དང་པོ་ལ་མཚན་དོན་བཤད་པ་དང༌། མཆོད་བརྗོད་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སྤྱིར་བསྟན་བཅོས་ལ་མཚན་འདོགས་ལུགས་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་ཡོད་དེ། རྩོམ་པ་པོ་དང༌། བརྗོད་བྱ། བྱེད་ལས་སམ་དགོས་པ། གང་ལ་བརྟེན་པའི་ཁུངས། གནས་དང༌། ཞུ་བ་པོ། དཔེ་དོན་སྦྱར་བ། བམ་པོ་དང་ལེའུའི་གྲངས་ལ་བརྟེན་ནས་འདོགས་པའི་སྲོལ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོད་པ་ལས་སྡེབ་སྦྱོར་རིན་ཆེན་རྒྱ་མཚོ་འདི་ནི་དཔེ་དོན་སྦྱོར་བའི་མཚན་འདོགས་ལུགས་སུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །
དེ་ཡང་དཔེ་ཅན་ཡི་གེ་དུ་མས་མིང་ཚིག་བརྗོད་པ་གསུམ་གསལ་ཞིང་དག་པར་བྱེད་པའི་ཆེད་དུ་དབྱངས་མིང་སྔོན་རྗེས་མགོ་འདོགས་སོགས་ཀྱི་འཐོབ་ཚུལ་བཞིན་སྡེབ་ཅིང་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་གཞུང་འདི་ཉིད། དཔེ་རིན་པོ་ཆེ་མཐའ་དག་གི་འབྱུང་གནས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་མཚུངས་པས་ན། དག་པར་བྱེད་པའི་སྡེབ་སྦྱོར་རིན་ཆེན་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བྱ་ལ། དཔེ་དོན་མཚུངས་ཚུལ་ནི། དཔེར་ན། སྐྱེས་བུ་གང་ཞིག་རང་ཉིད་ཕྱུག་པར་འདོད་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་བཻཌཱུརྱ་དང༌། ཨིནྡྲ་ནཱིལ། མརྒད། མུ་ཏིག་སོགས་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་བླངས་ན་དབུལ་བའི་དཀའ་སྡུག་ནས་ཕྱུག་པོའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་མིང་ཚིག་གི་དག་ཆས་དབུལ་བའི་སྐྱེས་བུ་དེས་ཀྱང་མིང་ལ་དངོས་མིང་དང༌། བཏགས་མིང་སོགས་དུ་མ་ཡོད་པ་རྣམས་སྡེབ་སྦྱོར་རིན་ཆེན་རྒྱ་མཚོ་འདི་ཉིད་དཔྱིས་ཕྱིན་པའམ་ཡང་དག་པ་ཞིག་སྦྱང་ན། ད་གཟོད་མིང་ཚིག་གི་དག་ཆས་དབུལ་བའི་བཀག་རྒྱ་ལས་གྲོལ་ཏེ། དག་ཡིག་མཁས་པའི་གོ་གནས་བརྙེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །
གཉིས་པ་ནི། བླ་མ་དང་མགོན་པོ་འཇམ་པའི་དབྱངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
ཞེས་པ་ནི་མཆོད་བརྗོད་ཀྱི་གཞུང་ཡིན། ༡) ཡུལ་གང་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་ནི། བླ་མ་སྟེ་རྩོམ་པ་པོ་རང་གི་རྩ་གསུམ་ཀུན་འདུས་ཀྱི་བླ་མ་དང་ཁུ་བོ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པའི་ས་ཆེན་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་དང༌། ཁ་ཆེའི་པཎ་ཆེན་ཤཱཀྱ་ཤྲི་སོགས་བླ་མ་དམ་པ་རྣམས་དང་ངོ་བོ་དབྱེར་མ་མཆིས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལྷ་མཆོག་མགོན་པོ་འཇམ་པའི་དབྱངས་ལའོ། ། ༢) མཆོད་པར་རྗོད་པ་པོ་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་པ་ནི། དེ་ཡང་གནས་ལྔ་རིག་པའི་པཎྚིཏ་ཆེན་པོ་བོད་ཀྱི་འཇམ་དབྱངས་རྣམ་གསུམ་གྱི་ཡ་གྱལ་ས་པཎ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གང་ཉིད་རྗེས་འབྲང་འཁོར་དང་བཅས་པའོ། ། ༣ )ཚུལ་ཇི་ལྟར་དང༌། དགོས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་ནི། མཆོད་ཡུལ་གང་ལ། མཆོད་པ་པོ་གང་གིས་ལུས་ཀྱིས་གུས་ཕྱག་འབུལ་བ་དང༌། ངག་གིས་བསྟོད་བསྔགས་བརྗོད་པ། ཡིད་ཀྱིས་གདུང་ཤུགས་དྲག་པོས་མོས་གུས་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱག་འཚལ་བའོ། །དགོས་པ་གང་ཞེ་ན། གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་འདོད་དོན་ཐམས་ཅད་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པའི་ཆེད་དུའོ། །དེ་ལྟར་རང་གི་བླ་མ་དང་ལྷག་པའི་ལྷ་ལ་དངོས་སུ་མཆོད་པར་བརྗོད་ནས་ཤུགས་ལ་རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་བའང་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་གཞུང་ཆེན་པོ་རྣམས་སུའང་འབྱུང་བས་སོ། །
གཉིས་པ། སྐབས་བབས་ཀྱི་གཞུང་དོན་དངོས་བཤད་པ།
གཉིས་པ་ལ། སྦྱར་བྱ་ཡི་གེའི་རྣམ་གཞག་དང༌། སྦྱོར་ཚུལ་ཚིག་ཕྲད་ཀྱི་འཇུག་པ་ཅུང་ཟད་བཤད་པ། སྐབས་དོན་བརྡ་དག་གི་རྣམ་གཞག་གསལ་བར་བཤད་པ་བཅས་གསུམ་ལས།
དང་པོ། སྦྱར་བྱ་ཡི་གེ་རྣམ་གཞག་བཤད་པ།
༡) རྩ་བར། སྤྱིར་ན་ཡི་གེ་སུམ་ཅུ་ལ། །སྔོན་འཇུག་ལྔ་དང་མཐའ་བརྟེན་བརྒྱད། །ཡི་གེ་ཕྱེད་དང་བཅུ་གསུམ་ཡིན། །
ཞེས་པའི་དོན་ནི། སྤྱིར་བཏང་བྱས་ན། ཀ་ཁ་ག་ང༌། ཅ་ཆ་ཇ་ཉ། ཏ་ཐ་ད་ན། པ་ཕ་བ་མ། ཙ་ཚ་ཛ་ཝ། ཞ་ཟ་འ་ཡ། ར་ལ་ཤ་ས། ཧ་ཨ། བཅས་བོད་ཀྱི་གསལ་བྱེད་སུམ་ཅུ་ཐམ་པ་ལས། སྔོན་འཇུག་ལྔ་སྟེ། ག་ད་བ་མ་འ་བཅས་ལྔ་དང༌། མཐའ་རྟེན་བརྒྱད་དེ། ག་ང་ན་བ་མ་འ་ར་ལ་བཅས་ཡི་གེ་ཕྱེད་དང་བཅུ་གསུམ་དབྱུང་དགོས་ལ། མཐའ་རྟེན་བརྒྱད་ཅེས་པ་ནི་གོང་གསལ་བཞིན་ཡང་འཇུག་ད་ས་གཉིས་བཏོན་པའི་ལྷག་མ་རྗེས་འཇུག་བརྒྱད་པོ་ལ་ཟེར་ཞིང༌། ཡི་གེ་ཕྱེད་ཅེས་པ་ནི་སྔོན་འཇུག་ག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ་འོག་ཏུ་བསྟན་པ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ།།
༢) རྩ་བར། ག་ད་བ་མ་འ་རྣམས་ནི། །འཕུལ་ཕྱེད་ལྔ་རུ་གྲགས་པ་ཡིན། །
ཞེས་པ་སྔོན་འཇུག་ཡི་གེ་ད་བ་མ་འ་བཞི་པོས་རང་གི་འཇུག་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་མིང་གཞིའི་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་འཇུག་ཚེ། རྐྱང་འདོགས་བརྩེགས་གསུམ་ཅི་རིགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཇུག་པར་བྱེད་ལ། སྔོན་འཇུག་གིས་རང་གི་འཇུག་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་མིང་གཞིའི་ཡི་གེ་རྣམས་ལ་རྐྱང་འཕུལ་ཁོ་ནས་འཇུག་པས་འཕུལ་ཕྱེད་ཅེས་ཟེར་ལ། བཤད་མ་ཐག་པའི་ཡི་གེ་ཕྱེད་དང་བཅུ་གསུམ་ཞེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་སྔོན་འཇུག་ག་ལ་ཕྱེད་ཅེས་ཟེར་བའང་རྒྱུ་མཚན་འདི་དང་མཚུངས། སྔོན་འཇུག་དེ་རྣམས་བསྡོམས་པའི་འཕུལ་ཕྱེད་དང་ལྔ་རུ་གྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །
༣) རྩ་བར། ག་ང་ད་ན་བ་མ་དྲུག །ར་ལ་ས་དང་བཅས་པ་རྣམས། །མཐའ་བརྟེན་ཡི་གེ་དགུ་ཡིན་ནོ། །
ཞེས་རྗེས་འཇུག་ཡི་གེ་བཅུ་པོ་ལས་འ་ཡིག་ཕུད་པའི་རྗེས་འཇུག་ལྷག་མ་ག་ང་ད་ན་བ་མ་ར་ལ་ས་བཅས་དགུ་པོ་ལ་མཐའ་རྟེན་ཡི་གེ་དགུ་ཞེས་རྣམ་གཞག་མཛད་པ་ལས། རྗེས་འཇུག་བཅུ་དང་འབྲེལ་མེད་དོན་གཞན་ཞིག་འཚོལ་བར་འདོད་པ་ནི་རང་ཉིད་ངལ་བའི་རྒྱུ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །
༤) རྩ་བར། འ་ནི་མཐའ་བརྟེན་ཕྱེད་དུ་འདོད། །དགའ་མདའ་དམའ་ལ་སོགས་པའོ། །
ཞེས་པའི་དོན་ནི། འ་སྟེ་རྗེས་འཇུག་འ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་མཐའ་རྟེན་ཕྱེད་ཅེས་མིང་དུ་བསྙད་ཅེ་ན། དེ་ནི་དཔེར་ན། རྐྱང་པ་འཕུལ་ཏེ། དཀའ། བཀའ། དཔའ། གདའ། མཐའ། མཁའ་ལྟ་བུའི་རྐྱང་འཕུལ་ཁོ་ནས་འཇུག་པ་ལས། གུག་གྱེད་བརྩེགས་འདོགས་ཅན་ཏེ། དྲི། གོ། བུ། སྐྲ། སྒྲ། འགྲོ། མཐོ། མགོ། བརྡ། འདྲ། འཕྲ། བྲོ་སོགས་ལ་སྐད་གསར་བཅད་ཀྱི་ལུགས་སུ་བསྡུས་པས། རྗེས་འཇུག་འ་ལ་མཐའ་རྟེན་ཕྱེད་ཅེས་ཟེར། རྐྱང་པ་འཕུལ་ལ་འ་འཐོབ་ཚུལ་ནི། དཔེར་ན། དགའ། མདའ། དམའ། མངའ། མཐའ་སོགས་རིགས་བསྒྲེ་སྟེ་ཤེས་པར་བྱ། དེ་དག་ལ་འ་མཐའ་ངེས་པར་དགོས་ཏེ། དེ་མེད་ན་རིམ་བཞིན། དག མད། དམ། མང༌། མཐ་ཞེས་མིང་གཞི་རྗེས་འཇུག་ཏུ་འཁྲུལ་བའི་ཉེན་ཁ་དང་ལ་ལ་ནི་ཀློག་རྒྱུ་མེད་པའི་སྐྱོན་དུའང་འགྱུར། རྐྱང་པ་འཕུལ་ལ་འ་མཐའ་ངེས་པར་འཇུག་དགོས་པ་ལས། ཀུག་གྱེད་བརྩེགས་འདོགས་ཅན་ལ་འ་མཐའ་མེད་ཀྱང་འཁྲུལ་ཉེན་མེད་པས་ཡིག་ཟོར་ཡང་བར་དགོངས་ཏེ་སྔོན་གྱི་མཁས་པས་སྤངས་པར་མཛད།
༥) རྩ་བར། བུ་དྲུག་ཅན་ལ་འ་མཐའ་སྤངས། །
སྐབས་འདིར་བུ་དྲུག་ཅན་ལ་ཅུང་ཟད་ཅིག་དཔྱད་ན། བུའི་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཨ༵་ནི་ཡི་གེའི་མ་ཡིན་ལ། དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་པོ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཨ་ལས་གཞན་པའི་ཀ༵་ནས་ཧ༵་བར་གྱི་གསལ་བྱེད་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ་པོ་ནི་ཕ་ཡིན། དབྱངས་དང་མགོ་འདོགས་དག་ཕ་མའི་ཡི་གེ་ལ་ཕར་ལྟོས་ཤིང་གདགས་སུ་རུང་བ་དང༌། ཕ་མའི་ཡི་གེ་དེ་དག་ལ་མི་ལྟོས་ཤིང་གདགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡི་གེ་དེ་དག་ལ་བུའི་ཡི་གེ་ཞེས་ཟེར། དེ་ལྟར་ན་དབྱངས་སོགས་ལ་བུ་ཡི་ཡི་གེ་རུ་ངོས་འཛིན་དགོས་ཀྱང༌། སྐབས་འདིར་བུ་དྲུག་ཅན་ཞེས་སྡོམ་ཚིག་འདིའི་ཐད་ལ་སྔོན་གྱི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཞེད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ཡོད་དེ། <<རྔོག་ལོ་ཙཱ་བའི་དག་ཡིག་>>ཏུ་གི་གུ་སོགས་དབྱངས་བཞི་དང་ལྡན་པ་དང༌། ར་བཏགས་ཅན། ཡ་བཏགས་ཅན་ཏེ་དྲུག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱས་ཤིང༌། <<མཁས་པའི་ཁ་རྒྱན་>>དུ་གི་གུ། འགྲེང་བུ། རྣ་རུ་སྟེ་སྟེང་ན་ཞྭ་ལྟར་མཛེས་པའི་ཡི་གེ་གསུམ་དང༌། ཞབས་ཀྱུ། ཡ་བཏགས། ར་བཏགས་ཏེ་འོག་ན་གདན་ལྟར་མཛེས་པའི་ཡི་གེ་གསུམ་ཞེས་ངོས་འཛིན་མཛད་པ་དང༌། <<ལེགས་བཤད་ལྗོན་དབང་>>དུ་གུག་གྱེད་བརྩེགས་འདོགས་ཅན་ལ་སྤངས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། གི་གུ་དང༌། ཞབས་ཀྱུ་དང༌། འགྲེང་བུ་དང༌། རྣ་རུ་དང༌། མགོ་ཅན་གསུམ་དང༌། འདོགས་བཞི་བཅས་དྲུག་ལ་ངོས་འཛིན་མཛད། ཁོ་བོས་ཀྱང་དེ་ལྟར་བྱས་ན་མ་འདུས་པ་དང༌། མི་དགོས་པའི་སྐྱོན་གཉིས་དང་བྲལ་བས་གྲངས་ངེས་སོ་སྙམ། དེ་དོན་ཞིབ་པར་དགེ་རྒན་དམ་པའི་ཞལ་ལས་ཤེས་པར་གྱིས། ངག་སྒྲོན་དུ།
བརྗོད་དོན་ཀཱ་ལི་སུམ་ཅུ་ལ། །རྐྱང་པ་འཕུལ་དང་མགོ་ཅན་དང༌། །
དབྱངས་ལྔ་ཡ་ར་ལ་ཝའི་འདོགས། །རྗེས་འཇུག་དཔེ་སོགས་རིམ་པས་བསྟན། །
ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཕ་མའི་ཡི་གེ་སྟེ་ཀ་མད་སུམ་ཅུ་པོ་ལ་སྔོན་རྗེས་མགོ་འདོགས་སོགས་ཕར་ལྟོས་ཤིང་གདགས་རུང་བ་བཞིན་དག་སྡེབ་ཀྱིས་མིང་བརྡ་སྦྱོར་ཚུལ་ཐོན་མིའི་དགོངས་པ་ལྟར་བསྟན་བཅོས་འདིའི་དཀྱུས་སུ་རིམ་བཞིན་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །
སྨྲས་པ། དབྱངས་ཀྱི་ང་རོ་དག་པའི་དབུས་གཙང་པ། །མདོ་ཁམས་སྐད་གདངས་མི་དག་མ་ཟེར་ཅིག །
སྔོན་རྗེས་འདོགས་ཀྱི་གདངས་ལ་ཞིབ་ལྟོས་དང༌། །མདོ་ཁམས་སྐད་ཀྱི་ལེགས་ཆ་མཐོང་ཡོང་ངོ༌། །
སྔོན་རྗེས་གདངས་ལ་མཁས་པའི་མདོ་ཁམས་པ། །དབུས་པའི་སྒྲ་གདངས་མི་གསལ་མ་ཟེར་ཅིག །
དབྱངས་བཞིའི་ང་རོ་འདོན་ཚུལ་མིག་ལྟོས་དང༌། །དབུས་གཙང་སྐད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་མངོན་པར་གསལ། །
སྒྲ་ཡི་སྦྱོར་ཀློག་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ལ། །ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་སྐད་ལ་ལྟོས་དགོས་ན། །
དོན་གྱི་སྦྱོར་ཚུལ་རྒྱ་ཆེར་སྦྱོང་བ་ལ། །རིས་མེད་སྐད་ལ་བསྟུན་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། །
རབ་འབྱམས་གཞུང་ལུགས་གཤའ་མར་སྦྱངས་པའི་སྟོབས། །དྲན་དབང་མཁས་པའི་གྲལ་མགོར་མ་བརྙེས་ཀྱང༌། །
མིང་བརྡ་སྦྱོར་ཚུལ་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། །མཁས་དབང་མདུན་སར་སྤོབས་པ་ལྷག་པར་བསྐྱེད། །
ཅེས་པ་འདི་ནི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །