེ། ཤུལ་དུ་བུད་མེད་རྣམས་མ་ལ་ཡའི་རྒྱལ་པོའི་དམག་གིས་བསྐོར་ནས་ཐམས་ཅད་བསད་བྱས་པས། རྒྱལ་པོ་ཚིག་པ་ཟོས་ནས་ཐོག་མར་ནེ་ཙོ་བསད།
དེ་ནས་སྔ་སོར་རང་ཡུལ་དུ་མ་ཕྱིན་པར། མ་ལ་ཡའི་ཡུལ་དུ་སོང་སྟེ། ཁྱེད་ཅག་གིས་ངའི་བུད་མེད་རྣམས་ཅིའི་ཕྱིར་བསད་ཅེས་སྨྲས་པས། དེ་དག་གིས་ཁྱོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྣམས་ལ་བདག་ཅག་གིས་གནོད་པ་ཅི་ཡང་མ་བྱས་སོ། །རྒྱལ་པོ་རང་ལྟོས་ཤིག་བྱས་པས། མ་ཉན་པར་མ་ལ་ཡའི་མི་མང་པོ་བསད་ནས་རང་ཡུལ་དུ་ཕྱིན་ཙ་ན། བུད་མེད་རྣམས་ལ་གནོད་འཚེའི་རིགས་མ་བྱུང་འདུག་པས། ད་གཟོད་ནེ་ཙོའི་རྫུན་ཚིག་ཏུ་རིག་ནས་རྒྱལ་པོ་དེ་འགྱོད་པ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་སོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. བུ་རམ་ཤིང་པ་ནི། སྔར་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་རིགས་ཤིག་གི་མིང།

དཀར་ཆག

གཏམ་རྒྱུད་གཅེས་བསྡུས། སྡེ་ཚན་ལྔ་པ།

རུས་སྦལ་དང་སྤྲེའུ།

མཛའ་བཤེས་ངན་པའི་ཚིག་མི་མཉན1། །མཛའ་བཤེས་ངན་པའི་ཚིག་ཉན་པ། །
འདོད་དོན་མེད་པར་བསླུས་པར་འགྱུར། །དཔེར་ན་རུས་སྦལ་སྤྲེའུ་བཞིན། །

སྔོན་གྱི་དུས་སུ་རུས་སྦལ་ཞིག་དང་སྤྲེའུ་ཞིག་གྲོགས་པོ་བྱས་ཏེ། རུས་སྦལ་སྐམ་ས་ལ་ཐོན་ཅིང་སྤྲེའུས་ཤིང་ཐོག་མང་པོ་བྱིན་ནས། གཏམ་མང་པོ་བྱེད་ཅིང་བསྡད་པའི་ཚེ། སྤྲེའུ་རྟོག་པ་2ལ། རུས་སྦལ་འདི་མཚན་མོ་མི་འོངས་པའི་ལུགས་འདི་ལ་བསམས་ན། ཁོ་ལ་གཞན་ན་ཆུང་མ་ཞིག་ཡོད་འདུག་སྙམ་སྐབས། རུས་སྦལ་གྱི་ཡུལ་ན་རུས་སྦལ་མོ་ཞིག་ཡོད་པས། ནད་རྫུ་བཏབ་སྟེ་འཁུན་གྱིན་བསྡད་ཚེ། རུས་སྦལ་བྱུང་སྟེ། ཁྱོད་ལ་ཅི་བྱུང་བ་ཡིན་ཟེར་བ་ལ། ང་ན་བ་ཡིན་བྱས་པས། ཁོས་ཐབས་ཅིས་ཕན་ཟེར་བས། ནད་འདི་ལ་སྤྲེའུའི་སྙིང་གིས་ཕན་བྱས་པས། ཁོའི་བསམ་པ་ལ་དེ་བདེན་སྙམ་ནས། འོ་ན་ངས་བཙལ་འོངས་གིས་ཟེར་ནས་གྲོགས་པོ་སྤྲེའུའི་ཐད་དུ་ཕྱིན་ཏེ། རུས་སྦལ་གྱིས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱིས་ང་ལ་བཟའ་བཏུང་མང་པོ་བྱིན་པ་ཡིན་པས། ད་ནི་ངས་ཁྱོད་ལ་ཟས་ལན་ཅིག་འཇལ་དགོས་འདུག་པས། བདག་གི་ཁང་པ་རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་ན་ཡོད་པ་དེར་ཅིས་ཀྱང་གཤེགས་དགོས་བྱས་པས། སྤྲེའུ་ང་དེར་མི་འགྲོ་ཟེར། རུས་སྦལ་ན་རེ།
གྲོགས་པོ་གྲོགས་བརྒྱ་བཙལ་ནས་ཀྱང༌། །རྒྱ་མཚོའི་དཀྱིལ་འཁོར་མ་མཐོང་ན། །
གྲོགས་པོ་བྱས་ཀྱང་ཁ་ཙམ་ཡིན། ད་ལན་ཅིས་ཀྱང་འགྲོ་བར་གྱིས། །
ཟེར་ནས་ནན་ཆེར་བྱས་པས། སྤྲེའུས་རུས་སྦལ་གྱི་ངོ་མ་ལྡོག་པར་མིག་བཙུམ་ནས་རུས་སྦལ་གྱི་སྒལ་པ་ལ་ཞོན་ཏེ་རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་ལ་ཕྱིན་ཏོ། །དེ་ནས་རུས་སྦལ་གྱི་ཁང་པར་སླེབས་པ་དང༌། རུས་སྦལ་ན་རེ། ངའི་ཆུང་མ་འདི་ནད་དྲག་པོས་ན་ཡོད་པས། ནད་དེ་ལ་ཕན་པ་ལ་སྤྲེའུའི་སྙིང་དགོས་ཟེར་བས། ཁྱོད་ལ་ཟེར་མི་ཕོད་ཀྱང། གྲོགས་པོའི་སྙིང་འདི་ང་ལ་སྟེར་དགོས་བྱས་པས། སྤྲེའུས་ན་རེ། ཨེ་མ་གྲོགས་པོ།

གཤེར་ལ་གནས་པའི་བློ་ངན་པོ། །ད་ཅི་3སྐམ་ལ་མི་ཟེར་བར། །
བདག་ཅག་སྤྲེའུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །སྙིང་ནི་ཐང་ཤིང་རྩེ་ན་ཡོད། །
སླར་ལོག་དེ་ལྟར་ལེན་དུ་འདོང༌། །

ཞེས་སྨྲས་པས། རུས་སྦལ་གྱིས་དེ་བདེན་སྙམ་སྟེ་སྤྲེའུ་ཁུར་ནས་ལེན་དུ་ཕྱིན་ཏེ་ཐང་ཤིང་གི་རྩར་སླེབས་པ་དང༌། སྤྲེའུ་ན་རེ། ཁྱོད་ཐང་ཤིང་གི་རྩ་བ་འདིར་ཁ་གདོངས་ལ་སྡོད་ཅིག ངས་ཐང་ཤིང་གི་རྩེ་ནས་སྙིང་བསྐུར་བ་ཡིན་ནོ་ཟེར་ནས་4ཐང་ཤིང་གི་རྩེ་ལ་སོང་སྟེ་སྤྲེའུས་སྨྲས་པ།

གྲོགས་པོ་ངན་པ་བསྟེན་པས་ཕུང༌། །དོན་མེད་རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་དུ་ཁྲིད། །
ཤེས་རབ་བློ་དང་མི་ལྡན་ན། །རིན་ཆེན་སྲོག་དང་དོ་བྲལ་བྱུང༌། །
སྤྲེའུ་སྙིང་འདོད་ན་སྤྲེའུ་སྐྱག་ཁྱེར། །

ཟེར་ནས་བྲུན་གཅིག་བསྐྱུར་པས། རུས་སྦལ་གྱི་ཁར་བྲུན་སོང་བས་རུས་སྦལ་གྱི་སྙིང་ན་ནས་སྔར་གྱི་ཁོ་རང་གཉིས་འཚོགས་པའི་བྲག་ཕུག་དེར་བསྒུགས་ནས་བསྡད། དེར་སྤྲེའུས་རུས་སྦལ་ཡོད་མེད་བརྟག་པའི་ཕྱིར་བྲག་ཕུག་རྒན་མོ་ཞེས་བོས་སོ། །དེ་ནས་ནུབ་གཉིས་པ་དང་གསུམ་པ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བྲག་ཕུག་རྒན་མོ་ཞེས་བོས་ཀྱང༌། ལན་མ་བྱུང་བ་དང༌། སྤྲེའུ་དེས་སྐད་ལན་མ་བྱུང་ངོ་ཞེས་ནས་ཕྱིར་ལོག་ཡོང༌། ནུབ་བཞི་པ་ལ་ཡང་ཕྱིན་ནས་དེ་བཞིན་དུ་བོས་པས། རུས་སྦལ་གྱི་བསམ་པ་ལ་སྔར་ཡང་བྲག་ཕུག་འདི་ནས་སྐད་ལན་རེ་གཏོང་བ་ཡིན་པ་འདྲ་སྙམ་ནས། ཨ་བྱས་པས། སྤྲེའུ་ན་རེ།

རྟོག་དཔྱོད་སྔོན་ལ་གཏོང་བ་མཁས་པ་ཡིན། །འགྱོད་པ་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་བླུན་པོ་ཡིན། །
ཕུག་སྟོང་སྐད་ལན་སྟེར་བ་ལྟས་ངན་ཡིན། །འདི་རུ་བསྡད་ན་མི་བཟང་ཕྱིན་ན་བཟང༌། །
ཟེར་ནས་སྤྲེའུ་ནགས་གསེབ་ཏུ་བདེ་བར་སོང་ངོ༌། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. མཉན་པ་ནི། ཉན་གྱི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ།
  2. རྟོག་པ་ནི། བསམ་པ་དང་རྣམ་རྟོག་སོགས་ལ་འཇུག་ཀྱང༌། སྐབས་འདིར་བསམ་པའི་དོན།
  3. ད་ཅི་ནི། ཉེ་བའི་དུས་ཀྱི་མིང༌།
  4. “ངས་ཐང་ཤིང་གི་རྩེ་ནས་སྙིང་བསྐུར་བ་ཡིན་ནོ་ཟེར་ནས།”ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་ནི་སྐྱེ་བོ་གསོ་ཐིགས་ཀྱི་འགྲེལ་པ་བྲིས་མ་ལྟར་བཀོད་པ་ཡིན།

དཀར་ཆག

སྲེག་པས་ཝ་སྐྱེས་བསད་པ།

གནོད་སེམས་ཅན་གྱི་ཚིག་མི་མཉན། །དེ་ཡི་ཚིག་རྣམས་ཉན་བྱེད་པ། །
བདག་ལ་ཕན་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། །ཝ་ནི་སྲེག་པས་ཕུང་བ་བཞིན1། །

སྔོན་ཝ་ཞིག་དང་སྲེག་པ་ཞིག་གྲོགས་པོ་བྱས་ནས་ཡོད་པའི་ཚེ། སྲེག་པ་དེ་ཟས་འཚོལ་དུ་སོང་བའི་ཤུལ་དུ། ཝ་དེས་སྲེག་པ་ལ་ཕྲུ་གུ་བདུན་ཡོད་པའི་གཅིག་ཟོས་སོ། །སྲེག་པས་ཤེས་རུང་མ་ཚོར་བ་ལྟར་བྱས་ནས་བསྡད་པས། ཝ་ཁ་བརྙོགས་2ནས་ཉིན་རེ་བཞིན་སྲེག་པའི་ཕྲུ་གུ་རེ་རེ་ཟོས་ཏེ་ཕྲུ་གུ་རྣམས་ཟད་ཀྱང༌། སྲེག་པས་ཤེས་རུང་མ་ཚོར་བ་ལྟར་བྱས་ནས་བསྡད་པས། སྲེག་པ་དེས་ཝ་ལ་རྒོལ་མ་ནུས་པར་སྙིང་ཤིན་ཏུ་ན་ནས་ཡོད་ཙ་ན། བྲག་ཕུག་ཅིག་ན་མི་ཞིག་གིས་གལ་3ཞིག་བཙུགས་པའི་སྟེང་ན། ཤ་རྒྱ་མ་གང་ཙམ་བཞག་འདུག་པ་སྲེག་པས་མཐོང་བ་དང༌། ད་ནི་བདག་གིས་ཝ་ལ་ངན་ལན་འཇལ་བའི་དུས་ལ་བབས་སོ་སྙམ་སྟེ། མྱུར་བར་ཝའི་ཐད་དུ་ཕྱིན་ནས་སྨྲས་པ། བྲག་ཕུག་ཕ་གི་ན་ཟན་ཞིག་འདུག ཁྱོད་མེད་པར་བདག་གིས་ཟ་མ་ཕོད་པ་ཡིན་ཞེས་ཝ་ཁྲིད་དེ་ཤ་བསྟན་ནས། ཐོག་མར་ཁྱེད་ཀྱིས་གསོལ་དང་བྱས་པས། ཝ་ན་རེ། དེ་ན་གལ་མེད་དམ་བྱས་པས། སྲེག་པ་ན་རེ། གལ་ཡོད་མེད་ངས་བལྟའོ་ཟེར་ནས། སྲེག་པའི་གཤོག་པ་བཏེགས་ཏེ་རྐང་པ་བསྐུམས་ནས་ཤའི་སྟེང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་ཁམ་གཅིག་བཏོགས་ནས། ཨ་ཆེ་ཝ་མོ་གལ་མི་འདུག་གོ་ཞེས་སྨྲས་པས། ཝས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་འཐེན་པས། གལ་བརྡིབས་ནས་ཝ་མོའི་མགོ་ཆུད་དེ། མཇུག་མ་གཡོབ་གཡོབ་4བྱེད་ཅིང་གྲོགས་པོ་གྲོགས་པོ་ཞེས་འབོད་ཀྱིན་འདུག་པ་ལ། སྲེག་པས་སྨྲས་པ།

བྱམས་ལ་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་དང༌། །གྲོགས་ལ་བསྐུར་བའི་ཉེས་པ་ཡིས། །
ཁྲེལ་མེད་སྙིང་མེད་ཝ་མོ་ལ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་བྱུང་ནས་འགུག །
སེམས་ལ་བཞག་ན་བྱ་སྲེག་པ། །ངས་ཀྱང་བུ་ཤ་ལོན་པར་གདའ། །
ལེན་པར་མ་ཟད་དབྱུག་པ་ཐོགས་འོང་གིས། །ཞེས་བརྗོད་པས་ཝས་སྨྲས་པ།
ལས་དགེ་སྡིག་ཡོད་ཙམ་ཆ་མཆིས་ཏེ། །རྣམ་སྨིན་འཕྲལ་དུ་འོང་བ་ཆ་མ་མཆིས། །
བདག་ལ་སྔར་དྲིན་ཁྱོད་ཉིད་ཆེ་བ་ལ། །ད་རེས་ང་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བསླུས་པས་ཕུང༌། །
ཞེས་ཟེར་གྱིན་ཡོད་ཙ་ན། མི་གལ་མཁན་དེ་བྱུང་ནས་དབྱུག་པས་ཝ་དེ་བསད་དོ། །

འགྲེལ་མཆན།

  1. “ཝ་ནི་སྲེག་པས་ཕུང་བ་བཞིན་”ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་པར་འགའ་ཞིག་ཏུ་ཝ་ཡིས་སྲེག་པ་ཕུང་བ་བཞིན་ཞེས་ཡོད་པ་ནོར་སྐྱོན་ཡིན་ནམ་སྙམ།
  2. ཁ་བརྙོགས་ཞེས་པ་ནི། ལང་ཤོར་དུ་སོང་བའི་དོན།
  3. གལ་ནི། རྒྱའམ་རྙི་ལ་ཟེར།
  4. གཡོབ་གཡོབ་ནི། གཡུག་གཡུག་བྱེད་པའི་དོན།

དཀར་ཆག

གྲོགས་པོ་བཞི།

སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ཡུན་རིང་བསྟེན་བྱས་ཤིང༌། །བཟའ་བཏུང་ཞིམ་པ་མང་པོས་ཕན་བྱས་ཀྱང༌། །
དེས་ནི་ཕན་མེད་གྲོགས་པོ་སྤོང་འགྱུར་ཏེ། །དཔེར་ན་ཁྲོན་པར་ལྷུང་བའི་མི་བཞིན་ནོ། །

    བྷི་ར་ཧྭ་ཞེས་པའི་ཐང་ཡངས་པོ་ཞིག་ན་དང་པོར་གྲོང་ཁྱེར་ཡོད་པ་ལས། ཕྱིས་གྲོང་ཁྱེར་དེ་གཞན་དུ་སྤོས་ནས། ཐང་སྟོང་དུ་སོང་བ་ཞིག་ན་ཁྲོན་པ་སྐམ་པོ་ཞིག་ཡོད་པའི་ནང་དུ་མི་གཅིག ཁྲ་གཅིག བྱི་བ་གཅིག དུག་སྦྲུལ་གཅིག་དང་བཞི་ལྷུང་སྟེ། ཁྲོན་ཁ་ཆུང་ལ་གཏིང་ཡངས་པས་ཡར་ལ་མ་ཐར་བར། དེ་རྣམས་བཀྲེས་ཤིང་གྲང་ནས་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པའི་ཚེ། ནམ་ཞིག་ས་ཕྱོགས་དེར་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མི་ཞིག་ཡོང་སྟེ། དེ་དག་མཐོང་བས་སྙིང་རྗེ་ནས་ཐབས་དུ་མའི་སྒོ་ནས་དེ་དག་ས་སྟེང་ལ་བཏོན། དེར་ཁོང་བཞི་པོ་ན་རེ། མི་ཁྱོད་ཀྱིས་བདག་ཅག་རྣམས་ལ་སྲོག་སྦྱིན་པས་ངེད་རྣམས་ཀྱིས་ཐབས་ཅིའི་སྒོ་ནས་ལན་གླན་པར་བྱའོ། །ཞེས་དམ་བཅས་ཏེ་སོང་ངོ༌། །མི་དེ་ན་རེ། བདག་ཇི་ལྟར་འཕོངས་པར་གྱུར་ཀྱང་དུད་འགྲོ་ཁྱོད་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་ཐོགས་པ་ཞིག་དཀའ་ཡང་མི་འདིས་དེ་ལྟར་སྲིད་དོ། །འོན་ཀྱང་ཁྱེད་རྣམས་བདེ་བར་སྡོད་ཅིག་ཅེས་གཞན་རྣམས་ཁྱད་དུ་བསད་ཀྱང་མི་དེ་རེ་ཆེ་བར་བྱས་སོ། །
དེ་ནས་དུས་ནམ་ཞིག་མི་དེ་འཕོངས་ནས་ནགས་ཁྲོད་དུ་རི་དྭགས་རྔོན་པ་ལ་ཕྱིན་པས། སྔར་གྱི་ཁྲ་ཅི་ཡིན་དྲིས་པས། བདག་འཕོངས་པའོ་ཟེར་བས། ཡུལ་དེའི་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་དེ་ཁང་པའི་ཡང་ཐོག་ན་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་རྣམས་བཀྲོལ་ཏེ། ས་ལ་བཞག་ནས་སྐྲ་འཁྲུ་ཞིང་འདུག་པའི་ཚེ། ཁྲ་དེས་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་རྣམས་ཁྱེར་ནས། ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་ཏེ་འོངས་ནས་མི་དེ་ལ་སྦྱིན་ནོ། །མི་དེས་ཀྱང་གཞན་སུ་ལའང་མ་སྨྲས་པར། སྔར་ཁྲོན་ནང་ནས་བཏོན་པའི་མི་དེ་ལ་བློ་ཉེ་ལ་ཆོག་སྙམ་ནས་བཤད་དོ། །
དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེའི་བཙུན་མོའི་རྒྱན་རྣམས་སུ་དང་གང་གིས་ཁྱེར་བ་མ་ཤེས་པས། ཁུངས་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་པའི་མི་ཡོད་ན། བྱ་དགའ་ཆེན་པོ་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་དྲིལ་བསྒྲགས་པའི་ཚེ། མི་དེས་སྔར་ཕན་བཏགས་པའི་དྲིན་བཟང་པོ་ཁྱད་དུ་བསད་དེ། བྱ་དགའ་ལ་བལྟས་ནས་ཇི་ལྟར་བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་རྒྱལ་པོ་ལ་བཤད་པས། རྒྱལ་པོས་བཙུན་མོའི་རྒྱན་ཆ་ཡོད་པའི་མི་དེ་བཟུང་ལ་བཙོན་དུ་ཆུག་ཅེས་བཤད་པ་ལྟར་བཙོན་ཁང་དུ་བཅུག འཚོ་བ་ཡང་སྲོག་རྟེན་ཙམ་ལས་མ་བྱིན་པར་ཤིན་ཏུ་ཉམ་ཐག་པར་ཡོད་པའི་ཚེ། སྔར་གྱི་བྱི་བ་དེ་ཡོང་ནས་གྲོགས་པོ། འདིར་ཅི་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་ཟེར་བ་ལ་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་བརྗོད་པས། བྱི་བའི་སེམས་ཀྱིས་མ་བཟོད་པར་གྲོང་པ་གཞན་དག་ནས་བཟའ་བཏུང་མང་པོ་བརྐུས་ནས་བསྐྱལ་ལོ། །
དེ་ནས་བྱི་བ་དེས་སྦྲུལ་ལ་སྨྲས་པ། གྲོགས་པོ་མི་དྲིན་ཅན་དེ་ནི་ཉམ་ཐག་ནས་འདུག་གོ་ཞེས་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་བརྗོད་པས། དུག་སྦྲུལ་ན་རེ། རྒྱལ་པོ་དེས་མི་དྲིན་ཅན་དེ་སྡུག་བསྔལ་ལ་གཏོང་བའི་ངན་ལན་ཞིག་བདག་གིས་ལེན་དགོས་ཟེར་ཏེ། དུག་སྦྲུལ་དེས་རང་གི་ལུས་མི་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་པོའི་སྐེ་ལ་འཁྲིལ་ནས་མ་བཏང་བས། སྦྲུལ་གྱི་ཁ་རླངས་དང་དུག་གི་ནུས་པས་རྒྱལ་པོའི་སྐུ་ལུས་ཐམས་ཅད་སྐྲངས་ཏེ་བསྙུངས་པས1། རྒྱལ་པོ་རྣམ་རྟོག་ཟོས་ཏེ། མོ་མ་དང་ཕྱྭ་པ་རྣམས་བོས་ཏེ་དྲིས་པས། རྒྱལ་པོའི་སྙུང་གཞི་འདི་དུག་སྦྲུལ་ཞིག་གི་གནོད་པ་ཡིན་པར་འདུག་ལ། སྦྲུལ་དེ་ཁྲིམས་ཁང་དུ་བཅུག་པའི་མི་དེའི་སྲུང་མར་འདུག་པས་མི་དེ་བདེ་བར་བཏང་ན་ནད་ལས་གྲོལ་ཞིང་མ་བཏང་ན་མི་གྲོལ་ཟེར། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཚིག་མཐུན་པར་སྨྲས་པས་མི་དེ་ཁྲིམས་ཁང་ནས་བདེ་བར་བཏོན་ཏེ་ལོངས་སྤྱོད་མང་པོ་བྱིན་ནས་བཏང་བས། སྦྲུལ་དེས་ཀྱང་རྒྱལ་པོའི་སྐེར་འཁྲིལ་བ་ལས་གྲོལ་ནས། རྒྱལ་པོ་སྙུང་གཞི་ལས་ཐར་བར་གྱུར་ཏོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. བསྙུངས་པ་ནི། ན་པའི་ཞེ་ས་ཡིན།

དཀར་ཆག

སྐྱུ་རུ་ར་གསུམ།

བདག་ཉིད་ཆེ་ལ་ཕན་བཏགས་ན། །ཅུང་ཟད་ཙམ་ལའང་འབྲས་བུ་འབྱིན། །
སྐྱུ་རུ་ར་གསུམ་བྱིན་པ་ལས། །ཆོས་རྒྱལ་བུ་དང་མཉམ་ལ་ལྟོས། །

དེའང་ཕ་བུ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། ཕ་དེ་འཆི་ཁར་བུ་ལ་གདམས་པ། ད་ང་འཆི་བ་འདི་ཡིན། ཁྱོད་རང་བརྟེན་པ་དང་྄གྲོགས་པོ་གཉིས་རང་བཞིན་ངན་ཅིང་ཤེས་རབ་ཆུང་བ་ལ་མ་བྱེད། དེ་ལས་ཟློག་པ་ལ་གྱིས་ཤེའོ། དེ་ནས་བུ་དེས་ཕའི་ངག་བདེན་རྫུན་བརྟག་པའི་ཆེད་དུ་རྒྱལ་པོ་ངན་པ་གཅིག་ལ་བརྟེན། གྲོགས་ཁྱིམ་ཐབ་ངན་མ་གཅིག་བཙལ་ཏེ་གནས་པ་ན། དུས་ཕྱིས་རྒྱལ་པོ་དེ་དང༌། ཁོང་གཉིས་ནགས་སུ་སོང་བ་ན། སྟག་མི་གཟན་རྒྱལ་པོ་ལ་བྱུང་སྟེ། བསད་ལ་ཁད་པའི་ཐད་དུ་སོང་སྟེ། རལ་གྲིས་སྟག་གི་སྐེ་བཅད་དོ། །དེ་ལ་རྒྱལ་པོ་མགུ་སྟེ། ཁྱོད་དྲིན་ཆེ། ངའི་སྲོག་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱིན་ནོ། །ཞེའོ། །
དེ་ནས་དུས་ཕྱིས་ཁོས་རྒྱལ་པོའི་སྐྱོ་རོགས་རྨ་བྱ་གར་མཁན་གཅིག་ཡོད་པ་བརྐུས་ནས། གྲོགས་པོ་གཅིག་ལ་བཅོལ་ཏེ་སྦས་ནས་ནགས་ཀྱི་རྨ་བྱ་གཅིག་ཁྱིམ་ཐབ་ཅན་དུ་ཁྱེར་ཏེ། འདི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ། རྒྱལ་པོ་སྟག་གི་གསོད་པ་ལ། ངས་ཕན་འདི་བྱས་པས་དྲིན་ལན་མ་གླན་པས། ད་རྒྱལ་པོའི་རྨ་བྱ་འདི་གསོད་ཟེར་ཏེ་བསད་ནས།1 ཁྱོ་ཤུག་གཉིས་པོས་དེའི་ཤ་ཟོས། དེ་ནས་རྒྱལ་པོའི་རྨ་བྱ་སྟོར་བས་དེས་དེ་བཙལ་བའི་ཕྱིར་ཕོ་ཉ་བཀྱེས་2ཏེ། ངའི་རྨ་བྱ་དེ་རྙེད་ན་ཅི་འདོད་པའི་བྱ་དགའ་སྟེར་རོ། །ཞེས་སོ་སོའི་སེམས་ལ་འབབ་པའི་བྱ་དགའ་སྟེར་བར་ཁས་བླངས་པ་ན། བློན་པོའི་ཁྱིམ་ཐབ་བུད་མེད་ངན་པ་སོང་སྟེ་སྨྲས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ན་རེ། ཁོ་ང་ལ་བྱམས་པ་ཡིན་ན། དེ་གསོད་པའི་རྒྱུ་ཅི། མོས་དོན་སྔ་མ་བསྙད་དོ། །ད་ཁོ་རང་བོས་ཤིག དེ་འོངས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། རྒྱུ་ཅི། རྒྱུ་སྔ་མ་བཤད་དོ། །རྒྱལ་པོ་ན་རེ། འབངས་ཀྱིས་རྗེའི་ཞབས་ཏོག་བྱས་པ་དྲིན་དུ་ཅི་ལ་བརྩི། ད་འདི་སོད་ཅིག་གོ །དེའི་དུས་སུ་རྒྱལ་པོ་དེའི་རང་བཞིན་ངན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། རྨ་བྱ་གར་མཁན་བཏང༌། ཁྱིམ་ཐབ་ངན་པ་དེ་བོར་ནས་ཁོ་རང་ལོགས་ཤིག་ཏུ་སོང་ངོ༌། །
ཡང་དེས་གྲོགས་པོ་དམན་ཅིང༌། རྒྱལ་པོ་བཟང་པོ་གཅིག་བཙལ་ནས་འདུག་པ་དང༌། རེ་ཞིག་ན་ཁོ་དང་རྒྱལ་པོ་གཉིས་ནགས་སྟུག་པོར་ཞུགས་པ་ན། སོས་ཀའི་3ཚད་པ་སྟོབས་ཆེ་བས། རྒྱལ་པོ་ཤིན་ཏུ་སྐོམ་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཁོ་ན་རེ། རྗེ་ཡིས་གསོལ་དུ་རུང་ན། ཁོ་བོ་ལ་སྐྱུ་རུ་ར་གསུམ་ཞིག་མཆིས་སོ། །རྒྱལ་པོ་མཉེས་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྲོག་བྱིན་ནོ་ཞེས་སོ། །དེས་དུས་ཕྱིས་ཤིག་རྒྱལ་པོ་4དེའི་སྲས་གཅིག་ཡོད་པ་དེས་སྦས། རྒྱལ་བུའི་གོས་དང་རྒྱན་ལ་སོགས་པ་གྲོགས་པོ་དེ་ལ་བཅོལ་ཏེ། གསུངས་ཤིག་ཅེས་གདམས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་དེས་ངའི་བུ་རྙེད་པ་བྱུང་ན་བྱ་དགའ་ཆེན་པོ་སྟེར་རོ། །ཞེས་ཁས་བླངས་ཏེ་ཀུན་ཏུ་བསྒྲགས་པ་ན་བྱ་དགའ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་གྲོགས་དེ་སྨྲས་སོ། །རྒྱལ་པོ་ན་རེ། མི་བདེན་ནོ། །མི་ངན་དེས་སྨྲས་པ། བདེན་ཏེ་རྒྱན་འདིའོ་ཞེས་བསྟན་པས་རྒྱལ་པོ་ཡིད་ཆེས་ཏེ། བདེན་ནོ། །ད་ཁོ་བོས་ཤིག་ཟེར་ཏེ་བོས་པས་ཁོ་འོངས་པ་དང༌། རྒྱལ་པོ་ན་རེ། ངའི་བུ་བསད་པ་བདེན་ནམ་ཞེས་དྲིས་པས། བློན་པོས་སྨྲས་པ། བདེན་ནོ། །ད་འདི་སོད་ཅིག་ཟེར་རོ། །བློན་པོས་སྨྲས་པ། ཅི་རྒྱལ་པོ་བདག་གིས་དྲིན་གཅིག་བདོག་པ་5དེ་བརྗེད་དམ། དྲིན་ཅི་ཡིད། དོན་སྔར་གྱི་རྒྱུ་མཚན་བསྙད་པས། དྲན་ཏེ་བདེན་ཁྱོད་ཀྱི་དྲིན་ཡོད། ད་ངའི་རྒྱལ་བུ་དེ་ཡང་ཕངས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱུ་རུ་ར་གཅིག་གི་དྲིན་ལན་གྱིས་ཁྱོད་ཀྱི་སྲོག་ཐར་དུ་ཆུག གཉིས་པའི་དྲིན་ལན་གྱིས་ངའི་བུ་མོ་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཐབ་ལ་སྟེར་རོ། །གསུམ་པའི་དྲིན་ལན་ལ་ངའི་རྒྱལ་སྲིད་ཕྱེད་སྟེར་རོ་ཞེའོ། །དེར་རང་བཞིན་ཤེས་ཏེ། མགུ་ནས་རྒྱལ་པོའི་བྱ་དགའ་དེ་རྣམས་ཁོ་བོས་ག་ལ་ཞུ། ཁྱེད་ཀྱི་སྲས་དམ་པ་བཀྲོང་6ག་ལ་ཕོད་ཟེར་ནས་རྒྱལ་བུ་མངོན་དུ་ཕྱུང་ནས། རང་གིས་ཀྱང་དེའི་བཀའ་བཞིན་སྒྲུབ་པར་ཁས་བླངས་སོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. ༡། ཤིང་པར་དུ་“བསད་དོ་ཞེས་བྱས་ཏེ།” ཞེས་བྲིས་པ་བརྗོད་པ་མི་བདེ་བས་བྲིས་མ་ལྟར་བཀོད་པ་ཡིན།
  2. ༢། བཀྱེས་པ་ནི། བཏང་བ་དང་མངགས་པའི་དོན།
  3. ༣། སོས་ཀ་ནི། དཔྱིད་ཀ་དང་དབྱར་ཁའི་བར་གྱི་དུས་ཚིགས་ཡིན།
  4. ༤། ཤིང་པར་དུ་“དེའི་དུས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་”ཞེས་འཁོད་འདུག་པ་དོན་མི་གསལ་བས་འདིར་བྲིས་མ་ལྟར་བཀོད་པ་ཡིན།
  5. ༥། བདོག་པ་ནི། ཡོད་པའམ་རྒྱུ་ནོར་འཇུག་པ་ལས་འདིར་ཡོད་པའི་དོན།
  6. ༦། བཀྲོང་ནི། གསོད་པའི་ཞེ་ས།

དཀར་ཆག

ཁྲོན་པའི་སྦལ་པ།

དྲེགས་པ་1ལོག་པ་འགའ་ཞིག་ནི། །རང་གི་སྐྱོན་རྣམས་མ་བསམས་པར། །
ཡོན་ཏན་ཕྲ་མོས་རབ་མགུ་བ། །ཁྲོན་པའི་སྦལ་བ་ཇི་བཞིན་ནོ། །

    ཁྲོན་པ་ཞིག་ན་སྦལ་པ་ཞར་པ་གཅིག་ཡོད་པ་ལས། དུས་ནམ་ཞིག་གི་ཚེ་རུས་སྦལ་གཅིག་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ཀྱིས་དེད་ནས་སྐམ་ས་ལ་ཐོན་ཏེ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཁྲོན་པ་དེར་གནས་པའི་ཚེ། སྦལ་པ་ན་རེ། ཁྱོད་སུ་ཡིན་གང་ནས་འོངས་ཟེར་བ་ལ། ང་ནི་རུས་སྦལ་བྱ་བ་ཡིན། ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོ་ནས་འོངས་བྱས་པས། ད་ལོག་གམ་ཟེར་བས། ད་ནི་ང་ལོག་འགྲོ་བའི་ཐབས་མེད་པས། ཁྱོད་ཀྱི་ཁྲོན་པ་འདི་ལ་གནས་གཏན་ནས་འཆའ་དགོས་འདུག་བྱས་པས། སྦལ་པ་ན་རེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོ་ལ་འདི་ཙམ་ཞིག་ཡོད་དམ་ཟེར་བས། ཁྲོན་པའི་སུམ་ཆ་གཅིག་བསྐོར་བས། དེ་བས་ཆེའོ་ཞེས་སྨྲས། ཆ་གཉིས་བསྐོར་ནས་འོ་ན་འདི་ཙམ་ཞིག་ཡོད་དམ་ཟེར་བ་ལ། དེ་བས་ཀྱང་ཆེའོ་བྱས་པས། འོ་ན་ཅི་ཙམ་ཞིག་ཡོད་ཟེར། རུས་སྦལ་གྱིས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ནི་བློ་རྒྱ་ཆུང་བ་ཞིག་སྟེ། ཁྱོད་རང་གནས་གཅིག་པོ་འདི་མ་གཏོགས་གཞན་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་མ་མྱོང་བར་འདུག ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོ་ནི་ལོ་དུ་མར་བསྐོར་བ་བྱས་ཀྱང་དབུས་དང་མཐའ་གང་ཡིན་ཤེས་པ་མེད་པས་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྲོན་པ་འདི་ལྟ་བུས་རྒྱ་མཚོ་ལ་གང་ནས་གཞལ་རུང་ངམ་ཞེས་དྲང་པོར་སྨྲས་ཀྱང༌། རྒྱ་མཚོ་ལ་ང་ཡི་ཁྲོན་པ་འདི་བས་ལྷག་པ་དང་ཆེ་བ་མི་འོང་གི རུས་སྦལ་གྱིས་ཁོའི་རང་ཡུལ་ལ་བསྟོད་ར་བྱས་པ་ཡིན་འདུག་སྙམ་མོ། །

མཆན་འགྲེལ།

  1. དྲེགས་པ་ནི། ང་རྒྱལ་གྱི་མིང་གཞན།

དཀར་ཆག