ཐོག་མར་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་སྐབས་ལས་བྱེད་བཅུ་སྐོར་ལས་མེད་ཅིང༌། ལས་དོན་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེ་རྣམས་སྤྱི་ནོར་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་འཆར་འབུལ་ཕྱག་རྟགས་དགོངས་དོན་གཞི་བཟུང་ངམ། ྋགོང་ས་མཆོག་ནས་ཐད་ཀར་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་ཕེབས་དགོངས་བཞིན་ཞུ་བ་དང༌། དེ་མིན་ལས་དོན་གནད་ཆེ་རྣམས་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་གྱིས་བཀའ་ཤག་ལྷན་རྒྱས་དང་བཀའ་གྲོས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་བྱེད། རྒྱུན་ལྡན་ལས་དོན་རྣམས་བཀའ་བློན་དང་བཀའ་བློན་ལས་རོགས། དྲུང་ཆེ་སོགས་བཀའ་བསྡུར་གྱིས་ཐག་གཅོད་དང༌། ཕྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རེ་གྲངས་ནང་ཟླ་དྲུག་ལས་བསྡོམས་ཚོགས་ཆེན་རིམ་པ་དང༌། བདུན་ཅུ་དོན་གྲངས་ནང་ལོ་འཁོར་ལས་བསྡོམས་ཚོགས་ཆེན་རིམ་པ། དེ་བཞིན་རྒྱུན་ལས་ཚོགས་འདུ་སོགས་ཀྱི་སྐབས་ཤེས་རིག་དང་འབྲེལ་བའི་ཐག་གཅོད་ཁག་ཀྱང་གལ་ཆེའི་ཐག་གཅོད་དུ་བརྩིས་ཏེ་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང༌། ལྷག་པར་ཕྱི་ལོ་༡༩༦༤ ནས་ད་བར་ཤེས་རིག་ཚོགས་ཆེན་སྔ་རྗེས་ཐེངས་ལྔ་འཚོགས་པའི་གྲོས་ཆོད་རྣམས་ལ་གཙིགས་འཛིན་གྱིས་ཕྱག་བསྟར་གནང་སྲོལ་ཡོད།
ཕྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རེ་གྲངས་ནང་མཁས་པ་གདན་ཞུས་ཀྱིས་སློབ་སྟོན་ཞུ་བ་དང༌། ་བདུན་ཅུ་དོན་གྲངས་ནང་ཤེས་རིག་གྲོས་འདྲི་ལྷན་ཚོགས། དགུ་བཅུ་གོ་གྲངས་ནང་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྟོན་ཚོགས་ཆུང་སོགས་ཕྱི་ནང་གི་ཤེས་ཡོན་ཐད་ཤེས་མྱོང་གཉིས་ལྡན་གྱི་མི་སྣ་བསྐོ་འཛུགས་ཀྱིས་དུས་ནས་དུས་སུ་ཤེས་ཡོན་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་སློབ་ལམ་སྟོན་ཞུས་པའང་བྱུང་ཞིང༌། དེ་མིན་སློབ་དེབ་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་དགེ་རྒན་དང་ལས་བྱེད། སློབ་ཕྲུག་བཅས་པའི་བསམ་འཆར་བསྡུས་པའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་ཆེད་འཛུགས་སློབ་དེབ་བསྐྱར་ཞིབ་ཚོགས་ཆུང་གིས་སློབ་དེབ་ལ་སྣོན་འཕྲི་བསྐྱར་བཅོས་ཇི་དགོས་གནང་གི་ཡོད།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༨ ནས་ཤེས་རིག་གི་སྡེ་ཚན་ཁག་གི་འགན་འཛིན་ཡན་ཡོད་པའི་འཛིན་སྐྱོང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གལ་ཆེའི་གནད་དོན་ཁག་བཀའ་བསྡུར་ཐག་གཅོད་གནང་གི་ཡོད་པ་དང༌། དེས་ཐག་མ་ཆོད་པའི་རིགས་གོང་རིམ་བཀའ་ཤག་ལ་སྙན་གསན་གྱིས་ཐག་གཅོད་གནང་གི་ཡོད། ཡང་ལོ་རེར་ཤེས་རིག་ནང་ཉུང་མཐར་ཤེས་རིག་ལས་བྱེད་ཡོངས་རྫོགས་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་གཉིས་ལས་མི་ཉུང་བ་གནང་གི་ཡོད་པ་དེའི་ཐོག་ལས་བྱེད་ཀྱི་དགོངས་འཆར་ཇི་ཡོད་བསྡུ་རུབ་གནང་གི་ཡོད།
ཕྱི་རྒྱལ་དུ་སློབ་སྦྱོང་ཆེད་བོད་མི་འདེམས་གཏོང་གི་བྱེད་སྒོ་ཡོངས་རྫོགས་ཆེས་མཐོའི་སློབ་ཡོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་སྒྲིག་གཞི་ཟུར་ཡོད་ལྟར་ཐག་གཅོད་གནང་གི་ཡོད་ཅིང༌། དེ་མིན་རྒྱ་གར་ནང་གི་མཐོ་སློབ་སློབ་ཡོན་བགོ་འགྲེམས་ཀྱི་ལས་དོན་རྣམས་ཤེས་རིག་སློབ་ཡོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་སྒྲིག་གཞི་གཞི་བཟུང་ཐག་གཅོད་བྱེད།
རྒྱ་གར་དབུས་བོད་སློབ་འཛིན་སྐྱོང་ཚོགས་པའི་ལས་དོན་གནད་ཆེ་ཁག་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཅིང༌། ལྷན་ཚོགས་དེའི་ནང་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོས་དམིགས་འཛུགས་གནང་བའི་ཚོགས་མིའི་ངོ་བོར་ད་ལྟའི་བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། ཤེས་རིག་བཀའ་བློན། ཤེས་རིག་དྲུང་ཆེ། ལྡི་ལི་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་བཅས་བཞི་ཡོད།
ཤེས་རིག་ཁྱབ་ཁོངས་སཾ་བྷོ་ཊ་བོད་སློབ་སྤྱི་ཁྱབ་ཡིག་ཚང་དང༌། ཤེས་རིག་པར་ཁང་གི་དངུལ་རྩིས་དང་ལས་དོན་གནད་ཆེ་ཁག་སྒྲིག་འཛུགས་དེ་གཉིས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཅིང༌། འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དང་ཚོགས་གཞོན་ནི་རིམ་པ་བཞིན་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་དང་དྲུང་ཆེ་རྣམ་གཉིས་ཡིན། དྷ་ས་བོད་ཕྲུག་ཁྱིམ་སྡེ་དང༌། མ་སུ་རི་བོད་ཁྱིམ་གྱི་ལས་དོན་གལ་ཆེ་ཁག་དེ་གཉིས་སོ་སོའི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་གནང་གི་ཡོད་ཅིང༌། འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་ཤེས་རིག་དྲུང་ཆེ་ཡོད། བལ་ཡུལ་སློབ་ཁག་གི་ལས་དོན་རྣམས་ཕྱི་ལོ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་བརྒྱད་ཅུ་གྱ་གྲངས་ནང་བལ་ཡུལ་ཤེས་རིག་ལས་འཛིན་དང་བལ་ཡུལ་གངས་ཅན་བདེ་རྩའི་དྲུང་ཆེ་གཙོ་གྱུར་འབྲེལ་ཐོགས་རྣམས་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་བྱེད་ཅིང༌། ༡༩༩༠ གོ་གྲངས་ནང་གནད་དོན་གལ་ཆེ་ཁག་བལ་ཡུལ་ཆེས་མཐོའི་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་གནང་གི་ཡོད་ཅིང༌། ལྷན་ཚོགས་དེའི་ནང་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་དང་དྲུང་ཆེ་གཉིས་ཀ་ཡོད། ཉེ་ལམ་བལ་ཡུལ་ནང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་སོང་སྟབས་གོང་གསལ་ལྷན་ཚོགས་དང་བལ་ཡུལ་ཤེས་རིག་ལས་འཛིན་གཉིས་ཀ་རིམ་པས་མེད་པར་གྱུར་ཅིང༌། ཤེས་རིག་གིས་བཀོད་ཁྱབ་དང་ཐག་གཅོད་གནང་དགོས་ཁག་བལ་ཡུལ་གངས་ཅན་བདེ་རྩ་བརྒྱུད་དེ་གནང་གི་ཡོད།
དེ་མིན་ལས་དོན་བྱེ་བྲག་པའི་ཐོག་ཐག་གཅོད་གསར་པ་བྱེད་དགོས་བྱུང་ཚེ། དོན་གནད་དེའི་ཐད་མྱོང་རྒྱུས་དང་ཤེས་ཚད་ལྡན་པའི་ཚོགས་ཆུང་གསར་འཛུགས་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་དང་གྲོས་བསྡུར་གྱིས་རྒྱབ་གཉེར་བྱུང་བའི་སྙན་ཐོར་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་དང་དྲུང་ཆེའམ། དགོས་གལ་མཆིས་ཚེ་བཀའ་ཤག་ནས་ཐུགས་ཞིབ་ཀྱིས་ཐག་གཅོད་གནང་གི་ཡོད།
སྤྱིར་བཏང་ལས་དོན་གྱི་རིམ་པ་ནི། བཀའ་བློན་གྱི་འོག་ཏུ་དྲུང་ཆེ་དང༌། དྲུང་ཆེའི་འོག་ཏུ་སྡེ་ཚན་ཁག་གི་འགན་འཛིན། སྡེ་ཚན་ཁག་གི་འགན་འཛིན་འོག་ཏུ་ཚན་པའི་འགན་འཛིན། ཚན་པའི་འགན་འཛིན་འོག་ཏུ་འབྲེལ་ཆགས་ལས་བྱེད་བཅས་བྱ་སྤུ་གནོན་གྱི་རིམ་པ་ཡག་པོ་ཆགས་ཡོད།
ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་རིམ་བྱུང་གི་མཚན་གཞུང་དང་ལས་ཡུན། | ||
ཨང༌། | མཚན། | ལས་ཡུན། |
༡༽ | ཀུན་བདེ་གླིང་འོད་ཟེར་རྒྱལ་མཚན། | ༡༩༦༠།༡༠།༤ ནས་ ༡༩༦༤།༩ བར། |
༢༽ | འཇང་ཆོས་ཚེ་རིང་མགོན་པོ། | (༡༩༦༤།༩ ནས་ ༡༩༦༦།༧།༡༠ བར།) |
༣༽ | ཕྲེང་རིང་འཇིགས་མེད་སུམ་རྩེན་དབང་པོ། | (༡༩༦༨།༡ ནས་ ༡༩༧༣ ཕྱི་ཟླ་ ༥ བར།) |
༤༽ | ཐུབ་བསྟན་ཉིན་བྱེད། | (༡༩༧༤།༢།༦ ནས་ ༡༩༨༠།༢།༢ བར།) |
༥༽ | འཇུ་ཆེན་ཐུབ་བསྟན་རྣམ་རྒྱལ། | (༡༩༨༠།༨།༢༤ ནས་ ༡༩༨༥།༡ བར་དང༌།) |
(༡༩༨༧།༩ ནས་ ༡༩༨༨།༡༡ བར།) | ||
༦༽ | བཀྲས་མཐོང་བསྟན་འཛིན་དགེ་བྱེད། | (༡༩༨༥།༡༡ ནས་ ༡༩༨༧།༨ བར་།) |
༧༽ | བཀྲ་ཤིས་དབང་འདུད། | (༡༩༨༨།༡༡ ནས་ ༡༩༩༠།༥ བར།) |
༨༽ | རྗེ་བཙུན་པདྨ། | (༡༩༩༠།༥།༡༧ ནས་ ༡༩༩༣།༧ བར།) |
༩༽ | རིན་ཆེན་མཁའ་འགྲོ། | (༡༩༩༣།༧ ནས་ ༢༠༠༡།༩ བར།) |
༡༠༽ | ཐུབ་བསྟན་ལུང་རིགས། | ༢༠༠༡།༩།༥ ནས་ད་བར། |
དྲུང་ཆེ་རིམ་བྱུང་གི་མཚན་དང་ལས་ཡུན། | ||
ཨང༌། | མཚན། | ལས་ཡུན། |
༡༽ | རི་ཁ་བློ་བཟང་བསྟན་འཛིན། | ༡༩༧༦ ནས་ ༡༩༨༢ བར། |
༢༽ | ཕྱག་མཛོད་ཚང་བསོད་ནམས་རབ་བརྟན། | ༡༩༨༢ ནས་ ༡༩༩༡ བར། |
༣༽ | བསམ་མཁར་གཡང་སྐྱིད། | ༡༩༩༡ ནས་ ༡༩༩༣ བར། |
༤༽ | ཚེ་རིང་དབང་རྒྱལ། | ༡༩༩༣ ནས་ ༩༥ བར་དང༌། |
༡༩༩༩ ནས་ ༢༠༠༠ བར། | ||
༥༽ | དངོས་གྲུབ་ཚེ་རིང༌། | ༡༩༩༥ ནས་ ༡༩༩༩ བར། |
༦༽ | ཚེ་རིང་དོན་གྲུབ། | ༢༠༠༠།༣།༢༠ ནས་ ༢༠༠༢།༤།༩ བར། |
༧༽ | གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས། | ༢༠༠༢།༤།༡༠ ནས་ད་བར། |