ཟླ་རེའི་གསར་འགྱུར།

ཞེ་སའི་ཚིག་མཛོད།(༡)

ཞེ་སའི་ཚིག་མཛོད། Vocabulary of honorific terms
ཨང༌། ཞེ་ས། ཕལ་སྐད། དབྱིན་སྐད།
བཀའ་ཁྱབ་གནང་བ། ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ། To issue declaration or notice.
བཀའ་གནང་བ། ལབ་པ། To say or give. order.
བཀའ་བཀྱོན་གནང་བ། གཤེ་གཤེ་བཏང་བ། To scold. To abuse.
བཀའ་གྲོས་གནང་བ༌། གྲོས་བསྡུར་བྱས་པ། To consult or discuss.
བཀའ་མངགས་གནང་བ། མངགས་ཆ་བྱས་པ། To ask for something or to order. 
བཀའ་མངགས་གནང་བ། མངགས་པ། To give advice.
བཀའ་བསྡུར་གནང་བ། གྲོས་བསྡུར་བྱས་པ། To discuss, To consult.
བཀའ་ཆོས་གནང་བ། ཆོས་བཤད་པ། To give preachings or sermons.
བཀའ་ཆེམས་གནང་བ། ཁ་ཆེམས་བཞག་པ། To keep will while dying.
༡༠ བཀའ་དྲིན། དྲིན། Gratitude, kindness.
༡༡ བཀའ་ཕེབས་པ། ལབ་པ། To say or give order.
༡༢ བཀའ་འབངས། མི་སེར།  citizen or subjects.
༡༣ བཀའ་བློན། བློན་པོ། Minister.
༡༤ བཀའ་གཅོད་གནང་བ། ཐག་གཅོད་བྱས་པ། To decide or give decisions.
༡༥ བཀའ་མོལ་གནང་བ། སྐད་ཆ་བྱས་པ། To talk, to discuss.
༡༦ བཀའ་བསྩལ་བ། ལབ་པ། To give orders or to speak.
༡༧ བཀའ་ལན། ལན། Answer, reply.
༡༨ བཀའ་ལོན། ལོན། Message.
༡༩ བཀའ་སློབ་གནང་བ། སློབ་སྟོན་བྱས་པ། To advise or to give suggestions.
༢༠ སྐུ་བཀྲོངས་པ། བསད་པ། To assassinate. To murder.
༢༡ སྐུ་ཁམས། ལུས་ཁམས། state of health.
༢༢ སྐུ་རྐྱང་བཞུགས་པ། གཅིག་པོར་བསྡད་པ། To stay alone.
༢༣ སྐུ་སྐྱེ་བཞེས་པ། སྐྱེ་བ་བླངས་པ། To take birth, to born.
༢༤ སྐུ་རྒྱུ་ཕྱག་རྫས། དངོས་ཆས། belongings, possessions.
༢༥ སྐུ་བརྒྱུད། བརྒྱུད་པ། Descendant or scion.
༢༦ སྐུ་ངལ། དཀའ་ལས། Trouble, difficulty, hardship.
༢༧ སྐུ་ངལ་བསྐྱོན་པ། དཀའ་ལས་བརྒྱབས་པ། Towork hard. To toil.
༢༨ སྐུ་ཁྲུས། ཁྲུས། Sanctified holy water.
༢༩ སྐུ་མགྲོན། མགྲོན་པོ། Guests.
༣༠ སྐུ་སྒེར། སྒེར། Private.
༣༡ སྐུ་ཆས། ཅ་ལག Things. Belongings.
༣༢ སྐུ་ཆིངས། སྐེ་རགས། Sash.
༣༣ སྐུ་མཆེད། སྤུན་མཆེད། Relative.
༣༤ སྐུ་འཆམ། འཆམ་འཆམ། Walk. Stroll.
༣༥ སྐུ་ཉིད། ཁྱོད། You(singular).
༣༦ སྐུ་ཉེ། ཉེ་མཚན། Relatives.
༣༧ སྐུ་མཉེལ་བ། དཀའ་ལས་ཁག་པ། To get tired. Fatigued.
༣༨ སྐུ་བལྟམས་པ། སྐྱེས་པ། Born. To take birth.
༣༩ སྐུ་སྙེ། རྒྱབ་སྙེ། Back support or cusion.
༤༠ སྐུ་ཐང༌། ཐང་ཀ། Thanka painting.
༤༡ སྐུ་ཐང་ཆད་པ། ལུས་ཐང་ཆད་པ། Tired. Fatigued.
༤༢ སྐུ་ཐོག་གཅིག་ལ། མི་ཚེ་གཅིག་ལ། Within a life time.
༤༣ སྐུ་དུས་སུ། ཚེ་དུས་སུ། Within a life time.
༤༤ སྐུ་དོན། ལས་དོན། Purpose. Mission.
༤༥ སྐུ་དྲིན། དྲིན། Gratitude. Kindness.
༤༦ སྐུ་དྲུང༌དུ། འགྲམ་དུ། Near. Before. In front of.
༤༧ སྐུ་གདུང༌། ཕུང་པོ། Corpse. Dead body.
༤༨ སྐུ་མདུན་དུ། མདུན་དུ། Near. Before. In front.
༤༩ སྐུ་མདུན་དུ་བཅར་བ། མདུན་དུ་ཕྱིན་པ། To call on. To meet.
༥༠ སྐུ་གདུང་ཞུགས་འབུལ། རོ་མེར་བསྲེགས། Cremation.
༥༡ སྐུ་འདྲ། འདྲ་བརྙན། Statue.
༥༢ སྐུ་ན། ལོ་ན། Age.
༥༣ སྐུ་ན་བགྲེས་པོ། ལོ་ན་རྒན་པོ། Old Age.
༥༤ སྐུ་ན་ཕྲ་པོ། ལོ་ཆུང་ཆུང༌། Young Age.
༥༥ སྐུ་པར། པར། Photograph. Snap
༥༦ སྐུ་ཕུང༌། ཕུང་པོ།  Dead body. Corpse.
༥༧ སྐུ་བག། བག་མ། Bride.
༥༨ སྐུ་དབང༌། དབང་ཆ། Power.
༥༩ སྐུ་ཚིགས། བདུན་ཚིགས། Weekly death rites.
༦༠ སྐུ་ཚབ། ཚབ། Representative. Delegation.
༦༡ སྐུ་བཙས་པ། སྐྱེས་པ། To born. To take birth.
༦༢ སྐུ་གཞོན། གཞོན་པ། Younger.
༦༣ སྐུ་གཟན། གཟན། Long shawl used by Lamas.
༦༤ སྐུ་གཟུགས། གཟུགས་པོ། Body.
༦༥ སྐུ་ཟླ། བཟའ་ཟླ། Wife or husband.
༦༦ སྐུ་ཡོན། ཡོན་ཏན། Education. Wisdom.
༦༧ སྐུ་ཡོན། གླ་ཡོན། Fees or Wages.
༦༨ སྐུ་རགས། སྐེ་རགས། Sash.
༦༩ སྐུ་རིམ། རིམ་གྲོ། Puja. Rite.
༧༠ སྐུ་རུས། རུས་པ། Human bone.
༧༡ སྐུ་ལས་ཁག་པ། དཀའ་ལས་ཁག་པ། To get tired. Fatigued.
༧༢ སྐུ་ཤ་འབྱོར་པོ། ཤ་རྒྱགས་པ། Fat. Over Weight.
༧༣ སྐུ་སྲུང་བ། སྲུང་སྐྱོབ་པ། Security. Body guard.
༧༤ སྐུ་བསོད། བསོད་ནམས། Fortune. Luck.
༧༥ སྐུ་སྲོག། ལུས་སྲོག Life.
༧༦ ཁོང༌། ཁོའམ་མོ། He or She.
༧༧ ཁོང་གི ཁོ་ཡི། མོ་ཡི། His or her.
༧༨ ཁོང་ལ། ཁོ་ལ། མོ་ལ། Him or She.
༧༩ ཁོང་ཚོ། ཁོ་ཚོ། They. 
༨༠ ཁོང་ཚོར། ཁོ་ཚོར། To them.
༨༡ ཁོང་ཚོའི། ཁོ་ཚོའི། Their.
༨༢ ཁོང་རང༌། ཁོ་རང། མོ་རང༌། Himself or herself.
༨༣ ཁྱེད། ཁྱོད། Yon(Singular).
༨༤ ཁྱེད་རྣམ་པ། ཁྱོད་ཚོ། You(plural).
༨༥ འཁྲུངས་པ། སྐྱེས་པ། Born. To take birth.
༨༦ འཁྲུངས་སྐར། སྐྱེས་སྐར། Birth Day.
༨༧ འཁྲུངས་ཡུལ། སྐྱེས་ཡུལ། Birth place. 
༨༨ འཁྲུངས་ས། སྐྱེ་ས། Birth place.
༨༩ འཁྲུངས་ས་བསྐྱོན་པ། ཆང་ས་བརྒྱབ་པ། To wed. To marry.
༩༠ འཁྲུངས་རབས། སྐྱེས་རབས། Biography. Life story.
༩༡ འཁྲུངས་རྟགས། སྐྱེས་རྟགས། A statue or thanka for rebirth.
༩༢ འཁྲུངས་རྟགས་བཞེངས་པ། སྐྱེས་རྟགས་བཟོས་པ། To make such a thanka.
༩༣ དགུང་ལོ། ལོ། Age.
༩༤ དགུང་ལོ་བགྲེས་པོ། ལོ་རྒན་པོ། Old age.
༩༥ དགུང་ལོ་ཆུང་ཆུང༌། ལོ་ཆུང་ཆུང༌། Young age.
༩༦ དགུང་ཟླ། ན་ཟླ། Equal age. Same age.
༩༧ དགུང་གྲངས། ལོ་གྲངས། Age.
༩༨ དགོངས་པ།(n) བསམ་བློ། Thought. Feeling.
༩༩ དགོངས་པ།(v) བསམ་པ། To think.
༡༠༠ དགོངས་པ་ཁྲེལ་བ། ཚིག་པ་ཟ་བ། To get angry. To mind.
༡༠༡ དགོངས་པ་མ་ཁྲེལ་རོགས་གནང༌། ཚིག་པ་མ་ཟ་རོགས། Please don’t mind.
༡༠༢ དགོངས་འགྲེལ། འགྲེལ་པ། Explanation of a text.
༡༠༣ དགོངས་པ་བཀྲོལ་པ། འགྲེལ་བཤད་བརྒྱབ་པ། To explain a text.
༡༠༤ དགོངས་པ་ཚོམ་པ། རླུང་ལངས་པ། To get angry.
༡༠༥ དགོངས་པ་བཞེས་པ། བསམ་བློ་བཏང་པ། To think. To consider.
༡༠༦ དགོངས་འཆར། བསམ་འཆར། Suggestion.
༡༠༧ དགོངས་པ་གཤེགས་པ། ཤི་བ། To die. Expire. Demise.
༡༠༨ དགོངས་པ་རྫོགས་པ། ཤི་བ། To die. Expire. Demise. 
༡༠༩ དགོངས་གཞི། བསམ་བློའི་འཆར་གཞི། Opinion. Plan in mind.
༡༡༠ དགོངས་བཞེད། སེམས་ཀྱི་འདོད་པ། Thought. Opinion.
༡༡༡ དགོངས་པ་མཐུན་པ། བསམ་བློ་མཐུན་པ། Like minded. Same Opinion.
༡༡༢ དགོངས་སུ་གསོལ། བསམ་བློ་ཐོངས། Please think.
༡༡༣ དགོངས་འཇགས་གནང་བ། སེམས་ལ་བཞག་པ། To remember. To keep in mind.
༡༡༤ དགོངས་དག ཚིག་པ་མ་ཟ། Please forgive. Sorry.
༡༡༥ མགུལ། སྐེ། Neck. Throat.
༡༡༦ མགུལ་རྒྱན། སྐེ་རྒྱན། Necklace. Ornament.
༡༡༧ མགུལ་གློ། གློ Cough.
༡༡༨ མགུལ་གླུ། གླུ། Song.
༡༡༩ མགུལ་གླུ་བཞེས་པ། གླུ་བླངས་པ། To sing. Sang.
༡༢༠ མགུལ་ཆམ། གློ་ཆམ། Flue. Cold.
༡༢༡ མགུལ་ཆམ་བཞེས་པ། གློ་ཆམ་ཐེབས་པ། To catch cold.
༡༢༢ མགུལ་ཆིངས། སྐེ་ཆིངས། Neck tie.
༡༢༣ མགུལ་དར། ཁ་བཏགས། Scarf. Khatak
༡༢༤ གྲོངས་པ། ཤི་བ། Expire. To die.
༡༢༥ གྲོངས་ཁར། ཤི་ཁར། At the time of the death.
༡༢༦ ཆབ། ཆུ། Water.
༡༢༧ ཆབ་བསྐོལ། ཆུ་བསྐོལ། Boiled water.
༡༢༨ ཆབ་ཆེན། སྐྱག་པ། Shit. Stool. Defecation.
༡༢༩ ཆབ་གསང༌། གཅིན་པ། Urine.
༡༣༠ ཆབ་ཁང༌། གསང་སྤྱོད། Latrine. Toilet.
༡༣༡ ཆབ་བསིལ། ཆུ་གྲང་མོ། Cold water.
༡༣༢ ཆབ་ཞོ། འོ་མ། Milk.
༡༣༣ ཆིབས་ཊོར། སྣུམ་འཁོར། Car. Vihicle.
༡༣༤ ཆིབས་སྒ། རྟ་སྒ། Horse saddle.
༡༣༥ ཆིབས་པ། རྟ། Horse.
༡༣༦ ཆིབས་པ་ལ་ཆིབས་པ། རྟ་ལ་བཞོན་པ། To mount or ride a horse.
༡༣༧ ཆིབས་ཞབས་པ། རྟ་གཡོག། Servant who looks after horse.
༡༣༨ ཆིབས་སྟེགས། བཞོན་སྟེགས། Riding support.
༡༣༩ ཆིབས་རྩྭ། རྟ་རྩྭ། Fodder for horse. Grass.
༡༤༠ ཆིབས་ཆས། རྟ་ཆས། Saddle set.
༡༤༡ ཆིབས་ར། རྟ་ར། Stable. Shed where horse is kept.
༡༤༢ ཆིབས་ལྕག རྟ་ལྕག Whip for beating horse.
༡༤༣ ཆིབས་དཔོན། རྟ་དཔོན། Servant attending horse.
༡༤༤ ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་བ། ཕྱིན་པ། To go. To visit.
༡༤༥ མཆོད་ཞལ། ཕོར་པ། Cup. Bowl.
༡༤༦ མཆོད་ཆང༌། ཆང༌། Chang. Drink made of barley.
༡༤༧ གསོལ་ཇ་མཆོད། ཇ་ཐུངས། Please drink tea.
༡༤༨ ཞལ་ལག་མཆོད། ཁ་ལག་ཟོ། Please eat.
༡༤༩ ན་བཟའ་མཆོད། དུག་ལོག་གྱོན། Please put on clothes.
༡༥༠ མཆོད་ཆང་མཆོད། ཆང་ཐུངས། Please have chang.
༡༥༡ མཆོད་གནས་ལགས། མཆོད་གནས་པ། Priest who performs pujas.
༡༥༢ མཆོད་རོ། ཟས་རོ། Leftover of food.
༡༥༣ མཆོད་ཤུལ། ཟས་ཤུལ། Traces left after eating.
༡༥༤ ཞལ་ལག་མཆོད། ཁ་ལག་ཟོ། Please have food.
༡༥༥ གསོལ་ཇ་མཆོད། ཇ་ཐུངས། Please have tea.
༡༥༦ ན་བཟའ་མཆོད། དུག་ལོག་གྱོན། Please put on clothes.
༡༥༧ ཇོ་ལགས། ཨ་ཇོ། Elder brother.
༡༥༨ ཇོ་བོ་ལགས།  ཨ་ཇོ། Elder brother.
༡༥༩ མཇལ་བ། འཕྲད་པ། To meet. To get audience.
༡༦༠ མཇལ་ཁ། ཐུག་འཕྲད། meeting. Audience.
༡༦༡ མཇལ་མདུད། སྲུང་མདུད། Protective cord.
༡༦༢ མཇལ་ཁ་ཞུས་པ། ཐུག་འཕྲད་བྱས། To meet. To call on.
༡༦༣ མཇལ་འཕྲད་གནང་བ། ཐུག་འཕྲད་བྱས་པ། To call on. To meet.
༡༦༤ མཇལ་ཁ་གནང་བ། ཐུག་བཅུག་པ། To give audience.
༡༦༥ མཇལ་དར། ཁ་བཏགས། Ceremonial scarf.
༡༦༦ མཇལ་དར་སྒྲོན་པ། ཁ་བཏགས་བཏགས་པ། To offer scarf.
༡༦༧ མཇལ་ཕྱག་འབུལ་བ། ཕྱག་འཚལ་བ། To prostrate.
༡༦༨ ལྗགས། ལྕེ། Tongue.
༡༦༩ ལྗགས་ཀློག་གནང་བ། ཡི་གེ་ཀློག To read.
༡༧༠ ལྗགས་སྔགས། སྔགས། Mantras. Sacred spells.
༡༧༡ ལྗགས་ཕུ་གནང་བ། ཕུ་བརྒྱབས་པ། To give blessing by blowing.
༡༧༢ ལྗགས་ལན། ལན། Reply. Answer.
༡༧༣ ལྗགས་ཚྭ། ཚྭ། Salt.
༡༧༤ ལྗགས་ཚྭ་ཞན་པ། ཚྭ་ཉུང་དྲགས་པ། Insufficient salt.
༡༧༥ ལྗགས་ལོན། ལོན། Message.
༡༧༦ ལྗགས་ལུང༌། ལུང༌། Percept. Injunction.
༡༧༧ ལྗགས་རྩོམ། འབྲི་རྩོམ། Compositions like poem.
༡༧༨ ལྗགས་ཤེལ། བྱེ་མ་ཀ་ར། Sugar.
༡༧༩ མཉེལ་བ། དཀའ་ལས་ཁག་པ། To get tired. Fatigued.
༡༨༠ མཉེས་པ། དགའ་བ། Happy. Pleased. Glad.
༡༨༡ མཉེས་པར་བྱེད་པ། དགའ་བར་བྱེད་པ། To make happy. To please.
༡༨༢ མཉེས་ཚོར། དགའ་ཚོར། Pleasure. Happiness. Gladness.
༡༨༣ སྙན། རྣ་ཅོག Ear.
༡༨༤ སྙན་གྲགས། སྐད་གྲགས། Fame. Reputation.
༡༨༥ སྙན་རྒྱན། རྣ་རྒྱན། Ornament for ears. Ear rings.
༡༨༦ སྙན་སྒྲོན་ཞུས་པ། ཡར་ལབ་པ། To appraise. To inform. To tell.
༡༨༧ སྙན་ཅོག རྣ་ཅོག To listen.
༡༨༨ སྙན་ལ་གསོལ་བ། ཡར་ལབ་པ། To appraise. To inform.
༡༨༩ སྙན་ཅོག རྣ་ཅོག Ear.
༡༩༠ སྙན་ལ་གསོལ་བ། ཡར་ལབ་པ། To appraise. To inform. To tell.
༡༩༡ སྙན་ཤལ། རྣ་ཤལ། Ornaments for ears. Ear rings.
༡༩༢ སྙན་སུན་ཞུས་པ། སུན་པོ་བྱས་པ། To irritate. To make boring.
༡༩༣ སྙུང་གཞི། ནད་གཞི། Disease. Cause of sickness.
༡༩༤ སྙུན་གཞི། ན་ཚ། Disease. Sickness 
༡༩༥ སྙུང་བ། ན་བ། To get sick or ill. Illness.
༡༩༦ བསྙུང་སྙུང་ཚ་ཚ། ན་ན་ཚ་ཚ། Disease. Sickness.
༡༩༧ སྙན་སྲབ་པོ། རྣ་བ་སྲབ་པོ། Credulous. One who believes others.
༡༩༨ ཐུགས། སེམས། Mind.
༡༩༩ ཐུགས་སེམས། སེམས། Mind.
༢༠༠ ཐུགས་སེམས་དཀར་པོ། སེམས་པ་དཀར་པོ། Kind hearted. Good minded.
༢༠༡ ཐུགས་བསྐྱེད། སེམས་བསྐྱེད། Wish. Desire. Determination.
༢༠༢ ཐུགས་ཀ། སྙིང་ཁ། Heart.
༢༠༣ ཐུགས་འཁུར་བཞེས་པ། འགན་འཁུར་བླངས་པ། To take responsibility.
༢༠༤ ཐུགས་ཁག་མི་འདུག ཁག་མི་འདུག You are right. You are not guilty.
༢༠༥ ཐུགས་ཁྲལ། སེམས་ཁྲལ། Worries. Feeling of pessimism.
༢༠༦ ཐུགས་ཁྲེལ་བ། སེམས་ཁྲེལ་བ། To get angry. Mind of something.
༢༠༧ ཐུགས་དགོངས་དག དགོངས་དག Sorry. Please forgive.
༢༠༨ ཐུགས་ལ་དགོངས་པ། སེམས་ལ་བསམ་པ། To think. To feel.
༢༠༩ ཐུགས་ལ་ངེས་པ། སེམས་ལ་ངེས་པ། To remember. To keep in mind.
༢༡༠ ཐུགས་ལ་མངའ་བ། སེམས་ལ་འཇགས་པ། Remember. To keep in mind. 

ཆེད་བརྗོད།
དཔར་ཐེངས་གཉིས་པའི་གླེང་བརྗོད།
དཔར་ཐེངས་དང་པོའི་གླེང་བརྗོད།
ཞེ་སའི་རྣམ་འབྱེད་བཞུགས་སོ།།(༡)
ཞེ་སའི་རྣམ་འབྱེད་བཞུགས་སོ།།(༢)
ཞེ་སའི་ཚིག་མཛོད།(༢)
ཞེ་སའི་ཚིག་མཛོད།(༣)
བོད་ཀྱི་ཞེ་ས།(ཆུང་ཚེ་རིང)

སྔོན་མ།
ཞེ་སའི་རྣམ་འབྱེད་བཞུགས་སོ།།(༢)
ཕྱི་མ།
ཞེ་སའི་ཚིག་མཛོད།(༢)