ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་དབུ་བརྙེས་ཚུལ།

བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ལྷན་ཁང་ཆེ་གྲས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནི།  ཕྱི་ལོ་༡༩༦༠ ཟླ་༡༠ ཚེས་༤ ཉིན་གསར་འཛུགས་བྱས།     དེ་ཡང་ྋགོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་སྟོན་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྒྱ་གར་ལ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཞབས་སོར་འཁོད་རྗེས། ཕྱི་ལོ་༡༩༥༩ ཟླ་༤ ཚེས་༢༥ ཉིན་མ་སུ་རིར་སྲིད་བློན་ཟུར་པ་ཀླུ་ཁང་བདེ་མཁར་ཚེ་དབང་རབ་བརྟན་དང༌། གཡུ་ཐོག་བཀྲ་ཤིས་དོན་གྲུབ། སྐུའི་གཅེན་པོ་རྒྱལ་ལོ་དོན་གྲུབ། ཞྭ་སྒབ་པ་དབང་ཕྱུག་བདེ་ལྡན། སྤོམ་མདའ་ཡར་འཕེལ་སོགས་ཀ་སྦུག་བདེ་དོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་རྣམས་དང༌། ༸གོང་ས་མཆོག་ནས་བོད་ཕྲུག་ཚོ་ཐུགས་བཙེས་སྐྱོང་བ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བོད་ཕྲུག་ཚོར་ཐུགས་བརྩེས་སྐྱོང་བཞིན་པ།ཞིན་པ། སྐབས་དེར་བྱེས་འབྱོར་གནད་ཡོད་གཞུང་ཞབས་༣༠ བརྒལ་བའི་ཚོགས་ཆེན་མ་སུ་རིར་བསྐྱངས་ཐོག ྋགོང་ས་མཆོག་གི་ལམ་སྟོན་གཞི་བཟུང་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ཀྱི་གནང་སྒོ་ཁག་ལས་བགོས་བསྐྱོན། སྐབས་དེར་ཕྱག་ལས་རྣམ་གྲངས་གཙོ་བོ་ནང་སྲིད་དང༌། ཕྱི་སྲིད། འདུ་འགོད། ཤེས་རིག ཆོས་དོན་བཅས་ལ་གཏན་འབེབས་བསྐྱངས་ཤིང༌། ཤེས་རིག་ལས་དོན་གྱི་འགན་ཁུར་ཀུན་བདེ་གླིང་འོད་ཟེར་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་གནང་རྒྱུར་ཐུགས་གཏན་འཁེལ།
སྐབས་དེར་ཉམས་མྱོང་དང་དཔལ་འབྱོར། ཡུལ་བབ་གནས་སྟངས་སོགས་གང་ཐད་ནས་སྐུ་ངལ་ཧ་ཅང་ཆེ་ཡང་བྱེས་འབྱོར་བོད་ཕྲུག་རྣམས་ྋགོང་ས་མཆོག་ནས་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་ཆོས་སྤྱོད་ཞི་བའི་ས་བོན་དུ་བརྩེ་གཟིགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་༡༩༦༠ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༣ ཚེས་༣ ཉིན་བོད་ཕྲུག༌༥༠ ཡོད་པའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སློབ་གྲྭ་དང་པོ་མ་སུ་རི་བོད་གཞུང་གཏན་སློབ་གསར་འཛུགས་གནང༌ཡོད་1ནའང།  སྐབས་དེར་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཞེས་ལས་ཁུངས་ཟུར་དུ་བཙུགས་པ་མེད།
ལོ་དེའི་ཕྱི་ཟླ་༡༢ ནང་མ་སུ་རིར་བཀའ་ཤག་ལྷན་རྒྱས་དང་ཤེས་རིག་འགན་ཁུར་བ་ཀུན་བདེ་གླིང་འོད་ཟེར་རྒྱལ་མཚན། གསར་འགྱུར་མེ་ལོང་གི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ཁུ་ནུ་བ་བཱ་པཱུ་མཐར་ཕྱིན། ལྷ་ལུང་བློ་བཟང་ཕུན་ཚོགས་སོགས་ཡོད་པའི་ལྷན་ཚོགས་བསྐྱངས་ཏེ་སློབ་གྲྭ་དང་སློབ་ཚན་སྒྲིག་ཕྱོགས། སློབ་གྲྭ་དང་པོ་མ་སུ་རི་བོད་གཞུང་གཏན་སློབ་གསར་འཛུགས་གནང་པའི་མཛད་སྒོ། སློབ་དེབ་རྩོམ་སྒྲིག་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་གྲོས་བསྡུར་གནང་སྟེ་འཆར་གཞི་ཕུལ་བར་ྋགོང་ས་མཆོག་ནས་སྣོན་འཕྲི་ཕྲན་བུ་དང་བཅས་ཕྱག་རྟགས་སྩལ།
ཕྱི་ལོ་༡༩༥༩ ཟླ་༡༢ ནང་གནས་མཆོག་རྡོ་རྗེ་གདན་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མི་གནས་ཡུལ་ས་ཁུལ་ཡོངས་ནས་སེར་སྐྱ་མི་མང་ཚོགས་འཛོམས་ཀྱིས་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་བརྟན་བཞུགས་བསྟར་འབུལ་དང་འབྲེལ་བླང་དོར་ཞུ་བྱའི་གནའ་གན་མཐུ་མོ་ཆེ་འབུལ་ལམ་ཞུ་སྐབས། ྋགོང་ས་མཆོག་ནས་བོད་འདི་སྔར་ལྟར་མ་ཡིན་པར་མང་གཙོའི་གཞུང་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་དགོས་གལ་ཆེ༌བར་བརྟེན། རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་གི་ངོ་ཚབ་མང་མོས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་འཐུས་མིའི་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་དགོས་པས།སྔ་འཕྲོས་ཆོས་ལུགས་ཆེན་པོ་བཞི་ནས་འཐུས་མི་རེ་དང༌། ཆོལ་ཁ་གསུམ་ནས་འཐུས་མི་རེ་བཅས་ཁྱེད་རྣམས་ཁུངས་སོ་སོར་ཕྱིར་ལོག་ཟིན་འཕྲལ་མི་མང་གི་ཁྲོད་དུ་ཤེས་ཡོན་འཇོན་ཐང་དང༌། རྒྱལ་གཅེ ས་ལྷག་བསམ་ལྡན་ལ། མང་ཚོགས་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་བློ་གཏད་འཕེར་བ་ཇི་ཡོད་ནས་འོས་འདེམས་ཀྱིས་མིང་ཐོ་འོས་གྲངས་འཕྲལ་དུ་འབུལ་དགོས་ཞེས་ཕེབས་དགོངས་ལྟར། ཁུངས་སོ་སོ་ནས་འོས་འདེམས་མིང་ཐོ་འབུལ་ལམ་ཞུས་ཐོག་ནས་སྐབས་དང་པོའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སེར་སྐྱ་མི་གྲངས་བཅུ་གསུམ་ལ་བསྐོ་གཞག་ཕྱག་རྟགས་སྩལ་ཏེ། ཕྱི་ལོ་༡༩༦༠ ཟླ་ ༩ ཚེས་༢ ཉིན་སྤྱི་ནོར་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་མཇལ་ཕྱག་དམ་འབུལ་དང་འབྲེལ་བོད་ལྗོངས་མང་གཙོའི་གཞུང་དབུ་བརྙེས་པའི་དགའ་སྟོན་མཛད་སྒོ་བསྐྱངས།
ཕྱི་ལོ་༡༩༦༠ ཟླ་༩ ཚེས་༣ ནས་བཟུང་ཉིན་གྲངས་བདུན་རིང་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་དང་སྲི་ཞུའི་ལས་བྱེད་ཆེ་ཕྲ་ཚང་འཛོམས་ཀྱིས་དེ་སྔ་ཕན་གྱི་གཞུང་གི་ལམ་སྲོལ་དང་མཛད་ཕྱོགས་སོགས་ལ་དགེ་སྐྱོན་ཇི་ཡོད་ཞིབ་འཇུག་དང་འབྱུང་འགྱུར་མཛད་ཕྱོགས་ཇི་དགེ། ད་ཡོད་ལས་ཁུངས་ཁག་རྒྱ་སྐྱེད་དང༌། ལས་བྱེད་གསར་བསྐོ་གནང་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་གྲོས་བསྡུར་ཞིབ་ཕྲ་གནང་སྟེ། སྐབས་དེར་ཡོད་མུས་ཆོས་དོན་དང༌། ནང་སྲིད། ཕྱི་སྲིད། དཔལ་འབྱོར་འདུ་འགོད་བཅས་ལས་ཁུངས་ཁག་བཞིའི་ཐོག ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཟུར་དུ་འཕར་འཛུགས་གནང་རྒྱུ་ཐག་གཅོད་མཛད་དེ། གོང་གསལ་ལས་ཁུངས་ཆེ་ཁག་ལྔ་དང༌། ཡན་ལག་ལས་ཁུངས་བཞི་བཅས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་དང༌། འགན་འཛིན། དྲུང་ཆེ་བཅས་ཀྱི་འོས་མི་སྐབས་དེར་ལས་བྱེད་དང་མི་མང་ཁོངས་ནས་གང་འོས་ཕོ་མོ་དབྱེར་མེད་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་མང་མོས་འོས་བསྡུའི་ལམ་ནས་འཆར་འབུལ་ཞུས་རྗེས་ྋགོང་ས་མཆོག་ནས་ཕྱིར་སྩལ་མི་གྲངས་ ༢༩ སྡེབ་གཅིག་ལ་གསར་མཇལ་དམ་འབུལ་ཞུས།
ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་གསར་དུ་བཙུགས་པའི་མཛད་སྒོ་ཕྱི་ལོ་༡༩༦༠ ཟླ་༡༠ ཚེས་༤ ཉིན་བཞུགས་སྒར་དྷ་རམ་ས་ལར་གནང་ཞིང༌། སྐབས་དེར་ལས་ཁུངས་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་དང་བཀའ་བློན་ལས་རོགས། ལས་བྱ་བཅས་ཁྱོན་བསྡོམས་མི་གྲངས་ ༥ ཙམ་ཡོད་འདུག
སྐབས་དེའི་རྗེས་ཙམ་ལ་གཏན་འབེབས་དང་གསལ་བསྒྲགས་གནང་བའི་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་འཕྲལ་ཕུགས་འཆར་གཞི་དང་ལས་ཁུངས་སོ་སོའི་ལས་དོན། ཐག་གཅོད་གནང་ཕྱོགས་སོགས་ཀྱི་སྐོར་ཞིབ་ཙམ་འཁོད་པའི་རྩ་འཛིན་ཡིག་ཆ་ཞིག་འདུག་པ་དེ་མཁྱེན་རྟོགས་སླད་ཆ་ཚང་ཞལ་བཤུས་ཀྱིས་འདིར་བཀོད་པ་གཤམ་གསལ།
“༄༅། ། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ བོད་རབ་བྱུང་ ༡༦ ལྕགས་ཁྱི། ྋརྒྱལ་བསྟན་ཡུན་གནས་དང༌། བོད་ལྗོངས་རང་དབང་རང་བཙན་འཕྲལ་མྱུར་ལོན་ཐབས་བཅས་པར་འཕྲལ་ཡུན་མཛད་ཕྱོགས་ཇི་དགེའི་སྐོར་ྋགོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོའི་བཀའ་དགོངས་བཞིན། སྲིད་བཀའ་དང༌། བོད་ལྗོངས་ཆོལ་ཁ་གསུམ་དང༌། ཆོས་ལུགས་ཁག་གི་སྤྱི་འཐུས། གཞུང་ཞབས་སེར་སྐྱ་བཅས་ཚོགས་འདུ་རྒྱས་འཛོམས་ཐོག་བསམ་ཞིབ་གྲོས་བསྡུར་ཞུས་སྙིང༌། སྔ་ལོ་མ་སུ་རིར་ྋརྒྱལ་བློན་བཀའ་གྲོས་ཀྱིས་དུས་བསྟུན་ལས་ཁུངས་ཁག་བཞི་སྒྲིག་འཛུགས་གནང་བ་རང་འཇགས་ཐོག ད་ལམ་ཤེས་རིག་གི་ལས་ཁུངས་ཁག་གཅིག་འཕར་སྣོན་གྱིས་ལས་ཁུངས་ཁག་ལྔ་སྒྲིག་འཛུགས་གནང་ཕྱོགས་དང༌། ལས་ཁུངས་དེ་དག་གི་འགན་འཁུར་དོ་དམ་ངོ་ལས་སུ་འོས་བསྐོ་བཞག་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཐུབ་པ་ཞེས་པའི་ཐོ་ཤོག་ལྷེ་དང་བཅས་ྋསྙན་ཞུར་འབུལ་ལམ་ཞུས་དོན་ལས་ཁུངས་རྣམས་འཕྲལ་དུ་སྒྲིག་འཛུགས་ཞུ་དགོས་བཀའ་སློབ་ཐོག གཙོ་འཛིན་ངོ་མ་དང༌། ལས་རོགས་བཅས་བསྐོ་གཞག་སྤྱི་སྩལ་བྱུང་སྟབས་གཙོ་ཆེར་བོད་ལྗོངས་རང་དབང་རང་བཙན་འཕྲལ་མྱུར་ལོན་ཐབས་ཐབས་ཤེས་ཡོད་རྒུ་རྩལ་སྤྲུགས་ཐོག བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་པའི་རིས་མེད་བླ་སྤྲུལ་དགེ་འདུན་རྣམས་ནས་རང་ལུགས་ཀྱི་ཆོས་སྤྱོད་འཆད་ཉན་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་འབྱུང་ཐབས་དང༌། ལྷག་པར་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་རྣམས་རང་ཡུལ་དུ་ཕྱིར་ལོག་མ་ཐུབ་བར་ད་མུས་ལམ་ལས་དང༌། ནགས་ལས་སོགས་ངལ་རྩོལ་ཁོ་ནར་སྡོད་མ་དགོས་པར་འཕྲལ་སྒང་གཞིས་ཆགས་ཐོག་སོ་ནམ་དང༌། བཟོ་ལས་བྱས་ཏེ་རང་ཁ་རང་གསོ་ཐུབ་ཐབས། ལོ་གཞོན་རྣམས་ལ་རང་ལུགས་བོད་ཡིག་དང༌། ཕྱི་རྒྱལ་སྐད་ཡིག ཁྲིམས་ལུགས། ཚན་རིག་སོགས་སློབ་སྦྱོང་མཐར་ཕྱིན་ཐོན་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ། གོང་གི་ལས་དོན་རྣམས་ཀྱི་རྩ་བ་དཔལ་འབྱོར་ལ་རག་ལུས་པས་དངུལ་ཕོགས་འདུ་འགོད་བཅས་རྩ་བའི་ལས་དོན་ཁག་འདི་ལྔ་སྒྲུབ་ཐབས་ལ་རང་རང་གཤམ་གསལ་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་དོ་དམ་གཙོ་འཛིན་དང༌། ལས་རོགས། ལས་བྱེད་བཅས་ནས་ཤེས་ནུས་གང་ཐོན་གྱི་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་བྱས་ཏེ་ལས་དོན་གལ་ཆེའི་རིགས་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོར་ྋསྙན་ཞུས་བཀའ་འཁྲོལ་ཐོག་ནས་ཐག་གཅོད་བྱ་རྒྱུ་སོགས་གཤམ་གསལ་ལས་ཁུངས་སོ་སོའི་ལས་དོན་སྔ་འཕྲོས་ཚོད་ལྟ་ལྟ་བུར་བྱེད་ཕྱོགས་སྐོར།

ཆོས་དོན་ལས་ཁུངས། སྦག་སའི་སློབ་གཉེར་བ་རྣམས་དང༌། ཌས་ལ་ཧའོ་སེའི་རྒྱུད་གྲྭ་སྟོད་སྨད། ཀ་སྦུག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སྐབས་དང་པོའི་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པཆོས་དོན་ཁང༌། དྷ་རམ་ས་ལར་ཡོད་པའི་བླ་སྤྲུལ་དང་དགེ་བཤེས་སློབ་སྦྱོང་གནང་མི་བཅས་པར་རང་ལུགས་ཀྱི་འཆད་ཉན་གོང་འཕེལ་ཐོག ཆོས་ཁྲིམས་གནོན་འདོམས། དུས་བསྟུན་སློབ་སྦྱོང་སོགས་ལ་ལྟ་རྟོག་ཞིབ་འཇུག་དང༌། རྒྱ་གར་གྱི་གཙོས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ནས་ཆོས་སྐོར་སྙན་ཞུ་ཕུལ་རིགས་དང་མཇལ་བཅར་ཞུ་མི་རྣམས་ལ་བཀའ་ལན་དང་མཐུན་ལམ་སྣེ་ལེན་འབྲེལ་མཐུད་སོགས་བྱེད་རྒྱུ། ཡང་ཕྱི་རྒྱལ་ལ་ཆོས་སྐོར་གྱི་ཕྱག་བྲིས་གནང་སྐབས་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་ཁུངས་སུ་གོ་བསྡུར་བྱེད་དགོས། རྒྱ་གར་དང་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་གིས་བླ་སྤྲུལ་དགེ་བཤེས་གདན་ཞུ་དང༌། སློབ་སྦྱོང་དུ་གཏང་འོས་རིགས་དྲག་འདེམས་གཏོང་ཕྱོགས་དགོས་རྒྱུ།
ཕྱི་འབྲེལ་ལས་ཁུངས་ནས་རྒྱ་གར་གྱིས་གཙོས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་ཕྱོགས་དང༌། མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སུ་མཁོ་བའི་ཡིག་ཆ་གོ་སྒྲིག་སོགས་བོད་ལྗོངས་རང་དབང་རང་བཙན་འཕྲལ་མྱུར་ལོན་ཐབས་སྐོར་སྲིད་དོན་ལས་འགན་ཚང་མ་རྐང་ལེན་དགོས་རྒྱུ།
ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཁོངས་གཏོགས་བདེ་འཇགས་ཁང་དང༌། ལས་བྱེད་བདག་གཉེར་ཁང༌། དྲིལ་བསྒྲགས་ཁང༌། ལྡི་ལིའི་སྐྱོབས་གསོའི་དོན་གཅོད་ཁང༌། ཀ་སྦུག་དོན་གཅོད་ཁང༌། སྒང་ཐོག་དོན་གཅོད་ཁང༌། ཌས་ལ་ཧའོ་སེའི་དོན་གཅོད་ཁང༌། བལ་ཡུལ་དོན་གཅོད་ཁང་སོགས་ལ་ལྟ་རྟོགས་ཞིབ་འཇུག་དང༌། འབའ་ལུག་སྤུངས། འབུམ་ལྡེ་ལ། ལ་དྭགས། ཀུ་ལུ། པི་ཏི། ཀེ་ལ། ཁར་མུག ཀན་ཌ་ལི། ནར་ཀན་ཌ། སྒང་འབང༌། ཅོ་པལ་སོགས་ལམ་བཟོ་དང༌། ནགས་ལས་པ་སོགས་བོད་མིའི་སྡོད་སྒར་བྱུང་དང་འབྱུང་འགྱུར་ཁག་གི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་དང༌། འཚོ་ཐབས་སྐོར་ལྟ་ཞིབ་བྱེད་རྒྱུ། ལྷག་པར་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་བ་རྣམས་རིམ་པས་རང་ཡུལ་དུ་ཕྱིར་ལོག་མ་ཐུབ་བར་འཕྲལ་སྒང་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་སོ་ནམ་འབྲོག་ལས་དང༌། བཟོ་ལས་སུ་བསྐུལ་ཏེ་རང་ཁ་རང་གསོ་ཐུབ་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་བྱེད་རྒྱུ།
ལྡི་ལིའི་དོན་གཅོད་ཁང་ནས་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་གྱི་སྐྱོབས་གསོ་དང༌། གཞིས་ཆགས་སྐོར་རྒྱ་གར་གཞུང་དང་དབུས་སྐྱོབས་གསོ། རོགས་རམ་ཚོགས་པ་ཁག་ལ་འབྲེལ་གཏུགས་བྱེད་རྒྱུ་ལས། སྲིད་དོན་དང་འབྲེལ་རིགས་སྲིད་ཚེ་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་ཁུངས་སུ་གོ་བསྡུར་དགོས་རྒྱུ།
ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས། མ་སུ་རི་སློབ་གྲྭ་དང༌། དེའི་ཡན་ལག་ཀ་སྦུག རྡོར་གླིང༌། དྷ་རམ་ས་ལའི་བུ་བཅོལ་ཁང༌། གཞན་ཡང་བོད་མིའི་སྡོད་སྒར་ཁག་ལ་ད་ལྟ་ཡོད་མུས་ཀྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་དང༌། ཟློས་གར་གྱི་ཚོགས་པ་ཁག ད་དུང་ལས་བྱེད་སློབ་གྲྭས་གཙོས་སློབ་སྦྱོང་གསར་འཛུགས་གནང་རྒྱུ་བཅས་པར་ལྟ་རྟོག་ཞིབ་འཇུག་དང་འབྲེལ་བཤེས་རིག་ལས་ཁུགས་དབུ་བརྙེས་པའི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་ཀུན་བདེ་གླིང་འོས་ཟེར་མཆོག་གིས་གསུང་བཤད་གནང་བཞིན་པ།འི་དཀའ་ངལ་སེལ་ཞིང༌། སློབ་དེབ་གསར་སྒྲིག་དང་འབྲེལ་ཤེས་རིག་སློབ་སྦྱོང་ཡར་རྒྱས་ཡོང་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ། ཕྱི་རྒྱལ་ལ་སློབ་ཕྲུག་གཏོང་དགོས་བྱུང་ཚེ་སློབ་གྲྭ་སོ་སོ་ནས་དྲག་འདེམས་བྱེད་འོས་བྱས་ཏེ་སློབ་ཕྲུག་ཕྱིར་གཏོང་གི་ལག་ཁྱེར་ཞུ་ལེན་སོགས་གལ་ཆེ་སྲིད་དོན་དང་འབྲེལ་རིགས་ཇི་བྱུང་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་ཁུངས་དང་གོ་བསྡུར་ཐོག་ནས་བྱེད་དགོས་རྒྱུ།
    དངུལ་ཕོགས་ཁང་འདི་བཞིན་ལས་དོན་ཚང་མའི་རྟེན་གཞི་དཔལ་འབྱོར་ཁོ་ནར་རག་ལུས་པས། འདུ་འགོད་སྲི་འཚག་གང་ཆེའི་ཐོག ལས་བྱེད་པ་ཁག་གི་འཆར་འཕར་ཕོགས་དང༌། འགྲིམ་འགྲུལ་ཁག་གི་འགྲོ་ཆ། ལས་ཁུངས་ཁག་གི་འགྲོ་གྲོན། གཞན་ཡང་གཞུང་དོན་འགྲོ་ཆ་རྩག་རྩིག་དགོས་དངུལ་རྣམས་སྐབས་འཕྲལ་ལེ་མེད་གོ་སྒྲིག་ཐུབ་ཐབས་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་དགོས་རྒྱུ།
གོང་གསལ་ལས་ཁུངས་ཁག་ལྔའི་གཙོ་འཛིན་རྣམས་རེས་གཟའ་ཟླ་བ་མིག་དམར་གང་རུང་ནམ་འཁེལ་ལ་བཀའ་ཤག་ཏུ་འཛོམས་ཏེ་རང་རང་ལས་ཁུངས་ཁག་ནས་ཐག་ཆོད་མ་ཐུབ་པའི་ལས་དོན་གལ་ཆེའི་རིགས་དང༌། གཞན་ཡང་ལས་དོན་ཡར་རྒྱས་དང༌། མྱུར་འགྲུབ་འབྱུང་ཆེད་བསམ་འཆར་གོ་བསྡུར་བྱེད་རྒྱུ། ཡང་གལ་ཆེ་ཛ་དྲག་བྱུང་ཚེ་རེས་གཟར་སྟབས་བསྟུན་མ་དགོས་པར་དུས་སྐབས་གང་འཁེལ་དུ་གཙོ་འཛིན་ལྔའམ། ཡང་ན་གཙོ་འཛིན་ཆེ་ཆུང་དང་ལས་རོགས་བཅས་པའི་བཀའ་ཤག་ཚུགས་ཏེ་བསམ་འཆར་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་རྒྱུ། ལས་ཁུངས་སོ་སོ་དང་ཁོངས་གཏོགས་ལས་ཁུངས་ཁག་ནས་ལས་དོན་ཧུར་འབུངས་བྱས་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཇི་ཐོན་རིམ་པས་ལས་བསྡོམས་ྋསྙན་འབུལ་ཞུ་རྒྱུ་དང༌། དེ་བསྟུན་ལས་དོན་ལེགས་བཅོས། སྣོན་འཕྲི་བྱེད་འོས་གནང་རྒྱུ། གོང་གསལ་ལས་ཁུངས་ཁག་ལྔའི་ལས་དོན་ཚགས་ཚུད་གཏན་འཁེལ་མ་བྱུང་བར་ལས་ཁུངས་སོ་སོའི་གཙོ་འཛིན་རེ་ཞོགས་ལྟར་བཀའ་ཤག་ལྷན་རྒྱས་ཀྱིས་ྋསྙན་ཞུ་འབྱོར་རིགས་ལ་ཞིབ་འཇུག་ཐོག ལས་ཁུངས་སོ་སོར་གཏོང་འོས་དང༌། བཀའ་ཤག་ལྷན་རྒྱས་རང་ནས་ཐག་གཅོད་བྱེད་འོས་བཅས་བར་ལྡིང་དུ་མ་ལུས་པར་འཕྲལ་འཕྲལ་ཐག་གཅོད་གནང་དགོས། ད་ལམ་ལས་ཁུངས་ཁག་ལྔ་སྒྲིག་འཛུགས་དང་འབྲེལ་དོ་དམ་གཙོ་འཛིན་དང༌། ལས་རོགས་བཅས་བསྐོ་གཞག་སྩལ་སྐོར་སླད་ྋསྙན་འབུལ་ཞུ་སྟངས་སོགས་བྱེད་བདེའི་རྒྱ་ཁྱབ་དོན་གཅོད་ཁང་དང༌། སྒར་སའི་འགོ་འཛིན་ཁག་ལ་བཀའ་ཤག་ནས་དྲིལ་བསྒྲགས་བཀོད་རྒྱ་རེ་བཅས་གཏོང་རྒྱུ་ཞུས་ན་སྙམ་པ་ད་དུང་ཉམས་མྱོང་རིམ་གསོག་གིས་གང་ཅིའི་འཆར་གཞི་རྗེས་འབུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཞུས་ན་འཐུས་མིན་ྋསྙན་ཞུ།”2ཞེས་གསལ་འདུག་ཅིང༌། ལག་བྲིས་སྙན་ཞུ་དེའི་མཇུག་ཏུ་“ཞེས་པའི་འཆར་གཞི་ཕྱག་རྟགས་རིན་པོ་ཆེའི་ཞལ་བཤུས་ལ་བཞུད་(ཞུས་)དག་སོང་”ཞེས་བཀོད་འདུག
ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་གསར་འཛུགས་སྐོར་ལ་སྐབས་དེར་གསར་དུ་བསྐོ་བཞག་གནང་བའི་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་དང་པོ་ཀུན་བདེ་གླིང་འོད་ཟེར་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ནང་། “བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ཤེས་རིག་བཀཕྱི་ལོ་དྲུག་ཅུ་རེ་གྲངས་ནང་གི་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འགོ་ལས་དང་སློབ་གྲའི་སློབ་སྤྱི་རྣམ་པ།འ་བློན་ཐོག་མ་དེ་ཕྲན་ལ་བསྐོ་གཞག་བསྐྱངས་པ་ལྟར་བཀའ་དོན་དང་ལེན་གྱིས་མ་སུའུ་རིའི་སློབ་སྤྱིའི་ལས་འགན། ལས་རོགས་ཛ་སག་ཕྲེང་རིང་ལ་རྩིས་འབུལ་ཞུས་ཏེ་ཕྲན་རང་བཞུགས་སྒར་དྷ་རམ་ས་ལར་དུས་ཐོག་ཞབས་བཅར་གྱིས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་ཕྲན་བཀའ་བློན་ཀུན་གླིང་ཛ་སག་འོད་ཟེར་རྒྱལ་མཚན་དང༌། ལས་རོགས་ཛ་སག་ཁེ་སྨད་བསོད་ནམས་དབང་འདུས། རྩེ་དྲུང་ལས་ཚན་ཐུབ་བསྟན་ཉིན་བྱེད། ཁྲི་རྒན་སྤྲུལ་སྐུ་འཇམ་དབྱངས་འཕྲིན་ལས་དབང་པོ། ལས་བྱ་རྩེ་དྲུང་བྱམས་པ་ཡོན་ཏན་བཅས་ལ་བསྐོ་གཞག་སྤྱི་བསྩལ་ལྟར་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༤ ཉིན་བཞུགས་སྒར་དྷ་རམ་ས་ལར་ཚང་འཛོམས་ཀྱིས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཐོག་མའི་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་སྒོ་དབྱེ་རྟེན་འབྲེལ་སརྒ་མི་འཆོལ་བའི་ཐོག རང་རང་འཁུར་བབས་ཞུ་བྱར་ཚང་མས་བསྟན་སྲིད་སྤྱི་དོན་སྙིང་བཅངས་དཀའ་རྙོག་བཟོད་བསྲན་གདོང་ལེན་ལྷག་བསམ་འཁུར་བརྩོན་ཞུ་རྒྱུར་ཡིད་དམ་བཅས་པ་ཡིན།”3 ཞེས་གསུངས་འདུག དོན་སྙིང་བོད་གཞུང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནི།  ྋགོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བོད་གཞུང་གི་ལམ་ལུགས་མང་གཙོ་ཅན་དུ་བཙན་ཐབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྒྱུར་འགོ་བཙུགས་ཏེ། ཚོགས་སྐོང་མཛད་པའི་སྐབས་དང་པོའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་དང་པོས། སྐབས་དེའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲལ་ཕུགས་དངོས་ཡོད་དགོས་མཁོ་མ་འོངས་སོན་རྩར་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་ཚད་དང་ལྡན་པ་སྤྲོད་དགོས་པ་གཞིར་བཟུང་འཆར་འབུལ་ཞུས་པ་ལྟར་གསར་འཛུགས་བསྐྱངས་པའི་ལས་ཁུངས་དང་པོ་དེ་ཡིན།

མཆན།

  1. སྐབས་དེའི་གསར་འགྱུར་མེ་ལོང་གསར་ཤོག།༡༩༦༠ སྤྱི་ཟླ་གསུམ་པའི་འདོན་ཐེངས་ནང། བོད་ཀྱི་སྐྱབས་བཅོལ་ཞུ་མི་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་གནང་འདུག་ ཅེས་པའི་འགོ་བརྗོད་འོག སྤྱི་ཟླ་༣ ཚེས་༣ ཉིན་མ་སུ་རིའི་གསར་གསལ། ༸གོང་ས་མཆོག་ནས་མ་སུ་རིའི་གཤོངས་སུ་ཆགས་པའི་ཀིལ་ཌ་རི་ཞེས་པའི་ཁང་པར་བོད་མི་ སྐྱབས་བཅོལ་བ་རྣམས་ལ་སྐད་རིགས་སོགས་ཡོན་ཏན་སློབ་གསོའི་ཆེད་དུ་རྒྱ་གར་ན་སྔར་ མེད་སློབ་གྲྭ་ཞིག་སྒོ་འབྱེད་མཛད་འདུག་ཅིང། སློབ་གྲྭ་དེར་ནང་པའི་བསྟན་པ་དང་ཤེས་རིག་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་ཡོང་ཆེད་གནའ་སྲོལ་ བཟང་པོའི་ཆོས་དང་བསྟན་བཅོས་ཤེས་རིག་གིས་མཚོན་དབྱིན་ཇི་དང་ཧིན་དིའི་སྐད་ཡིག་ སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཐུབ་པ་དང་། དབུ་འདོམས་སྐུ་ངོ་ཀུན་གླིང་ཛ་སག་མཆོག་ལ་ཕྱག་སྦྲེལ་དྲུག་དང་བཅས་སློབ་གྲྭ་ འདིའི་འཚོ་འཛིན་བསྒོ་བཞག་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། སྐབས་དེར་སློབ་གཉེར་བ་ལྔ་བཅུའ་སྐོར་གྲལ་བཞུགས་དང། རིང་མིན་སློབ་གཉེར་བ་གསུམ་བརྒྱ་ཙམ་ལ་ཡོན་ཏན་སློབ་སྦྱོང་གནང་རྒྱུ་རེད། བིར་ལ་ཧའུ་སིར་༸གོང་ས་མཆོག་གི་༸ཞབས་འདེགས་ཞུ་མི་༣༠ སྐོར་ལའང་སློབ་གྲྭ་དེར་གྲལ་ཞུགས་གནང་དགོས་པའི་བཀའ་གནང་འདུག་པའི་གནས་ཚུལ་ མདོར་བསྡུས། ཞེས་བཀོད་འདུག དེ་རྗེས་ཕྱི་ཟླ་བཞི་པ་ལྔ་པའི་འདོན་ཐེངས་ནང་གསར་འགྱུར་མེ་ལོང་གི་རྩོམ་སྒྲིག་ པ་མ་སུ་རིར་ངོ་བཅར་གྱིས་སློབ་གྲྭའི་གནས་ཚུལ་ཞིབ་ཙམ་དང་ལྷན་དུ་འདྲ་པར་ཁ་ཤས་ ཀྱང་བཀོད་འདུག
  2. ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཡིག་ཁངས་ཡིག་ཆ་ལག་བྲིས་མ། ཨང་དང་པོ་འཁོད་པ། ཤོག་ངོས་༥ ཅན་ཞིག་འདུག་པ་ལས་ཞལ་བཤུས་ཞུས།
  3. མི་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་ལས་འཕྲོས་པའི་གཏམ་ཐབས་བྱུས་སྙིང་སྟོབས་ཀྱི་འབྲས་བུ། དེབ་དང་པོ། ཀུན་བདེ་གླིང་འོད་ཟེར་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་བརྩམས། ཤོག་ངོས་ ༣༤༣/༣༤༤ ལ་གསལ།